Futurystyczna i niesamowita siedziba Banku Gruzji w Tbilisi

W ZSRR powstało wiele oryginalnych i nietypowych budowli, które często miały pełnić całkiem normalne funkcje, ale architektonicznie wyróżniały się niesamowitą konstrukcją. Świetnym przykładem takiego obiektu jest dawna siedziba Ministerstwa Budowy Dróg gruzińskiej socjalistycznej republiki radzieckiej, a obecnie siedziba Banku Gruzji w Tbilisi.

Pomysł zbudowania nowej siedziby Ministerstwa Budowy Dróg pojawił się w 1967 roku. Inicjatorem prac nad budynkiem był ówczesny minister ds. budowy dróg gruzińskiej SRR, Giorgi Czachawy, który wybrał miejsce powstania budynku oraz przygotował znaczną część jego projektu. Współpracował z architektem Zurabem Dżałarganinem, a głównym inżynierem został Temur Tiława. Jako miejsce budowy wybrano zbocze góry nad rzeką Kura na obrzeżach Tbilisi.

Projekt w tzw. koncepcji Space City zakładał powstanie 18-piętrowego biurowca w formie 5 betonowych, dwupiętrowych bloków ustawionych na sobie w różnej konfiguracji, postawionych na trzech podporach, w których znajdowały się schody i szyby wind. Konstrukcja miała w niewielkim stopniu dotykać ziemi, aby bardziej wtopić ją w zbocze góry, przy równocześnie małej ingerencji w środowisko naturalne. Obiekt zaprojektowano tak, aby był do niego dostęp zarówno od dołu, jak i od góry. W swojej pierwotnej konfiguracji wnętrze zapewniało 10 960 m² powierzchni. Prace budowlane ruszyły w 1972 roku i zakończyły się w 1975 roku, chociaż dopiero rok później zakończono prace wykończeniowe. Koszt budowy wyniósł 6 mln rubli.

Bardzo oryginalna i nietypowa konstrukcja od początku wzbudzała wiele emocji i przyciągała wzrok. Szybko zdobyła też międzynarodowe uznanie, chociaż nie wszystkim mieszkańcom Tbilisi podobała się jej skomplikowana forma. Mimo to budynek na stałe wpisał się w miejski krajobraz. W 2000 roku ministerstwo zmieniło swoją siedzibę i przez kilka kolejnych lat budynek stał pusty, powoli niszczejąc. Dopiero w 2007 roku kupił go Bank Gruzji, który po doraźnym dostosowaniu do swoich potrzeb, w 2009 roku planował jego gruntowny remont, połączony z powiększeniem – docelowo miał zapewniać 15 600 m² powierzchni biurowej.

Prac nie zrealizowano, jednak w latach 2010-2011 przeprowadzono mniejszy remont, w trakcie którego dobudowano nowe wejście przy podstawie budynku, z dodatkowym lobby pod ziemią. Całe wnętrze również zostało wyremontowano i unowocześnione. Po zakończeniu prac, powierzchnia budynku wzrosła do 13 500 m². Wpisano go również do rejestru zabytków.

Obecnie brutalistyczny (postmodernistyczny) budynek pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów w stolicy Gruzji. Jego charakterystycznym elementem jest bluszcz obrastający część konstrukcji. Jest on również źródłem problemów z utrzymaniem elewacji, przez co w niektórych miejscach mimo remontu, budynek wygląda na zniszczony z powodu uszkodzeń tynku.

Jako ciekawostkę warto dodać, że przez wiele lat wokół budynku narastały kontrowersje związane z historią powstania projektu. Niektórzy uważali, że Czachawa ukradł projekt czeskiego architekta Karela Pragera, który stworzył koncepcję podobnej budowli, ale nie została ona zrealizowana. Ostatecznie sprawy nie rozstrzygnięto.

Źródło zdjęć: depositphotos.com