Pizza Hawajska – kanadyjska pizza z greckim rodowodem

Pizza do jedno z typowych dań kuchni włoskiej. Jej różne wersje, mniej lub bardziej odpowiadające tradycyjnej włoskiej pizzy są popularne na całym świecie. Jednak żaden rodzaj pizzy nie jest tak kontrowersyjny jak pizza hawajska. Stwierdzenie, że jest to pizza, którą się kocha albo nienawidzi jest bardzo odpowiednie.

Historia pizzy hawajskie sięga 1962 roku i związana jest z postacią Sama Panopoulosa, urodzonego 20 sierpnia 1934 roku w miejscowości Wourwoura w Grecji. W 1954 roku w wieku 20 lat wyemigrował do Kanady, gdzie po kilku przeprowadzkach, postanowił wspólnie ze swoimi braćmi założyć restaurację Satellite w Chatham-Kent w Ontario. Pierwotnie oferowała ona proste potrawy kuchni amerykańskiej, ale z czasem Panopoulos zaczął eksperymentować z coraz bardziej wymyślnymi potrawami, m.in. kuchnią chińską, którą dopasował do amerykańskich standardów. Po wycieczce do Neapolu, do karty weszły kolejne potrawy, jakimi były różne wersje włoskiej pizzy.

W 1962 roku do menu w jego restauracji trafiła jednak potrawa, która zarezerwowała mu miejsce na kartach historii. Była to pizza z szynką lub bekonem, serem, sosem pomidorowym i kawałkami ananasa. Nazwana przez restauratora Hawaiian Pizza, dosyć szybko zyskała popularność, a przez to, że nie została przez niego w żaden sposób opatentowana, z czasem zyskała popularność na całym świecie.

Pizza hawajska swoją nazwę zawdzięcza marce ananasów Hawaiian, która w latach 50. zyskała dużą popularność w Ameryce Północnej, zwłaszcza po tym, jak Hawaje stały się kolejnym amerykańskim stanem, a miejscowe zwyczaje oraz kuchnia zadomowiły się w amerykańskim stylu życia. Źródłem inspiracji do jej stworzenia była dla Panopoulosa kuchnia chińska, łącząca często słodki i kwaśny smak.

W kolejnych latach pizza hawajska zyskała olbrzymią popularność w Ameryce, Australii (w której w latach 90. stała się najpopularniejszym smakiem pizzy), oraz w wielu krajach europejskich oraz azjatyckich. We Włoszech nigdy nie zyskała popularności, a wielu szefów kuchni nie szczędziło wobec niej słów krytyki. Co ciekawe, w pierwotnej wersji Panopoulosa występowała z szynką lub zamiennie bekonem, jednak to wersja z szynką zyskała największą popularność. Pizze hawajskie podawane są zwykle w bardzo podobnej formie i niewiele się od siebie różnią. Ananas (zwykle z puszki, czasami świeży) najczęściej jest w kawałkach, rzadziej w plastrach.

Z czasem, mimo rosnącej popularności, pojawiły się dwa główne obozy zwolenników oraz przeciwników pizzy z ananasem. W wielu krajach pojawiły się nawet grupy próbujące doprowadzić do prawnego zakazania sprzedaży pizzy hawajskiej, jako kompletnie niezgodnej z włoskim pierwowzorem. Paradoksalnie akcje tego typu bardziej promują taką pizzę, niż jej szkodzą.

Sam Panopoulos w 1980 roku sprzedał swoją restaurację i przeniósł się do London w Ontario, gdzie spędził resztę swojego życia. Zmarł 8 czerwca 2017 roku w wieku 82 lat. Miał dwójkę dzieci z żoną Christian, z którą wziął ślub w 1967 roku.

Źródło zdjęć: depositphotos.com