Argentyńskie ciężkie krążowniki typu Veinticinco de Mayo

Przerwany przez wybuch I wojny światowej południowoamerykański wyścig dreadnoughtów (czyli rywalizacji między Argentyną, Brazylią i Chile w zakresie budowy pancerników) odrodził się w latach 20. w mniejszej skali, a jednym z jej elementów było pozyskanie przez Argentynę 2 ciężkich krążowników typu Veinticinco de Mayo we Włoszech.

Wybuch I wojny światowej sprawił, że wiele podpisanych jeszcze przed wojną kontraktów na budowę nowych okrętów wojennych dla południowoamerykańskich flot nie zostało zrealizowanych. Ponadto o ile jeszcze przed wojną projektowane dla Argentyny, Brazylii i Chile okręty prezentowały się bardzo dobrze na tle okrętów wojennych z największych flot na świecie, tak po I wojnie światowej przeskok technologiczny wyraźnie zmienił tę sytuację.

W związku z tym w latach 20. władze Argentyny podjęły decyzję o pozyskaniu nowych okrętów wojennych za granicą. Wybór padł na Włochy, gdzie zainteresowano się krążownikami typu Trento. Argentyna chciała pozyskać 3 okręty wzorowane na tych krążownikach, ale z powodu problemów finansowych i kosztów ich budowy, zdecydowano się na zakup 2 okrętów, będących pomniejszoną wersją jednostek typu Trento.

Zamówienie na okręty wpłynęło w 1927 roku. Stępkę pod pierwszy okręt – ARA Almirante Brown położono 12 października 1927 roku w stoczni Cantieri navali Odero, a pod drugą jednostkę – ARA Veinticinco de Mayo położono 29 listopada 1927 roku w stoczni Cantiere navale fratelli Orlando.

ARA Almirante Brown został zwodowany 28 września 1928 roku, a do służby wszedł 18 lipca 1931 roku. ARA Veinticinco de Mayo został natomiast zwodowany 11 sierpnia 1927 roku, a do służby wszedł 11 lipca 1931 roku. Służba obu okrętów była spokojna i nie obfitowała w żadne znaczące wydarzenia. Mimo włączenia się Argentyny do II wojny światowej w 1945 roku, krążowniki nie wzięły udziału w żadnej bitwie. W latach 50. mające swoje lata okręty, które przeszły tylko jedną istotniejszą modernizację w swojej karierze, zostały przeniesione do rezerwy, a 27 lipca 1961 roku oficjalnie wycofano je ze służby i rok później sprzedano na złom. Powodem tej decyzji było pozyskanie przez Argentynę w 1951 roku dwóch ex-amerykańskich krążowników typu Brooklyn.

Krążowniki typu Veinticinco de Mayo miały 171 m długości i wyporność całkowitą 9000 ton. Napęd stanowiły dwie turbiny parowe o mocy 85 000 KM, zapewniające prędkość maksymalną 32 węzłów oraz zasięg 8030 mil morskich (14 870 km) przy prędkości 14 węzłów. Uzbrojenie składało się z 6 dział kalibru 190 mm (co było dużym wyjątkiem jak na krążowniki) umieszczonych w 3 dwudziałowych wieżach. Dodatkowo okręty posiadały 12 dział kalibru 102 mm, 6 działek przeciwlotniczych kalibru 40 mm oraz 6 wyrzutni torped kalibru 533 mm. Okręty wyposażono w katapulty dwa 2 wodnosamolotów Grumman J2F Duck. Opancerzenie miało grubość 70 mm w pasie burtowym, 25 mm na pokładzie, 50 mm na wieżach i 60 mm na mostku. Załoga liczyła 780 oficerów i marynarzy.

Okręty typu Veinticinco de Mayo były pomniejszonymi włoskimi krążownikami typu Trento. Wraz z zmianą rozmiaru okrętów, zmniejszono opancerzenie i ograniczono uzbrojenie. Wybór nietypowych kalibrów uzbrojenia również wpisywał się w schemat pomniejszania włoskich okrętów. Zastosowanie dział artylerii głównej kalibru 190 mm było największym odstępstwem od ówczesnych trendów w zakresie budowy ciężkich krążowników.

Z perspektywy czasu ciężko ocenić te okręty, ponieważ nigdy nie wzięły udziału w walkach. Równocześnie włoskie okręty, na których je wzorowano, miały raczej niezbyt udaną karierę, ale winę za to ponosiło bardziej dowodzenie włoską flotą, a nie cechy samych okrętów.