Most Kinzua – most który stał się punktem widokowym

Zbudowany w 1882 roku most Kinzua w Pensylwanii przez lata był jednym z najwyższych mostów kolejowych w USA. W 1959 roku wycofano go z użycia, a z czasem utworzono wokół niego park krajobrazowy. Niestety w 2003 roku tornado zniszczyło wiekową konstrukcję, której z powodu kosztów nie odbudowano, zamieniając resztki mostu w punkt widokowy.

Most Kinzua powstał z inicjatywy Thomasa L. Kane’a, który szukał sposobu na zbudowanie jak najszybszej trasy kolejowej między Bradford a Elk County w Pensylwanii. Do wyboru miał dwa rozwiązania – budowę 13-kilometrowej trasy biegnącej przez trudny teren lub zbudowanie ponad 600-metrowego mostu przechodzącego przez dolinę Kinzua. Ze względu na koszty wybór padł na most zaprojektowany przez Octave Chanute.

Prace konstrukcyjne prowadzone przez firmę Phoenix Iron Works rozpoczęto 10 maja 1882 roku, a zakończono 29 sierpnia 1882 roku. W krótkim czasie 40 robotników postawiło 625-metrowy most kolejowy wykonany z 1408 ton żelaznych elementów. Całość opierała się na 20 filarach stojących na kamiennych podporach i wznosiła się na wysokość 92 m w najgłębszym punkcie doliny. Most Kinzua miał nośność 241 ton, a koszt budowy szacowano na ponad 167 000 dolarów (współcześnie około 4,13 mln dolarów). Ze względu na swoje położenie i konstrukcję, od początku na moście wprowadzone było ograniczenie prędkości do 8 km/h, ponieważ przy szybszej jeździe i wietrze, konstrukcja mogła wpaść w drgania.

Szybki rozwój kolei sprawił jednak, że pod koniec XIX wieku nośność mostu była już niewystarczająca. W związku z tym 14 maja 1900 roku przez most przejechał ostatni pociąg, po czym 24 maja rozpoczęto rozbiórkę konstrukcji. W miejscu starego mostu już 26 maja rozpoczęto budowę nowej, stalowej konstrukcji o masie 3046 ton zaprojektowanej przez C.R. Grimma. Ekipa licząca 100-150 robotników równocześnie rozbierała stary most i budowała nową, stalową konstrukcję. Koszt prac oszacowano na 275 000 dolarów (współcześnie około  8,28 mln dolarów).

Nowy most oficjalnie otwarto 25 września 1900 roku. Dzięki stalowej konstrukcji jego nośność wzrosła tak bardzo, że możliwe było nawet wykorzystywanie pociągów prowadzonych przez potężne parowozy Big Boy. Przez kolejne lata most Kinzua pełnił swoją rolę i wspierał głównie ruch towarowy, jednak już po II wojnie światowej jego stan był na tyle zły, że zaczęto ograniczać ruch pociągów oraz przywrócono limity prędkości.

5 października 1950 roku przez most Kinzua przejechał ostatni parowóz, a 21 czerwca 1959 roku trasę prowadząca przez most zamknięto dla ruchu. 12 sierpnia 1963 roku firma Kovalchick Salvage Company otrzymała kontrakt na rozbiórkę mostu, ale prac nie rozpoczęto. Po licznych rozważaniach, ze względu na historyczne znaczenie mostu, władze podjęły decyzję o jego zachowaniu, odkupując go od firmy rozbiórkowej, a w 1970 roku oficjalnie uruchomiono park Kinzua Bridge State Park o powierzchni 133 hektarów.

Przez lata w parku organizowano wycieczki, których częścią było przejście przez most. Niestety we wrześniu 2002 roku władze zamknęły most, ponieważ podczas jego oględzin stwierdzono, że konstrukcja jest narażona na przewrócenie się podczas silnych wiatrów. Rozpoczęto przygotowania do jej remontu, jednak 21 lipca 2003 roku rejon doliny nawiedziło potężne tornado, które zniszczyło most.

Zawaliło się 11 z 20 wież, a przeprowadzone śledztwo wykazało, że powodem katastrofy były zużyte nity przytrzymujące stalową konstrukcję do betonowych podpór. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nity pochodziły w znacznej mierze z XIX wieku i były częścią pierwszego, żelaznego mostu. Podczas budowy stalowej konstrukcji wykorzystano część elementów z starej konstrukcji.

Władze rozważały odbudowę mostu, ale koszt prac oszacowano na 45 mln. Zamiast tego postanowiono przerobić część mostu, która przetrwała w punkt widokowy. Leżące w dolinie ruiny pozostawiono, aby pokazywały siłę natury wobec nawet tak potężnych konstrukcji. Prace kosztujące 4,3 mln dolarów zakończono otwarciem Kinzua Sky Walk 15 września 2011 roku.

Źródło zdjęć: depositphotos.com