Heinrich Schliemann – lingwista, archeolog i odkrywca Troi

Heinrich Schliemann był postacią, która swoją wyjątkową determinacją i umiejętnościami językowymi zainspirowała wielu współczesnych uczonych i lingwistów. Urodzony w 1822 roku w Neubukow, w Niemczech, Schliemann zdobył sławę jako archeolog, który odkrył Troję, miasto opisywane w dziełach Homera. Jego droga do tego sukcesu była niezwykle kręta i pełna wyzwań, a nauka języków odgrywała kluczową rolę w jego życiu.

Archeolog i lingwista

Schliemann  urodził się 6 stycznia 1822 roku i miał czworo młodszego rodzeństwa. Jako młody chłopiec zafascynował się literaturą klasyczną, zwłaszcza „Iliadą” Homera. Mimo że pochodził z biednej rodziny, jego ojciec – pastor – zdołał zaszczepić w nim miłość do książek. Heinrich musiał jednak przerwać formalną edukację, by pracować jako pomocnik w sklepie. To nie przeszkodziło mu jednak w rozwijaniu swojej pasji do języków obcych. Przebywając w Amsterdamie, który był ważnym centrum handlu w Europie, Schliemann zrozumiał, że biegła znajomość różnych języków może otworzyć przed nim wiele drzwi do kariery i sukcesu.

Schliemann miał północnogermańską determinację i samodyscyplinę, które wykorzystał do nauki języków. Jego metoda była prostolinijna, ale efektywna. Po pierwsze, stosował tzw. podejście totalnej immersji. Otaczał się językiem, którego się uczył, w każdej możliwej formie – czytając, słuchając, a nawet tworząc notatki i rozprawy w danym języku. W jednym z listów opisał, jak uczył się języka rosyjskiego, korzystając z gramatyk i książek do samodzielnej nauki oraz prowadząc rozmowy z rodowitymi Rosjanami.

Po drugie, Schliemann stosował technikę tłumaczeń w obie strony – z języka obcego na własny i odwrotnie. Pisał dzienniki i rozprawy w różnych językach, a następnie starał się je przetłumaczyć. Tego rodzaju nauka wymaga nie tylko znajomości struktur gramatycznych, ale również dogłębnego zrozumienia kultury i kontekstu poznawanych języków. Powodowało to, że Schliemann miał niesamowicie bogatą wiedzę o wielu kulturach i tradycjach.

Oprócz języka ojczystego – niemieckiego – płynnie posługiwał się m.in. holenderskim, angielskim, francuskim, włoskim, hiszpańskim, portugalskim, rosyjskim, greckim i tureckim. Wiedza ta pozwoliła mu na podróże i badania nad starożytnością, co zakończyło się odkryciem ruin Troi oraz cennych przedmiotów zaliczanych do kultury mykeńskiej.

Jako archeolog, Schliemann stał się pionierem w badaniach, które wymagały skomplikowanej i precyzyjnej pracy na źródłach pierwotnych. Dodatkowo, rozumienie starożytnych tekstów greckich i łacińskich pozwoliło mu na formułowanie hipotez o lokalizacji Troi, doprowadzając do odkrycia, które zrewolucjonizowało archeologię i badania nad historią starożytną. Zmarł 26 grudnia 1890 roku.

Podsumowanie

Jego metody nauki języków mogą być inspiracją również dzisiaj. Współczesne technologie umożliwiają immersję językową na niespotykaną dotąd skalę. Aplikacje do nauki języków, platformy do wymiany językowej oraz liczne źródła audiowizualne i tekstowe, które można odnaleźć w internecie, pozwalają na stacjonarne i zdalne doskonalenie umiejętności lingwistycznych. Metoda tłumaczeń i pisania w nauczanym języku również może być łatwiej realizowana dzięki dostępności cyfrowych narzędzi i zasobów.

Podsumowując, życie i osiągnięcia Heinricha Schliemanna doskonale pokazują, jak nauka języków może otworzyć drzwi do nieprawdopodobnych możliwości. Jego metody – totalna immersja i tłumaczenia – są nadal aktualne, a jego historia daje dowód na to, że z determinacją i właściwą strategią można nie tylko nauczyć się wielu języków, ale i zmienić historię nauki.