Niesamowita, nieistniejąca już Old Main Library w Cincinnati

Jest wiele starych bibliotek z tradycjami, które dzięki swojemu wystrojowi wyglądają wręcz niesamowicie. Jedną z takich bibliotek przez długi czas była główna biblioteka w Cincinnati, znana obecnie jako Old Main Library. Zbudowano ją w 1870 roku, jednak w 1955 roku zamknięto ją i zburzono, a wszystkie zbiory przeniesiono do nowego, budynku. Mimo to zdjęcia niesamowitego wnętrza starej biblioteki cały czas robią wrażenie.

Old Main

Pierwszą publiczną bibliotekę uruchomiono w Cincinnati 14 marca 1853 roku. Zlokalizowano ją w Cincinnati Central School. Ze względu na szybki wzrost liczby posiadanych książek, w 1856 roku przeniesiono ją do budynku wykorzystywanego przez Ohio Mechanics’ Institute. Również i ta lokalizacja okazała się zbyt mała dla rosnącego księgozbioru biblioteki. W tej sytuacji lokalne władze podjęły decyzję o przeniesieniu biblioteki do całkowicie nowego budynku.

Wybór padł na niedokończoną operę przy 629 Vine Street. Niedoszła opera powstawała z inicjatywy firmy należącej do Trumana B. Handiego, jednak w 1868 roku koszty budowy przerosły możliwości finansowe firmy, która zbankrutowała. Niedokończony budynek, będący w praktyce tylko zewnętrzną skorupą został kupiony za kwotę 83 000 dolarów (współcześnie około 1,84 mln dolarów).

Prace projektowe nad dostosowaniem budynku do potrzeb biblioteki powierzono lokalnemu architektowi, Jamesowi W. McLaughlinowi. Projekt wnętrza powstał przy istotnym udziale bibliotekarza William Fredericka, który pomógł zaprojektować rozkład pomieszczeń, czytelnie, system ogrzewania i wind transportowych. W docelowym układzie zaprojektowano budynek składający się z 3 części – budynku frontowego (dawnej opery), budynku środkowego oraz głównego budynku, w którym znalazły się właściwe zbiory biblioteki.

Bibliotekę Publiczną w Cincinnati, jak oficjalnie nazwano budynek otwarto częściowo 9 grudnia 1870 roku. Początkowo udostępniono tylko frontowy budynek. Pozostałe dwa oddano do użytku 25 lutego 1874 roku. Koszt budowy wyniósł 383 594 dolarów (współcześnie około 10,6 mln dolarów). W krótkim czasie obiekt zyskał sławę za sprawą bogato zdobionych wnętrz. W szczególności wrażenie robiły żelazne klatki schodowe i regały na książki. Oprócz głównej sali, biblioteka posiadała 3 dodatkowe sale ze zbiorami, 4 pomieszczenia artystyczne, zawierające rzadkie książki z USA i Europy, salę lekcyjną oraz salkę projekcyjną do oglądania slajdów. Według założeń, bibliotekę zaprojektowano z myślą o zbiorach liczących 300 000 książek.

Problemy

Mimo przemyślanego projektu biblioteki, już w 1894 roku zbiory przekroczyły zakładaną pojemność budynku. Początkowo radzono sobie z tym przechowując nadprogramowe książki w pomieszczeniach technicznych, ale z czasem zaczęto je grupować w trzech rzędach na półkach oraz w piwnicach. Znacznie utrudniało to odnalezienie poszukiwanych książek do tego stopnia, że czasami czekało się kilka dni na ich dostarczenie. W szczególności problematyczne było przechowywanie książek w piwnicach, w których dochodziło do zalań i panowała wilgoć. Podobno warunki w niektórych pomieszczeniach były tak złe, że nie pozwalano pracownikom przebywać w nich dłużej niż 20 minut, z powodu wszechobecnej wilgoci i pleśni.

Z czasem problemem stało się również ogrzewanie, które powodowało sporo zanieczyszczeń wewnątrz budynku (do tego stopnia, że zatrudnione były osoby do sprzątania sadzy i pyłu z książek). Latem brakowało klimatyzacji oraz odpowiedniej wentylacji, ponieważ główny budynek posiadał niewiele okien. Dodatkowym problemem było słabe oświetlenie, którego nie poprawiła instalacja lamp elektrycznych. Wraz z rosnącą liczbą książek problemem stała się również wytrzymałość regałów oraz samych pięter, które nie były przystosowane do tak dużych ciężarów. Niektóre zbiory zaczęto więc przenosić na niższe piętra, aby zmniejszyć ryzyko zawalenia się budynku.

Wszystko to w połączeniu z rosnącą świadomością na temat zagrożeń pożarowych sprawiło, że na początku XX wieku Bibliotekę Publiczną w Cincinnati zaczęto określać jako niebezpieczną dla przebywających tam osób. Duża ilość łatwopalnych przedmiotów, brak wentylacji, systemów przeciwpożarowych, zastawione książkami przejścia itp. sprawiły, że w razie pożaru mogło dojść do olbrzymiej tragedii. Zwłaszcza, że średnio w budynku przebywało około 1000 osób – 150 pracowników i 850 odwiedzających.

New Main

Już w latach 20. zaczęto dyskutować nad potrzebą zbudowania nowego gmachu biblioteki. Zadanie było o tyle trudne, że tym razem potrzebny był znacznie większy obiekt. Dopiero w 1944 roku udało się przegłosować uchwałę, która zainicjowała proces budowy nowej biblioteki. Gdy prace nad nowym budynkiem zaczęły dobiegać końca, w grudniu 1954 roku rozpoczęto przygotowania do przeprowadzki. W tym czasie księgozbiór w starym gmachu, który nazywano wówczas Old Main rozrósł się do 1,5 mln książek.

W ramach przygotowań dokładnie skatalogowano wszystkie zbiory i oznaczono tak, żeby w krótkim czasie przenieść je do nowego budynku. Gdy wreszcie na początku 1955 roku rozpoczęto wyprowadzkę, zajęła ona tydzień. Old Main została zamknięta 27 stycznia 1955 roku po 85 latach funkcjonowania. Nowa biblioteka, nazywana New Main została otworzona 31 stycznia 1955 roku.

Po opróżnieniu starego budynku, 1 marca 1955 roku rozpoczęto jego rozbiórkę. Prace prowadziła firma Cleveland Wrecking Company. Wicedyrektor firmy stwierdził w trakcie prac, że budynek starej biblioteki nie chciał się łatwo poddać. Prace rozbiórkowe trwały 100 dni i uczestniczyło w nich od 50 do 75 pracowników, korzystających z ciężkiego sprzętu. Gdy proces dobiegł końca, działkę przeznaczono najpierw na parking, a później zbudowano na niej mały biurowiec połączony z parkingiem.

Podsumowanie

Stary gmach Biblioteki Publicznej w Cincinnati zapewne zapisałby się w historii jako jedna z wielu XIX-wiecznych bibliotek, które nie przetrwały próby czasu. Jej historię odmienił jednak internet, ponieważ kilka lat temu bez żadnej przyczyny internauci „odkryli” na nowo zdjęcia niesamowitych wnętrz budynku. Od tego czasu pojawiają się one regularnie w różnym kontekście, ale zawsze robią duże wrażenie.

Nowy budynek biblioteki znajdujący się dwie przecznice od nieistniejącej już starej biblioteki cały czas funkcjonuje i posiada obecnie 9,6 mln książek (dane z 2022 roku) we wszystkich swoich oddziałach. W 2024 roku przeszedł gruntowny remont i zapewne będzie służyć jeszcze przez wiele lat mieszkańcom miasta.