SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Wrocławski Trzonolinowiec
    • Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1
    • Jak zachować świeżość żywności na dłużej?
    • Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?
    • TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk
    • Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51
    • Douglas AC-47 Spooky – pierwszy gunship
    • Lot paralotnią – wspaniała atrakcja na niezapomnianą przygodę
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Polecane
      28 kwietnia 20220

      Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

      Najnowsze
      17 maja 2022

      Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

      15 maja 2022

      TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk

      14 maja 2022

      Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Polecane
      28 kwietnia 20220

      Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

      Najnowsze
      18 maja 2022

      Wrocławski Trzonolinowiec

      15 maja 2022

      TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk

      14 maja 2022

      Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Polecane
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Najnowsze
      6 maja 2022

      Dlaczego VPN-y są dziś tak popularne?

      5 maja 2022

      Najlepsze powerbanki do smartfonów

      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Polecane
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Najnowsze
      17 maja 2022

      Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

      17 maja 2022

      Jak zachować świeżość żywności na dłużej?

      16 maja 2022

      Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Polecane
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Najnowsze
      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

      23 kwietnia 2022

      Jak inwestować w fundusze ETF? Poradnik dla początkujących inwestorów

      12 kwietnia 2022

      Pierwszy satelita Spark -1TM już w kosmosie

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Polecane
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Najnowsze
      9 listopada 2021

      Fotoobraz galeriadruku.com.pl – recenzja

      9 czerwca 2021

      Aurelis Lunar – księżycowa lampa – recenzja

      17 listopada 2020

      CEWE FOTOKSIĄŻKA – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    Znajdujesz się tutaj: Strona główna » Stridsvagn 103 – bezwieżowy czołg podstawowy
    Stridsvagn 103 - bezwieżowy czołg podstawowy
    Stridsvagn 103 - bezwieżowy czołg podstawowy
    Artykuły

    Stridsvagn 103 – bezwieżowy czołg podstawowy

    Michał BanachBy Michał Banach28 stycznia 2017Updated:18 lipca 20206 komentarzy5 Mins Read
    Szwedzki czołg podstawowy Stridsvagn 103 to wyjątkowy pojazd. Był to jedyny czołg podstawowy produkowany seryjnie, który nie posiadał wieży. Zaprojektowany całkowicie przez szwedzkich inżynierów pojazd przez długie lata był najważniejszym czołgiem Szwedzkich Sił Zbrojnych.

    Geneza

    Podczas II wojny światowej Szwecja pozostawała państwem neutralnym. W związku z tym kraj ten ominął największy wyścig zbrojeń w zakresie rozwoju uzbrojenia. W latach 40. podstawowymi czołgami szwedzkiej armii były czołgi średnie Stridsvagn m/42 wywodzące się z konstrukcji z lat 30.. Pojazdy te pod względem uzbrojenia i opancerzenia prezentowały się jednak znacznie gorzej nawet od podstawowych wersji amerykańskich czołgów M4 Sherman z początku wojny.

    Strv 74
    Strv 74

    Po zakończeniu wojny, Szwedzi zdali sobie sprawę z małej przydatności pojazdów tego typu w razie konfliktu zbrojnego np. z ZSRR. W związku z tym w latach 50. zainicjowano program rozbudowy sił pancernych w oparciu zarówno o konstrukcje zagraniczne, jak i krajowe.

    Pierwszą istotną decyzją było zmodernizowanie czołgów Strv m/42 do standardu Strv 74. Pojazdy otrzymały nowe wieże, lepsze działa kalibru 75 mm, dodatkowe opancerzenie i lepsze wyposażenie optyczne. Było to jednak rozwiązanie tymczasowe, ponieważ pod względem możliwości bojowych czołgi te dalej były całkowicie przestarzałe.

    Strv 101
    Strv 101

    Na początku lat 50. udało się jednak zakupić w Wielkiej Brytanii czołgi Centurion Mk 3 (80 egzemplarzy) a w 1955 roku kolejnych 160 wozów w wersji Mk 5. Czołgi te otrzymały oznaczenie Stridsvagn 81. W 1958 roku zakupiono partię 110 Centurionów Mk 10, które oznaczono jako Stridsvagn 101.

    Centuriony były najlepszymi czołgami podstawowymi w tamtych latach i dysponowały olbrzymim potencjałem modernizacyjnym. Miały jednak jedną znaczącą wadę dla Szwedów – produkowane je poza Szwecją. W razie wybuchu wojny bądź problemów politycznych, Szwecja mogłaby utracić dostęp do części zamiennych potrzebnych do utrzymania sporej liczby wozów w linii.

    W połowie lat 50. Sven Berge, inżynier odpowiedzialny za projekt Strv 74 zaproponował więc zbudowanie zupełnie nowego czołgu. Zamiast wykorzystywać dotychczasowe wozy jako bazę, postanowił zaprojektować pojazd od podstaw według zupełnie innej filozofii.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Berge po konsultacji z wojskowymi uznał, że potrzebny jest czołg typowo obronny. Szwecja jako państwo neutralne nie musiała wprowadzać do uzbrojenia pojazdów, które nadawałyby się do prowadzenia działań ofensywnych. Analizując doświadczenia min. Niemców z czasów II wojny światowej Berge zaprojektował czołg bezwieżowy, w którym działo umieszczono w kadłubie. Niska sylwetka ułatwiała jego ukrycie, a duży kąt pod jakim ustawiono płyty pancerza zwiększał jego odporność. Tak zrodził się Stridsvagn 103. Jedyny w historii produkowany seryjnie bezwieżowy czołg podstawowy.

    Stridsvagn 103

    Prace koncepcyjne nad czołgiem Strv 103 ruszyły w połowie lat 50.. Szwedzki parlament wydał natomiast zgodę na rozpoczęcie budowy prototypów w lutym 1958 roku. Pojazdy ukończono w 1961 roku i rozpoczęto testy trwające aż do 1967 roku. Zadowolone z ich wyników siły zbrojne zamówiły 290 czołgów.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Strv 103 miały masę 39 ton, 9 m długości i 2,14 m wysokości. Uzbrojenie składało się z armaty Bofors L74 kalibru 105 mm zamontowanej na stałe w kadłubie i wyposażonej w automat ładujący, oraz 3 karabinów maszynowych kalibru 7,62 mm. Pancerz miał grubość 40-70 mm, ale dzięki znacznemu nachyleniu jego faktyczna skuteczność odpowiadała pancerzowi o grubości 192-337 mm.

    Początkowo napęd stanowiły dwa silniki – silnik diesla Rolls-Royce K60 o mocy 240 KM oraz turbina gazowa Boeing GT502 o mocy 300 KM. Diesel wykorzystywany był do napędzania czołgu w trakcie celowania i niewielkich zmian położenia pojazdu, natomiast turbina używana była do przemarszów i jazdy w terenie. Prędkość maksymalna wynosiła 60 km/h do przodu i do tyłu.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Strv 103 posiadał zawieszenie hydropneumatyczne pozwalające na celowanie całym pojazdem (większość czołgów bezwieżowych miała armaty zamontowane w jarzmach pozwalających na celowanie, Strv 103 miał armatę zamontowaną na sztywno). Czołg nie posiadał przez to stabilizatora, co w połączeniu z sztywnym umieszczeniem armaty w kadłubie całkowicie eliminowało możliwość prowadzenia ognia w ruchu. Załoga liczyła 3 żołnierzy – dowódcę, strzelca-kierowcę, oraz drugiego kierowcę, którego stanowisko znajdowało się z tyłu wozu przy zdublowanym układzie kierowniczym. Czołgi po 20-minutowym przygotowaniu były przystosowane do pływania, dzięki zamontowanym w burtach fartuchom.

    Pierwsza seria produkcyjna oznaczona jako Strv 103A liczyła 80 wozów. Testy wozów wykazały jednak, że zastosowana turbina gazowa jest za słaba. W związku z tym zastąpiono ją turbiną Caterpillar 553 o mocy 490 KM. W ramach modernizacji wymieniono również część przyrządów optycznych. Tak przebudowane wozy oznaczono jako Strv 103B.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    W 1986 roku przeprowadzono kolejną modernizację czołgów. Wymieniono silnik diesla na  Detroit 6V53T o mocy 290 KM i zamontowano nowy system kierowania ogniem z nowym laserowym dalmierzem. Czołgi w tej wersji otrzymały oznaczenie Strv 103C. Ostatecznie zbudowano 290 czołgów w wszystkich trzech wersjach, przy czym starsze wozy modernizowano do nowych wersji.

    Jak łatwo się domyśleć, Strv 103 miały bardzo nieciekawą służbę. Nigdy nie wzięły udziału w żadnym konflikcie zbrojnym i mimo zainteresowania z strony kilku państw nigdy nie trafiły na eksport. Eksploatowano je aż do lat 90., przy czym w 1995 roku zaprezentowano kolejną modernizację oznaczoną jako Strv 103D. Nigdy nie wprowadzono jej do produkcji.

    Stridsvagn 122
    Stridsvagn 122

    Na początku lat 90. Szwecja zaczęła rozmowy na temat pozyskania nowych czołgów podstawowych typu Leopard 2 oraz licencji na ich produkcję w kraju. Ostatecznie w 1997 roku wszystkie Strv 103 zostały wycofane z eksploatacji i zastąpione czołgami Strv 121 i 122 (odpowiedniki czołgów Leopard 2A4 i 2A5). Większość wozów trafiła na złom i jedynie kilka egzemplarzy S-Tanków jak również nazywano te wozy trafiła do muzeów i kolekcji (co ciekawe, wszystkie utrzymane są na chodzie)

    Jedyny w swoim rodzaju

    Strv 103 był wyjątkowym czołgiem, wyróżniającym się na tle wszystkich czołgów podstawowych jakie kiedykolwiek zaprojektowano. Jest to również bardzo ciężki do oceniania pojazd. Brak wieży sprawia, że można mieć wątpliwości czy faktycznie był to czołg podstawowy.

    Niezależnie od tego, niemożliwe jest również ocenienie jego faktycznych zdolności bojowych, ponieważ nigdy pojazdy te nie wzięły udziału w walkach oraz nie były inspiracją dla innych konstrukcji. Mimo to pozostawały w eksploatacji przez 30 lat i przez dług i czas były podstawowymi czołgami Szwedzkich Sił Zbrojnych.

    Stridsvagn 103 przygotowany do pływania
    Stridsvagn 103 przygotowany do pływania
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Udostępnij. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Poprzedni artykułZegar Zagłady
    Następny artykuł Wyjątkowa lokomotywa C&O No. 490
    blank
    Michał Banach
    • Strona internetowa
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Podobne artykuły

    Cmentarzysko czołgów w Charkowie – galeria

    8 maja 20222 Mins Read

    Nowozelandzki kołowo-gąsienicowy czołg lekki Schofield

    2 maja 20223 Mins Read

    Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

    28 kwietnia 20226 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 kwietnia 20220

    PL-01 Concept – czołg-makieta, który zawojował mediami

    Zaprezentowany w 2013 roku na targach MSPO w Kielcach projekt czołgu PL-01 Concept dosłownie zawojował…

    Artykuły
    4 kwietnia 20175

    Jagdtiger – najpotężniejszy niemiecki niszczyciel czołgów

    Wprowadzony pod koniec II wojny światowej niemiecki niszczyciel czołgów Sd.Kfz. 186 Jagdtiger, był największym, najcięższym,…

    Artykuły
    15 maja 20160

    Bojowa stacja kosmiczna Polus

    W latach 80. Amerykanie i Rosjanie prowadzili prace nad budową bojowych satelitów i stacji kosmicznych.…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    18 maja 2022

    Wrocławski Trzonolinowiec

    17 maja 2022

    Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

    17 maja 2022

    Jak zachować świeżość żywności na dłużej?

    16 maja 2022

    Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?

    15 maja 2022

    TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    2 marca 20200

    Zapora Grande Dixence w Szwajcarii

    Zbudowana w 1961 roku zapora Grande Dixence w Szwajcarii jest najwyższą zaporą grawitacyjną w Europie.…

    Lifestyle
    22 stycznia 20200

    Cera problematyczna a codzienna pielęgnacja

    Codzienna pielęgnacja cery problematycznej to podstawa, gdy zależy nam na utrzymaniu jej w dobrej kondycji.…

    Artykuły
    15 kwietnia 20180

    Citycar – słusznie zapomniany samochód elektryczny

    Samochody elektryczne wcale nie są tak nowym wynalazkiem. Już w XIX wieku pojawiały się one…

    Artykuły
    31 października 20162

    Luxtorpeda – legendarny polski pociąg

    W okresie międzywojennym w Polsce kolej rozwijała się bardzo szybko. Wśród wielu inwestycji i projektów…

    Artykuły
    19 grudnia 20180

    Zapomniana Cape Spear Battery

    Półwysep Avalon, znajdujący się w Nowej Fundlandii nie jest zbyt duży, ale znajdujący się na…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2022. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.