SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    • Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Stridsvagn 103 – bezwieżowy czołg podstawowy
    Stridsvagn 103 - bezwieżowy czołg podstawowy
    Stridsvagn 103 - bezwieżowy czołg podstawowy
    Artykuły

    Stridsvagn 103 – bezwieżowy czołg podstawowy

    Michał BanachBy Michał Banach28 stycznia 2017Updated:18 lipca 20206 komentarzy5 Mins Read
    Szwedzki czołg podstawowy Stridsvagn 103 to wyjątkowy pojazd. Był to jedyny czołg podstawowy produkowany seryjnie, który nie posiadał wieży. Zaprojektowany całkowicie przez szwedzkich inżynierów pojazd przez długie lata był najważniejszym czołgiem Szwedzkich Sił Zbrojnych.

    Geneza

    Podczas II wojny światowej Szwecja pozostawała państwem neutralnym. W związku z tym kraj ten ominął największy wyścig zbrojeń w zakresie rozwoju uzbrojenia. W latach 40. podstawowymi czołgami szwedzkiej armii były czołgi średnie Stridsvagn m/42 wywodzące się z konstrukcji z lat 30.. Pojazdy te pod względem uzbrojenia i opancerzenia prezentowały się jednak znacznie gorzej nawet od podstawowych wersji amerykańskich czołgów M4 Sherman z początku wojny.

    Strv 74
    Strv 74

    Po zakończeniu wojny, Szwedzi zdali sobie sprawę z małej przydatności pojazdów tego typu w razie konfliktu zbrojnego np. z ZSRR. W związku z tym w latach 50. zainicjowano program rozbudowy sił pancernych w oparciu zarówno o konstrukcje zagraniczne, jak i krajowe.

    Pierwszą istotną decyzją było zmodernizowanie czołgów Strv m/42 do standardu Strv 74. Pojazdy otrzymały nowe wieże, lepsze działa kalibru 75 mm, dodatkowe opancerzenie i lepsze wyposażenie optyczne. Było to jednak rozwiązanie tymczasowe, ponieważ pod względem możliwości bojowych czołgi te dalej były całkowicie przestarzałe.

    Strv 101
    Strv 101

    Na początku lat 50. udało się jednak zakupić w Wielkiej Brytanii czołgi Centurion Mk 3 (80 egzemplarzy) a w 1955 roku kolejnych 160 wozów w wersji Mk 5. Czołgi te otrzymały oznaczenie Stridsvagn 81. W 1958 roku zakupiono partię 110 Centurionów Mk 10, które oznaczono jako Stridsvagn 101.

    Centuriony były najlepszymi czołgami podstawowymi w tamtych latach i dysponowały olbrzymim potencjałem modernizacyjnym. Miały jednak jedną znaczącą wadę dla Szwedów – produkowane je poza Szwecją. W razie wybuchu wojny bądź problemów politycznych, Szwecja mogłaby utracić dostęp do części zamiennych potrzebnych do utrzymania sporej liczby wozów w linii.

    W połowie lat 50. Sven Berge, inżynier odpowiedzialny za projekt Strv 74 zaproponował więc zbudowanie zupełnie nowego czołgu. Zamiast wykorzystywać dotychczasowe wozy jako bazę, postanowił zaprojektować pojazd od podstaw według zupełnie innej filozofii.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Berge po konsultacji z wojskowymi uznał, że potrzebny jest czołg typowo obronny. Szwecja jako państwo neutralne nie musiała wprowadzać do uzbrojenia pojazdów, które nadawałyby się do prowadzenia działań ofensywnych. Analizując doświadczenia min. Niemców z czasów II wojny światowej Berge zaprojektował czołg bezwieżowy, w którym działo umieszczono w kadłubie. Niska sylwetka ułatwiała jego ukrycie, a duży kąt pod jakim ustawiono płyty pancerza zwiększał jego odporność. Tak zrodził się Stridsvagn 103. Jedyny w historii produkowany seryjnie bezwieżowy czołg podstawowy.

    Stridsvagn 103

    Prace koncepcyjne nad czołgiem Strv 103 ruszyły w połowie lat 50.. Szwedzki parlament wydał natomiast zgodę na rozpoczęcie budowy prototypów w lutym 1958 roku. Pojazdy ukończono w 1961 roku i rozpoczęto testy trwające aż do 1967 roku. Zadowolone z ich wyników siły zbrojne zamówiły 290 czołgów.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Strv 103 miały masę 39 ton, 9 m długości i 2,14 m wysokości. Uzbrojenie składało się z armaty Bofors L74 kalibru 105 mm zamontowanej na stałe w kadłubie i wyposażonej w automat ładujący, oraz 3 karabinów maszynowych kalibru 7,62 mm. Pancerz miał grubość 40-70 mm, ale dzięki znacznemu nachyleniu jego faktyczna skuteczność odpowiadała pancerzowi o grubości 192-337 mm.

    Początkowo napęd stanowiły dwa silniki – silnik diesla Rolls-Royce K60 o mocy 240 KM oraz turbina gazowa Boeing GT502 o mocy 300 KM. Diesel wykorzystywany był do napędzania czołgu w trakcie celowania i niewielkich zmian położenia pojazdu, natomiast turbina używana była do przemarszów i jazdy w terenie. Prędkość maksymalna wynosiła 60 km/h do przodu i do tyłu.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Strv 103 posiadał zawieszenie hydropneumatyczne pozwalające na celowanie całym pojazdem (większość czołgów bezwieżowych miała armaty zamontowane w jarzmach pozwalających na celowanie, Strv 103 miał armatę zamontowaną na sztywno). Czołg nie posiadał przez to stabilizatora, co w połączeniu z sztywnym umieszczeniem armaty w kadłubie całkowicie eliminowało możliwość prowadzenia ognia w ruchu. Załoga liczyła 3 żołnierzy – dowódcę, strzelca-kierowcę, oraz drugiego kierowcę, którego stanowisko znajdowało się z tyłu wozu przy zdublowanym układzie kierowniczym. Czołgi po 20-minutowym przygotowaniu były przystosowane do pływania, dzięki zamontowanym w burtach fartuchom.

    Pierwsza seria produkcyjna oznaczona jako Strv 103A liczyła 80 wozów. Testy wozów wykazały jednak, że zastosowana turbina gazowa jest za słaba. W związku z tym zastąpiono ją turbiną Caterpillar 553 o mocy 490 KM. W ramach modernizacji wymieniono również część przyrządów optycznych. Tak przebudowane wozy oznaczono jako Strv 103B.

    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    W 1986 roku przeprowadzono kolejną modernizację czołgów. Wymieniono silnik diesla na  Detroit 6V53T o mocy 290 KM i zamontowano nowy system kierowania ogniem z nowym laserowym dalmierzem. Czołgi w tej wersji otrzymały oznaczenie Strv 103C. Ostatecznie zbudowano 290 czołgów w wszystkich trzech wersjach, przy czym starsze wozy modernizowano do nowych wersji.

    Jak łatwo się domyśleć, Strv 103 miały bardzo nieciekawą służbę. Nigdy nie wzięły udziału w żadnym konflikcie zbrojnym i mimo zainteresowania z strony kilku państw nigdy nie trafiły na eksport. Eksploatowano je aż do lat 90., przy czym w 1995 roku zaprezentowano kolejną modernizację oznaczoną jako Strv 103D. Nigdy nie wprowadzono jej do produkcji.

    Stridsvagn 122
    Stridsvagn 122

    Na początku lat 90. Szwecja zaczęła rozmowy na temat pozyskania nowych czołgów podstawowych typu Leopard 2 oraz licencji na ich produkcję w kraju. Ostatecznie w 1997 roku wszystkie Strv 103 zostały wycofane z eksploatacji i zastąpione czołgami Strv 121 i 122 (odpowiedniki czołgów Leopard 2A4 i 2A5). Większość wozów trafiła na złom i jedynie kilka egzemplarzy S-Tanków jak również nazywano te wozy trafiła do muzeów i kolekcji (co ciekawe, wszystkie utrzymane są na chodzie)

    Jedyny w swoim rodzaju

    Strv 103 był wyjątkowym czołgiem, wyróżniającym się na tle wszystkich czołgów podstawowych jakie kiedykolwiek zaprojektowano. Jest to również bardzo ciężki do oceniania pojazd. Brak wieży sprawia, że można mieć wątpliwości czy faktycznie był to czołg podstawowy.

    Niezależnie od tego, niemożliwe jest również ocenienie jego faktycznych zdolności bojowych, ponieważ nigdy pojazdy te nie wzięły udziału w walkach oraz nie były inspiracją dla innych konstrukcji. Mimo to pozostawały w eksploatacji przez 30 lat i przez dług i czas były podstawowymi czołgami Szwedzkich Sił Zbrojnych.

    Stridsvagn 103 przygotowany do pływania
    Stridsvagn 103 przygotowany do pływania
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103
    Stridsvagn 103

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleZegar Zagłady
    Next Article Wyjątkowa lokomotywa C&O No. 490
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    31 stycznia 20239 Mins Read

    Czołg ciężki KW-1 – zapomniana legenda frontu wschodniego

    22 stycznia 20239 Mins Read

    M47 Patton – przejściowa hybryda

    12 stycznia 20234 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    5 lutego 2023

    Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    3 lutego 2023

    Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

    9.3
    3 lutego 2023

    Odjechane Jednorożce – recenzja

    2 lutego 2023

    Krótka historia kapsli do zamykania butelek

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    28 listopada 20190

    Zamawianie gadżetów przez Internet – jak to działa

    Spersonalizowane gadżety mogą być ciekawym pomysłem na prezent, który będzie dopasowany do obdarowywanej osoby. Taki…

    Biznes
    10 kwietnia 20180

    Kredyt konsolidacyjny – koło ratunkowe dla zadłużonych!

    Na rynku usług i produktów bankowych dostępny jest kredyt konsolidacyjny, który jest bardzo dobrą alternatywą…

    Artykuły
    25 lipca 20210

    Krążowniki typu Ning Hai – japońskie chińskie krążowniki

    Na początku lat 30. chińska flota prezentowała się fatalnie. Największymi okrętami były całkowicie przestarzałe i…

    Artykuły
    13 września 20150

    Historia Super Mario Bros.

    Dzisiaj mija dokładnie 30 lat od wydania gry Super Mario Bros. na platformę Nintendo. Tytuł…

    Artykuły
    1 października 20180

    Opuszczony szpital Chowrinski w Moskwie

    W dzielnicy Chowrino w Moskwie znajduje się olbrzymi i przerażający opuszczony szpital. Jego budowę rozpoczęto…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.