SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Wschodnia Brama Belgradu
    • Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk
    • Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym
    • Pancernik Mikasa – ostatni zachowany predreadnought
    • Hanriot H.110 – wielki myśliwiec i wielka porażka
    • Czołg ciężki KW-1 – zapomniana legenda frontu wschodniego
    • Star Jet – roller coaster zabrany przez morze
    • Miasiszczew M-4 – nieudany bombowiec strategiczny
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      17 grudnia 20220

      Bracia Wright i pierwszy lot samolotu

      Recent
      26 stycznia 2023

      Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk

      25 stycznia 2023

      Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym

      24 stycznia 2023

      Pancernik Mikasa – ostatni zachowany predreadnought

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      17 grudnia 20220

      Bracia Wright i pierwszy lot samolotu

      Recent
      27 stycznia 2023

      Wschodnia Brama Belgradu

      26 stycznia 2023

      Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk

      25 stycznia 2023

      Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

      24 grudnia 2022

      5 zwyczajów i symboli wigilijnych

      22 grudnia 2022

      Zimowa przerwa od jazdy motocyklem. 5 pomysłów, czym warto się zająć między sezonami

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

      30 października 2022

      Cesja umowy leasingu – na czym polega? Kiedy można z niej skorzystać?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

      7.0
      3 czerwca 2022

      Crime Scene Game – Helsinki 2012 – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Operacja Deadstick i zdobycie mostów Pegaza i Horsa (1944)
    Operacja Deadstick i zdobycie mostów Pegaza i Horsa (1944)
    Operacja Deadstick i zdobycie mostów Pegaza i Horsa (1944)
    Artykuły

    Operacja Deadstick i zdobycie mostów Pegaza i Horsa (1944)

    Michał BanachBy Michał Banach6 czerwca 2019Updated:27 czerwca 2019Brak komentarzy7 Mins Read
    W ramach operacji Overlord, Alianci przeprowadzili wiele dodatkowych operacji, które miały wspomóc lądowanie na plażach głównych sił. Jedną z nich była operacja Deadstick, bardziej znana jako zdobycie mostu Pegaza oraz mostu Horsa na rzece Orne, przeprowadzona w nocy z 5 na 6 czerwca 1944 roku.

    Geneza

    Podczas lądowania w Normandii, alianckie siły desantowe musiały zdobyć przyczółki na silnie bronionym wybrzeżu. Zadanie to było wyjątkowo trudne, ponieważ Niemcy dysponowali w tym rejonie dużymi siłami, które mogli rzucić do kontrataku, zanim na plażach wylądowałyby odpowiednie siły, zdolne do obrony całego zdobytego terenu. Aby ułatwić operację utworzenia przyczółków, alianckie dowództwo podjęło decyzję o wykorzystaniu oddziałów powietrznodesantowych, które miały zabezpieczyć tereny na około strefy desantu, tworząc specjalną strefę buforową, która miała spowolnić kontratak i ułatwić zdobycie plaż.

    Szybowce Horsa
    Szybowce Horsa

    Brytyjczycy w ramach operacji Tonga, mieli zabezpieczyć wschodnią flankę lądujących na plaży oddziałów. W zakrojonej na wielką skale operacji miało wziąć udział 8500 żołnierzy. Lista zadań postawionych przed spadochroniarzami była bardzo szeroka. Od zabezpieczenia kluczowych dróg, poprzez likwidację stanowisk artylerii, aż po zajęcie najważniejszych mostów i związanie walką kontratakujących oddziałów niemieckich.

    Jednym z zadań, uznawanych za wręcz kluczowe dla powodzenia całego lądowania w Normandii było zajęcie dwóch mostów na kanale Caen i rzeką Orne. Niewielkie przeprawy miały bardzo duże znaczenie, ponieważ były jedynymi mostami, przez które stacjonująca na wschód od Caen niemieckie oddziały pancerne mogły zaatakować bezpośrednio lądujące na plaży oddziały alianckie.

    Most Pegaza
    Most Pegaza

    Oba, oddalone o kilkaset metrów od siebie mosty znajdowały się obok miejscowości Bénouville i połączone były drogą. Mosty musiały przetrwać, ponieważ ich zniszczenie utrudniłoby rozbudowę przyczółka w Normandii w kierunku wschodnim, a co za tym idzie dalszy atak w kierunku Caen. Pierwszy z mostów, znajdujący się najbliżej Bénouville  otrzymał nazwę Most Pegaza, natomiast drugi, nazwano Most Horsa.

    Przygotowania do operacji i plany

    Ostatecznie uznano, że jedynym sposobem zajęcia mostów będzie atak z zaskoczenia, przeprowadzony w nocy, przed głównym desantem, przy użyciu oddziałów szybowcowych. Miały one wylądować w odległości zaledwie kilkudziesięciu metrów od mostów, a żołnierze w szybkim ataku mieli zlikwidować obronę i rozminować mosty.

    Most Pegaza po ataku - widać jak blisko wylądowały szybowce
    Most Pegaza po ataku – widać jak blisko wylądowały szybowce

    Ze względu na znaczenie misji oraz jej trudność, zadanie powierzono najlepszym pododdziałom 6 Dywizji Powietrznodesantowej. Wybór padł na Kompanię D, 2 Batalionu, dowodzoną przez majora Johna Howarda. Jego zastępcą był kapitan Brian Pridey. Grupę szturmową wzmocnili ponadto saperzy, których zadaniem miało być jak najszybsze rozminowanie mostów. Łącznie oddziały wytypowane do ataku na oba mosty liczyły 180 żołnierzy i 12 pilotów. Do przetransportowania ich do celu wyznaczono 6 szybowców Airspeed Horsa. Oprócz broni strzeleckiej, żołnierze otrzymali dodatkowe karabiny maszynowe Bren oraz granatniki PIAT i lekkie moździerze.

    Przez kilka miesięcy żołnierze prowadzili intensywne treningi, które miały przyzwyczaić ich zarówno do walk w mieście i szybkiego szturmu na mosty, ale również działania w nocy (w związku z tym, wszystkie szkolenia prowadzono w nocy). Jedną z trudniejszych części przygotowań do operacji, która otrzymała kryptonim Deadstick, było szkolenie załóg szybowców. Piloci musieli nauczyć się bardzo precyzyjnego nawigowania przy użyciu stoperów, tak aby wylądować w całkowitych ciemnościach dokładnie tuż obok mostów na bardzo małym terenie – brzegi kanału Caen i rzeki Orne w tym rejonie były pełne mokradeł, bagien i niewielkich jeziorek, bardzo utrudniających lądowanie.

    Most Pegaza po ataku - widać jak blisko wylądowały szybowce
    Most Pegaza po ataku – widać jak blisko wylądowały szybowce

    Po zajęciu mostów, żołnierze mieli ich bronić aż do przybycia wsparcia. W pierwszej kolejności w rejon mostów miały dotrzeć oddziały spadochroniarzy, którzy lądowaliby już po zajęciu mostów (atak na mosty miał być przeprowadzony równocześnie z lądowaniem pathfinderów, wyznaczających lądowiska dla głównych sił). Zakładano, że oddziały lądujące na plażach dotrą do mostów w ciągu maksymalnie kilkunastu godzin.

    Operacja Deadstick

    Operacja Deadstick ruszyła dokładnie o 22:56, 5 czerwca 1944 roku. Sześć szybowców Horsa holowanych przez bombowce Halifax wystartowało z bazy RAF Tarrant Rushton. W każdej z maszyn oprócz plutonu piechoty szybowcowej znajdowało się po 5 saperów, dzięki czemu w razie utraty którejś z maszyn, zachowano by pełne zdolności operacyjne.

    Szybowce zostały zwolnione o godzinie 00:07, 6 czerwca i rozpoczęły lot w kierunku mostów. Pierwszy z szybowców wylądował o godzinie 00:16, rozpadając się po uderzeni uw drut kolczasty. Jeden z żołnierzy, starszy szeregowy Fred Greenhalgh stracił przytomność i wypadł z maszyny. Niestety wpadł do jeziora i utonął, stając się pierwszym alianckim żołnierzem, który zginął podczas D-Day. Pozostali żołnierze, mimo twardego lądowania zaatakowali most na kanale Caen. Bitwa o most trwała zaledwie 5 minut. W jej trakcie ranny został porucznik Den Brotheridge, dowodzący atakującym plutonem. Niestety jego rana okazała się śmiertelna. Tym samym stał się on pierwszym alianckim żołnierzem, który zginął podczas D-Day od ognia przeciwnika.

    Most Pegaza
    Most Pegaza

    Druga grupa szturmowa, której zadaniem było zajęcie mostu Horsa wylądowała o godzinie 00:20 i równie szybko opanowała przeprawę. Walka o mosty przebiegła bez większych komplikacji, ponieważ broniły je oddziały z 716 Dywizji Piechoty, składającej się w znacznej mierze z żołnierzy pochodzących z krajów okupowanych przez Niemcy (m.in. Polacy, Rosjanie i Francuzi). Brakowało im wyszkolenia, uzbrojenia i dyscypliny.

    Obrona mostów

    Chociaż pierwsza część zadania została wykonana perfekcyjnie, rozpoczynała się druga, o wiele trudniejsza faza operacji – obrona mostów przed kontratakiem. O godzinie 00:50 rozpoczął się desant głównych sił brytyjskiej 6 Dywizji. Podobnie jak w przypadku większości operacji powietrznodesantowych przeprowadzonych tego dnia, spadochroniarze zostali rozrzuceni na bardzo dużym obszarze, daleko od swoich stref, co znacząco utrudniło im formowanie oddziałów.

    Dopiero około 2:00 w nocy pierwsi spadochroniarze z 7 Batalionu, mającego wzmocnić obronę zaczęli docierać w rejon mostów. W tym czasie stacjonujące w okolicy niemieckie oddziały rozpoczęły chaotyczne kontrataki, spowalniane przez rozkazy z Berlina (zgodnie z wytycznymi, oddziały pancerne w Normandii nie mogły rozpocząć kontrataku bez zgody samego Hitlera). W trakcie walk Niemcy zajęli część miasteczka Bénouville, ale nie dali rady odbić mostów. W pierwszej fazie walk wykorzystano pojedyncze pojazdy opancerzone i czołgi, ale poniosły one duże straty próbując dostać się w rejon mostów.

    Most Pegaza (nowy) współcześnie (fot. Wikimedia Commons)
    Most Pegaza (nowy) współcześnie (fot. Wikimedia Commons)

    Nad ranem mosty zostały zaatakowane przez dwie kanonierki, z których jedna została zniszczona przy użyciu PIATa, a druga wycofała się. Przez kolejnych kilka godzin Niemcy kontynuowali ataki lądowe, ale nie przynosiły one żadnych rezultatów. Ze względu na problemy oddziałów lądujących na plaży, pierwsze pododdziały głównych brytyjskich sił desantowych dotarły do mostu Pegaza dopiero o godzinie 21:15, 6 czerwca. Tym samym bitwa o mosty została zakończona.

    Skutki

    Zajęcie mostów i ich obrona znacząco ułatwiły desant na plaży Sword. Chociaż Niemiecki kontratak nie był silny i nie mógł zagrozić desantowi na plaży, chaos spowodowany utratą ważnych przepraw sprawił, że Niemcy nie wiedzieli jak przeciwdziałać desantowi w tym rejonie.  Operacja Deadstick została przeprowadzona bardzo dobrze, mimo kilku problemów, które pojawiły się w jej trakcie – twarde lądowanie szybowców, oraz błędy nawigacyjne, przez które dwie maszyny wylądowały znacznie dalej niż powinny.

    Brytyjczycy zniszczyli łącznie 14 z 17 niemieckich czołgów, które brały udział w kontrataku i jedną kanonierkę. Straty w ludziach nie są znane. Co ciekawe, straty Brytyjczyków były stosunkowo małe jak na intensywność walk. Pierwsza grupa szturmowa utraciła zaledwie 2 zabitych i 14 rannych, natomiast oddziały 7 Batalionu Spadochroniarzy, którzy dotarli do mostu w nocy w celu wzmocnienia jego obrony utracili 18 zabitych i 36 rannych.

    Po wojnie, ze względu na historyczne znaczenie mostów, podjęto decyzję o zachowaniu Mostu Pegaza, który został zdemontowany (i zastąpiony nowym mostem), a następnie przetransportowany do pobliskiego muzeum, gdzie można go cały czas oglądać. Most Horsa został usunięty w 1971 roku, ale nie zachowano go.

    Jako ciekawostkę warto dodać, że atak na most Pegaza był jednym z epizodów przedstawionych w filmie Najdłuższy dzień z 1962 roku. Rolę majora Howarda zagrał w tym filmie Richard Todd. Podczas wojny, aktor służył w randze kapitana w 7 Batalionie, który wspierał obronę mostu.

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous Article100 North Main – opuszczony wieżowiec w Memphis
    Next Article Krótka historia Pac-Mana
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk

    26 stycznia 20237 Mins Read

    Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym

    25 stycznia 20232 Mins Read

    Hanriot H.110 – wielki myśliwiec i wielka porażka

    23 stycznia 20232 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    4 września 20165

    10 najlepszych asów myśliwskich II wojny światowej

    W trakcie II wojny światowej wojna w powietrzu była równie ważna, jak walki na lądzie.…

    Artykuły
    4 stycznia 20230

    Wewnątrz słynnego czołgu T-34/85

    T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II wojny światowej. Pojazd ten stał się legendą, a…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    27 stycznia 2023

    Wschodnia Brama Belgradu

    26 stycznia 2023

    Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk

    25 stycznia 2023

    Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym

    24 stycznia 2023

    Pancernik Mikasa – ostatni zachowany predreadnought

    23 stycznia 2023

    Hanriot H.110 – wielki myśliwiec i wielka porażka

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    8 sierpnia 20152

    Największy bombowiec świata – B-36 Peacemaker

    Bombowiec strategiczny B-36 Peacemaker był największym i pierwszym w historii międzykontynentalnym bombowcem świata. Był to…

    Artykuły
    9 września 20200

    Tangalooma Wrecks – cmentarzysko statków na wyspie Moreton

    Wyspa Moreton znajduje się 58 kilometrów od północno-wschodniego wybrzeża Australii i ma powierzchnię 186 km².…

    Artykuły
    9 czerwca 20170

    Airsoft – co, gdzie i jak?

    Wojna. Wojna nigdy się nie zmienia. Ale nie każda wojna jest toczona na poważnie. Jako…

    Artykuły
    4 maja 20220

    Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

    Świat online przez zaledwie nieco ponad 20 lat istnienia zdążył wytworzyć coś w rodzaju alternatywnej…

    Artykuły
    6 września 20160

    Operation Sandy – wystrzelenie rakiety V2 z pokładu lotniskowca

    Po zakończeniu II wojny światowej naukowcy z państw zwycięskich szturmem rzucili się do badania zdobytych…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.