Breguet G.111 – maszyna kontra bankructwo

Zakłady Breguet kojarzone są najczęściej z samolotami, zwłaszcza projektowanymi w latach 20. i 30. Mało kto jednak wie, że sam Louis Charles Breguet interesował się projektami śmigłowców. Niestety opracował jedynie 3 projekty takich maszyn, a dzieliło je ponad 40 lat. Ostatnim z nich był Breguet G.111, który miał szanse wejść do eksploatacji, gdyby nie fakt, że zamawiająca go instytucja… zbankrutowała zanim projekt przeszedł wszystkie próby.

Louis Charles Breguet pierwsze próby z projektami śmigłowców rozpoczął już w 1907 roku, a punktem zwrotnym okazał się zaprojektowany w 1935 roku eksperymentalny Gyroplane Laboratoire. Wybuch wojny sprawił, że konstruktor musiał się ograniczyć do prac teoretycznych, jednak krótko po zakończeniu walk otrzymał szansę zrealizowania swoich marzeń o budowie śmigłowca.

Société Francaises du Gyroplane zgłosiło się do Bregueta z zamówieniem na projekt wieloosobowego śmigłowca pasażerskiego. Konstruktor postanowił wykorzystać swoje dotychczasowe projekty, opracowując dwuwirnikowy (tzw. układ Kamowa) śmigłowiec z bez wirnika ogonowego. Maszyna miała 9,2 m długości i maksymalną masę startową 1300 kg. Wirniki początkowo miały średnicę 8,6 m, a napęd stanowił dziewięciocylindrowy silnik Potez 9E-00 o mocy 240 KM, zapewniający teoretycznie prędkość maksymalną 240 km/h i przelotową 185 km/h. Maszyna mogła zabrać na pokład pilota w przednim kokpicie i dwóch pasażerów za nim. Co ciekawe chociaż cała konstrukcja maszyny wykonana była z metalowych rur, poszycie wykonano ze sklejki, płótna i blachy.

Pierwszy lot śmigłowca nazwanego Breguet G.11E miał miejsce 21 maja 1949 roku. W trakcie dalszych prób wyszło na jaw, że zainstalowany silnik jest za słaby, w związku z czym podjęto decyzję o zastąpieniu go mocniejszym silnikiem Pratt & Whitney Wasp Junior o mocy 450 KM (również dziewięciocylindrowym). Ze względu na potrzebę zabudowania nowego silnika, wydłużono kadłub i zwiększono średnicę wirników o 1 m. Dzięki wydłużeniu kadłuba możliwe było zabranie na pokład dodatkowych dwóch pasażerów. Efektem ubocznym zmian był wzrost maksymalnej masy z 1300 kg do 1476 kg.

Nowy napęd mimo wzrostu masy zapewniał odpowiednie osiągi, a możliwość zabrania na pokład aż4 pasażerów sprawiały, że śmigłowiec miał szansę wejść do produkcji seryjnej. Próby maszyny oznaczonej jako Breguet G.111 rozpoczęto w 1951 roku, ale szybko je przerwano, gdy Société Francaises du Gyroplane ogłosiło bankructwo. Z powodu braku finansowania, dalsze prace nad śmigłowcem nie miały sensu. Ostatecznie śmigłowiec został podarowany Musee de l’Air, gdzie znajduje się do dnia dzisiejszego.