Potrzeba uruchomienia mostu powietrznego do Berlina w 1948 roku unaoczniła amerykańskim decydentom potrzebę posiadania floty dużych samolotów transportowych. W związku z tym, w oparciu o konstrukcję samolotu Douglas C-74 Globemaster powstał nowy, ciężki samolot transporty Douglas C-124 Globemaster II.
Geneza
Doświadczenie z wykorzystania samolotów transportowych podczas II wojny światowej sprawiło, że USAF zaczęło szukać nowych samolotów transportowych. Jedną z takich maszyn był Douglas C-74 Globemaster dysponujący znacznie większymi możliwościami transportowymi niż wiele wcześniejszych maszyn. Mimo to początkowo nie miał okazji do wykazania swoich możliwości. Sytuacja zmieniła się w 1948 roku.
Po zakończeniu II wojny światowej Niemcy zostały podzielone na strefy okupacyjne – radziecką na wschodzie i brytyjską, francuską oraz amerykańską na zachodzie. W taki sam sposób podzielono Berlin, chociaż samo miasto znajdowało się w obrębie radzieckiej strefy okupacyjnej. Całe zaopatrzenie do Berlina Zachodniego docierało specjalnymi lądowymi szlakami transportowymi. Sytuacja mimo skomplikowania wydawała się opanowana, jednak rosnące napięcia między okupantami sprawiły, że 24 czerwca 1948 roku Rosjanie nałożyli blokadę na Berlin Zachodni. Aby zapobiec kryzysowi społecznemu Alianci uruchomili most powietrzny, który do 12 maja 1949 roku zaopatrywał miasto. W tym czasie w trakcie 278 228 lotów dostarczono 2 326 406 ton zaopatrzenia.
Do utrzymania mostu powietrznego wykorzystywano wszystkie dostępne samoloty transportowe, w tym jeden egzemplarz Douglasa C-74 Globemaster. Samolot ten dzięki swoim możliwościom transportowym spisywał się lepiej niż starsze i mniejsze maszyny, przez co dowództwo USAF uznało, że potrzebnych jest więcej maszyn o takich zdolnościach.
Globemaster II
USAF zleciło zakładom Douglas Aircraft Company opracowanie nowego, ciężkiego samolotu transportowego, dysponującego większą ładownością niż C-74. Aby przyśpieszyć prace, inżynierowie Douglasa postanowili wykorzystać jako bazę do prac jeden egzemplarz C-74, który całkowicie przebudowano. Zakres zmian był olbrzymi, ponieważ opracowano całkowicie nowy, dwupoziomowy kadłub z drzwiami do ładowni pod kokpitem.
Samolot otrzymał oznaczenie YC-124 i został oblatany 27 listopada 1949 roku. Po serii długich testów, w maju 1950 roku rozpoczęto dostawy maszyn seryjnych oznaczonych jako Douglas C-124 Globemaster II, które zakończono w 1955 roku po zbudowaniu 448 maszyn. Wyprodukowano dwie podstawowe wersje – C-124A i C-124C, różniące się wersją silników i wyposażeniem dodatkowym (wersja C otrzymała dodatkowy radar pogodowy APS-42 na nosie). Wersja C-124B nigdy nie weszła do produkcji seryjnej i wykorzystywano ją do testów silników turbośmigłowych.
Douglas C-124 Globemaster II miał 39,75 m długości i 53 m rozpiętości skrzydeł. Maksymalna masa startowa wynosiła 88 224 kg. Napęd stanowiły cztery 28-cylindrowe silniki Pratt & Whitney R-4360-35A Wasp Major o mocy 3800 KM (zastąpione w wersji C silnikami R-4360-63A), zapewniające prędkość maksymalną 489 km/h i przelotową 370 km/h, oraz zasięg 6490 km. Załoga liczyła 6 lub 7 osób. Ładownia mieściła 200 w pełni wyposażonych żołnierzy lub 127 rannych na noszach wraz z personelem medycznym, bądź ładunek o masie 34 ton w postaci pojazdów, w tym nawet czołgów.
Ze względu na swoje możliwości transportowe Globemaster II stał się podstawowym samolotem transportowym USAF oraz Strategic Air Command. W 1962 roku część maszyn przekazano Military Air Transport Service, które wykorzystywało je do 1966 roku, gdy zadania transportowe zostały przejęte przez Military Airlift Command. C-124 wykorzystywano zarówno do zadań transportowych jak i dostaw zaopatrzenia m.in. w ramach Operacji Deep Freeze w Arktyce. Z czasem wraz z pojawieniem się nowych samolotów o lepszych osiągach, zwłaszcza Lockheeda C-5 Galaxy w 1970 roku, Globemastery II zaczęto przenosić do rezerwy. Ostatecznie wycofano je z eksploatacji we wrześniu 1974 roku.
Ze względu na intensywną eksploatację, wiele maszyn utracono w wypadkach i katastrofach lotniczych. Po wycofaniu z eksploatacji część maszyn zachowano w bazach rezerwy, ale ostatecznie zezłomowano je ze względu na całkowicie przestarzałą konstrukcję i osiągi nieodpowiadające nowym potrzebom amerykańskiej armii. Do naszych czasów przetrwało 9 samolotów, z których 8 znajduje się w USA, a jeden w Korei Południowej,
Podsumowanie
Douglas C-124 Globemaster II był pierwszym ciężkim samolotem transportowym USAF zdolnym do przenoszenia czołgów. Dzięki swoim możliwościom transportowym znacząco zwiększył potencjał transportowy amerykańskich sił powietrznych. Maszyny tego typu wykorzystywano bardzo intensywnie nawet w okresie, gdy pojawiło się wiele samolotów o lepszych osiągach, ale mniejszej ładowności. Wykorzystywano je równolegle z takimi maszynami jak Douglas C-133 Cargomaster czy też Lockheed C-141 Starlifter.
Co ciekawe, obecnie eksploatowany Boeing C-17 Globemaster III nie jest bezpośrednim następcą Globemasterów II, tylko zupełnie nową konstrukcją opracowaną w celu zastąpienia maszyn C-141 Starlifter oraz uzupełnienia maszyn C-5 Galaxy.
