SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    • Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Ciężki samolot transportowy Lockheed C-5 Galaxy
    Ciężki samolot transportowy Lockheed C-5 Galaxy
    Ciężki samolot transportowy Lockheed C-5 Galaxy
    Artykuły

    Ciężki samolot transportowy Lockheed C-5 Galaxy

    Michał BanachBy Michał Banach30 maja 2021Updated:19 lipca 2021Brak komentarzy7 Mins Read
    Oblatany w 1968 roku Lockheed C-5 Galaxy jest największym amerykańskim samolotem transportowym, oraz jednym z największych samolotów na świecie. Mimo upływu lat, maszyny te po wielu modernizacjach cały czas pozostają w eksploatacji i zapewne będą wykorzystywany jeszcze przez kilkadziesiąt lat.

    Geneza

    W latach 60. podstawowymi ciężkimi samolotami transportowymi amerykańskich sił powietrznych były turbośmigłowe Douglasy C-133 Cargomaster oraz odrzutowe Lockheedy C-141 Starlifter. Ponadto eksploatowano wiele mniejszych maszyn przeznaczonych do transportu lżejszych ładunków. Dowództwo US Air Force już w 1961 roku zaczęło inspirować najważniejszych producentów samolotów w USA do zainicjowania prac nad następcą tych maszyn.

    Lockheed C-5 Galaxy (fot. USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot. USAF)

    Według założeń, nowy samolot miał mieć większą przestrzeń ładunkową niż C-141, a napęd miało stanowić aż 6 silników. Projekt otrzymał oznaczenie CX-4, ale po wstępnych analizach uznano, że opracowany na jego podstawie samolot nie przyniesie znaczącego wzrostu możliwości transportowych. W 1963 roku powrócono do prac nad nowym ciężkim samolotem transportowym w ramach programu CX-X. Tym razem zakładano opracowanie samolotu o masie 249 ton, zdolnego do transportu ładunków o masie 81,6 ton z prędkością maksymalną 805 km/h.

    W maju 1964 roku oficjalne zapytania ofertowe na maszynę trafiły do Boeinga, Douglasa, General Dynamics, Lockheeda i Martin Marietta. Dodatkowo General Electric, Curtiss-Wright i Pratt & Whitney otrzymały zapytania ofertowe na nowe silniki dla planowanego transportowca. Po selekcji, do dalszych prac skierowano projekty Boeinga, Douglasa i Lockheeda.

    Lockheed C-5 Galaxy (fot. USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot. USAF)

    Narodziny C-5 Galaxy

    Wszystkie trzy projekty wybrane do dalszych prac miały wiele wspólnych cech. Ostatecznie we wrześniu 1965 roku wybrano projekt Lockheeda, chociaż wyższą ocenę otrzymała koncepcja Boeinga, która była jednak zdecydowanie droższa. Oficjalnie kontrakt na budowę nowego samolotu oznaczonego jako C-5 Galaxy podpisano w grudniu 1965 roku. Równocześnie General Electric otrzymał zamówienie na silniki TF39.

    Pierwszy prototyp nowego samolotu zaprezentowano bardzo szybko, ponieważ już 2 marca 1968 roku. Jego oblot miał miejsce 30 czerwca 1968 roku, a za sterami zasiadł Leo Sullivan. W trakcie prób okazało się, że samolot pod względem osiągów i zachowania w powietrzu jest daleki od założeń, a nawet wyników obliczeń projektowych. Mimo to prace kontynuowano. W 1969 roku podczas prób wytrzymałościowych okazało się, że konstrukcja skrzydeł nie wytrzymuje obciążenia wynoszącego 128% limitu (zakładano, że skrzydła powinny wytrzymać 150% limitu).

    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)

    Wprowadzono poprawki w konstrukcji, ale nie przyniosły one zakładanych rezultatów. W tej sytuacji zdecydowano się na czasowe ograniczenie ładowności, zakładając, że w niedalekiej przyszłości opracowane zostaną nowe technologie, które pozwolą na wzmocnienie konstrukcji skrzydeł. Skala projektu i potrzeba rozwiązywania licznych problemów sprawiły, że koszty prac przekroczyły kwotę 1 mld dolarów (współcześnie około 7,1 miliarda dolarów). Rosnące koszty sprawiały, że przyszłość C-5 stała pod znakiem zapytania, ale ostatecznie w 1970 roku podjęto decyzję o kontynuowaniu projektu i produkcji seryjnej.

    Rozwój i eksploatacja

    Do 1973 roku wyprodukowano 81 samolotów w wersji C-5A, po czym przerwano dalszą produkcję. Samoloty te od początku poddawano licznym modernizacjom, które miały doprowadzić je do optymalnego dla sił powietrznych stanu. W 1985 roku wznowiono produkcję C-5 Galaxy w wersji C-5B. Zastosowano w niej wszystkie poprawki wprowadzane w trakcie produkcji i eksploatacji maszyn w wersji C-5A, oraz dodatkowo zmodernizowano awionikę. Do 1989 roku zbudowano 51 maszyn tego typu.

    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)

    Wszystkie Galaxy produkowano dla US Air Force, chociaż w 1974 roku Iran wyraził chęć zakupu C-5 dla własnych sił powietrznych. Irańska rewolucja 1979 roku uniemożliwiła realizację tych planów. Jedynym użytkownikiem poza USAF stało się jednak NASA, które pozyskało łącznie dwa samoloty w wersji C-5C, przystosowanej do transportu fragmentów rakiet, satelitów i innego wyposażenia potrzebnego w programie kosmicznym. Przez krótki czas rozważano nawet wykorzystanie C-5 do transportu promów kosmicznych (tak jak w przypadki radzieckiego Antonowa An-225), ale zrezygnowano z tego pomysłu.

    W latach 90. zainicjowano prace nad kolejną modernizacją C-5, którą połączoną z zmianą napędu samolotów oraz wymianą elektroniki. Program otrzymał oznaczenie Reliability Enhancement and Re-engining Program (RERP). W ramach prac wymieniano m.in. silniki na nowe General Electric F138-GE-100, zapewniające większy ciąg, lepsze wznoszenie i krótszy rozbieg podczas startu, a do tego mniejsze zużycie paliwa i tym samym większy zasięg. Zmodernizowane samolot otrzymały oznaczenie C-5M Super Galaxy. Do tego standardu zmodernizowano wszystkie C-5B oraz C-5C.

    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)

    Lockheed C-5 Galaxy stał się podstawowym ciężkim, strategicznym samolotem transportowym USAF. Dzięki swoim możliwościom transportowym, wykorzystuje się go do przerzucania wyposażenia, żołnierzy i nietypowych ładunków głównie na dalekich trasach. Samoloty te wykorzystywano w trakcie wojny w Wietnamie, oraz podczas wszystkich istotnych operacji amerykańskiej armii od lat 70. Wraz z kolejnymi modernizacjami, stopniowo zaczęto wycofywać z służby najstarsze C-5A. Do 2013 roku wycofano z eksploatacji 45 maszyn tego typu a 11 zezłomowano. Zmodernizowane C-5M pozostaną w służbie prawdopodobnie przez kolejnych kilkadziesiąt lat, ponieważ na początku XXI wieku miały wylatane zaledwie 20% resursu, mimo intensywnej eksploatacji.

    Lockheed C-5 Galaxy wykorzystano również podczas próby Air Mobile Feasibility Demonstration:

    Wystrzelenie rakiety balistycznej z pokładu C-5 Galaxy

    C-5 to również największe samoloty jakie operują na Antarktydzie. Kilkukrotnie wykorzystywano je do transportu ładunków do stacji badawczej McMurdo. Do Polski samoloty te przyleciały po raz pierwszy w 1981 roku, przywożąc 7 amerykańskich śmigłowców, które miały być wykorzystane w Śmigłowcowych Mistrzostwach Świata. Kolejny przylot miał miejsce w lipcu 1989 roku. C-5 przetransportowały wówczas sprzęt i pojazdy potrzebne podczas wizyty prezydenta USA, Georga H.W. Busha w Polsce.

    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)

    Obecnie C-5 pojawiają się na polskich lotniskach częściej z powodu obecności amerykańskich wojsk w Polsce. chociaż zwykle samoloty te pojawiają się pojedynczo, pod koniec maja 2021 roku na lotnisku Ławica w Poznaniu znalazły się aż dwa takie samoloty, co było sporym wyzwaniem logistycznym zarówno dla lotniska jak i załóg obu maszyn.

    W toku eksploatacji C-5 doszło do 4 katastrof lotniczych, dwie maszyny utracono z powodu pożarów, oraz doszło do kilku incydentów, po których samoloty wyremontowano i przywrócono do służby. Pierwszą maszynę utracono 25 maja 1970 roku w wyniku pożaru, a kolejną z tego samego powodu utracono 17 października 1970 roku.

    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)

    27 września 1974 roku doszło do katastrofy C-5A w trakcie awaryjnego lądowania. Maszyna lądowała na zbyt krótkim pasie i z niego wypadła. 4 kwietnia 1975 roku kolejny C-5A rozbił się w Sajgonie. 29 sierpnia 1990 roku kolejny C-5A rozbił się po starcie z bazy Ramstein w Niemczech. 3 kwietnia 2006 roku C-5B uległ częściowemu zniszczeniu podczas awaryjnego lądowania w bazie Dover w stanie Daleware. Podczas lądowania oderwała się część dziobowa samolotu.

    Konstrukcja

    Lockheed C-5M Super Galaxy ma 75,3 m długości i 67,9 m rozpiętości skrzydeł. Masa samolotu wynosi 172,3 tony, a maksymalna masa startowa to 417,3 tony. Napęd stanowią cztery silniki General Electric CF6-80C2, zapewniające prędkość maksymalną 856 km/h i przelotową 830 km/h, oraz zasięg 8900 km z ładunkiem o masie 54 ton, lub 4260 km z maksymalnym ładunkiem. Zasięg bez ładunku to 13 000 km. Załoga liczy zwykle 7 osób – 2 pilotów, 2 inżynierów pokładowych i 3 specjalistów od ładunku. Ładownia ma 37 m długości, 4,1 m wysokości i 5,8 m szerokości, czyli około 880 m³ i jest w stanie pomieścić 36 palet 463L o masie 127 ton. Dostęp do ładowni jest możliwy z tyłu lub z przodu po podniesieniu nosa.

    Lockheed C-5 Galaxy (fot. Alan Wilson)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot. Alan Wilson)

    Podsumowanie

    Lockheed C-5 Galaxy to największy amerykański samolot transportowy pozostający w eksploatacji. Chociaż ustępuje on rozmiarami Antonowom An-124 i An-225, dzięki ciągłym modernizacjom, pozostanie w eksploatacji przez długie lata. Tym co najbardziej odróżnia C-5 od rosyjskich maszyn jest jednak fakt, że Galaxy od początku swojego istnienia eksploatowany jest tylko i wyłącznie przez US Air Force.

    Obecnie samoloty te wspólnie z Boeingami C-17 Globemaster III i Lockheedami C-130 Hercules są podstawowymi samolotami transportowymi w amerykańskiej armii.

    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Łukasz Mendelski)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Łukasz Mendelski)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Łukasz Mendelski)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Łukasz Mendelski)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Lockheed C-5M Super Galaxy (fot. Michał Banach)
    Rozbity 3 kwietnia 2006 roku Lockheed C-5 Galaxy (fot USAF)
    Rozbity 3 kwietnia 2006 roku Lockheed C-5 Galaxy (fot USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot USAF)
    C-5 Galaxy, C-130 Hercules i dwa F-15
    C-5 Galaxy, C-130 Hercules i dwa F-15
    Air Mobile Feasibility Demonstration
    Air Mobile Feasibility Demonstration
    Wienermobile "połykany" przez C-5 Galaxy
    Wienermobile „połykany” przez C-5 Galaxy
    Przejęty Mi-25 podczas załadunku do C-5 (fot USAF)
    Przejęty Mi-25 podczas załadunku do C-5 (fot USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot. USAF)
    Lockheed C-5 Galaxy (fot. USAF)
    MH-47 w ładowni C-5 Galaxy (fot USAF)
    MH-47 w ładowni C-5 Galaxy (fot USAF)

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleBlackburn B-20 – wodnosamolot i łódź latająca w jednym
    Next Article Skeleton Tank – amerykański „czołg szkieletowy”
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    4 lutego 20236 Mins Read

    Pancerniki typu Iowa

    29 stycznia 202323 Mins Read

    Hanriot H.110 – wielki myśliwiec i wielka porażka

    23 stycznia 20232 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    5 lutego 2023

    Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    3 lutego 2023

    Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

    9.3
    3 lutego 2023

    Odjechane Jednorożce – recenzja

    2 lutego 2023

    Krótka historia kapsli do zamykania butelek

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    28 listopada 20190

    Zamawianie gadżetów przez Internet – jak to działa

    Spersonalizowane gadżety mogą być ciekawym pomysłem na prezent, który będzie dopasowany do obdarowywanej osoby. Taki…

    Biznes
    10 kwietnia 20180

    Kredyt konsolidacyjny – koło ratunkowe dla zadłużonych!

    Na rynku usług i produktów bankowych dostępny jest kredyt konsolidacyjny, który jest bardzo dobrą alternatywą…

    Artykuły
    25 lipca 20210

    Krążowniki typu Ning Hai – japońskie chińskie krążowniki

    Na początku lat 30. chińska flota prezentowała się fatalnie. Największymi okrętami były całkowicie przestarzałe i…

    Artykuły
    13 września 20150

    Historia Super Mario Bros.

    Dzisiaj mija dokładnie 30 lat od wydania gry Super Mario Bros. na platformę Nintendo. Tytuł…

    Artykuły
    1 października 20180

    Opuszczony szpital Chowrinski w Moskwie

    W dzielnicy Chowrino w Moskwie znajduje się olbrzymi i przerażający opuszczony szpital. Jego budowę rozpoczęto…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.