Krokodyle – szwajcarskie lokomotywy elektryczne Ce 6/8 II i Be 6/8 II

Wyprodukowane w latach 1919-1941 w Szwajcarii elektryczne lokomotywy serii Ce 6/8 II i Be 6/8 II powstały z myślą o obsłudze trudnej do pokonania linii kolejowej Gotthardbahn, utworzonej w 1882 roku. Ze względu na swój charakterystyczny wygląd i zielony kolor, lokomotywy te nazywano “krokodylami”.

Przechodząca przez Przełęcz Świętego Gotarda linia kolejowa Gotthardbahn została oficjalnie otwarta 22 maja 1882 roku. W początkowym okresie funkcjonowania wiele odcinków trasy biegło pod dużym nachyleniem 27‰, co wymuszało stosowanie bardzo silnych parowozów. Pod koniec drugiej dekady XX wieku Szwajcarzy podjęli decyzję o zelektryfikowaniu tej trudnej trasy. Gdy prace zaczęły dobiegać końca, rozpoczęto prace nad nowymi elektrycznymi lokomotywami, które miały zająć się jej obsługą.

Ce 6/8 II

Oficjalnie pierwsze zamówienie kolei na nowe lokomotywy wpłynęło 30 czerwca 1917 roku, a w kolejnych miesiącach było modyfikowane i stopniowo powiększane. Jednym z głównych wymagań było, aby lokomotywy były w stanie pokonać trasę między stacjami Goldau i Chiasso dwa razy w ciągu 28 godzin. Lokomotywy miały dysponować mocą pozwalającą do ciągnięcia wagonów towarowych o masie 625 ton na trasie Bellinzona-Chiasso oraz 430 ton z prędkością 35 km/h na wzniesieniach do 26‰, lub 300 ton z prędkością 50 km/h. Przy mniejszym nachyleniu, do 10‰ ładunek o masie 300 ton miał być ciągnięty z prędkością 65 km/h.

Ostatecznie w 1919 roku zaprezentowano gotową lokomotywę, która otrzymała oznaczenie Ce 6/8 II. Miała ona 20 m długości i ważyła 128 ton, natomiast prędkość maksymalna wynosiła 65 km/h. W latach 1919-1922 wyprodukowano łącznie 33 takie lokomotywy elektryczne. Chociaż spisywały się one całkiem nieźle, z czasem ich moc przestała odpowiadać wymaganiom kolei. W związku z tym w 1941 roku 13 lokomotyw Ce 6/8 II poddano modernizacji, w ramach której zmieniono ich silnik. Dzięki przeróbkom, możliwe było zwiększenie prędkości maksymalnej do 75 km/h. Nowe lokomotywy otrzymały oznaczenie Be 6/8 II.

Ce 6/8 II

Oba typy lokomotyw wykorzystywano na trasie Gotthardbahn do końca II wojny światowej. Z czasem zastąpiły je elektryczne lokomotywy Ae 6/6. W związku z tym krokodyle, jak nazywano Ce 6/8 II i Be 6/8 II (ze względu na ich kształt i charakterystyczny zielony kolor) oddelegowano na inne trasy, często bardziej nizinne. W 1968 roku rozpoczęto proces wycofywania oby typów lokomotyw z służby, a zakończono go w 1986 roku. Część z nich zezłomowano, a do naszych czasów ostatecznie przetrwało 7 lokomotyw obu wersji, z których część jest, lub będzie w pełni sprawna.