W latach 60., zanim w ZSRR zaczęto prace nad pojazdem Ził-E167, przystosowanym do jazdy w bardzo trudnym terenie, testowano kilkanaście innych pojazdów o podobnej konstrukcji. Jednym z nich był ZiS-E134. Pojazd ten można nazwać bezpośrednim przodkiem Ził-a.

Od samego początku zakładano, że będzie to pojazd przystosowany do działania w bardzo trudnym terenie – błocie i głębokim śniegu. W ZSRR potrzebne były pojazdy do obsługi przemysłu funkcjonującego głównie na Syberii, gdzie duże ilości śniegu i błoto podczas roztopów sprawiały, że normalne pojazdy terenowe były mało przydatne.

ZiS-E134
ZiS-E134

Prace nad ZiS-em E134 rozpoczęto w 1954 roku w moskiewskim biurze konstrukcyjnym SKB na podstawie decyzji z 25 czerwca 1954 roku, zlecającej prace nad nowym pojazdem transportowym do działania w trudnym terenie. Prace nad prototypem zakończono na początku sierpniu 1955 roku, a pojazd zaprezentowano 17 sierpnia. Już w październiku rozpoczęto testy prototypu. Trwały one przynajmniej do 1956 roku. Dalszy los pojazdu nie jest znany.

ZiS-E134 podczas prób
ZiS-E134 podczas prób

Pojazd ważył 7 ton i miał ładowność około 3 ton, a dodatkowo mógł ciągnąć przyczepę o wadze 6 ton. ZiS-E134 miał 6,5 m długości, 2,2 m szerokości i 2,5 m wysokości. Prześwit osiągnięty dzięki specjalnym oponom zaprojektowanym dla pojazdu wynosił 370 mm.

ZiS-E134
ZiS-E134

Pojazd miał 4 osie z napędem na wszystkie koła, dzięki czemu mógł spokojnie operować w trudnym terenie. Nie miał jednak blokady mechanizmu różnicowego. Wyposażono go w sześciocylindrowy silnik ZiS-120VK o pojemności, 5,5 litra i mocy 130 KM. Pozwalał on na osiągnięcie prędkości 65 km/h na drodze i 35 km/h w terenie. Pojazd zużywał ponad 63 litry paliwa na 100 km.

ZiS-E134
ZiS-E134

ZiS miał centralny system regulacji ciśnienia w oponach, dzięki czemu szybko można było dostosować go do jazdy na różnym podłożu. Pięciobiegową skrzynię biegów i cały układ przeniesienia mocy zaimplementowano z prototypowych autobusów ZiS-155 i odpowiednio zmodyfikowano.

Zbudowano dwa prototypy, różniące się konstrukcją. Pierwszy był tradycyjnym pojazdem terenowym wyposażonym w kabinę dla 2-3 osób wyglądem przypominającą te stosowane w innych ciężarówkach z tego okresu. Z tyłu znajdowała się typowa skrzynia ładunkowa przykryta brezentem.

ZiS-E134
ZiS-E134

Drugi pojazd zbudowany w 1956 roku był natomiast amfibią. W związku z tym jego kadłub znacząco różnił się od pierwszego prototypu. Kabina miała opływowy kształt, a samo podwozie wyposażone w niewielkie pływaki pomagające w utrzymaniu się na wodzie.

Amfibia ZiS-E134
Amfibia ZiS-E134

Niestety informacje na temat amfibii są bardzo skąpe. Co do pierwszego prototypu wiadomo, że w toku trwających prawie dwa lata prób radził sobie całkiem nieźle w terenie, ale miał tendencje do przechyłów i wywracania się. Było to zapewne spowodowane wysokim środkiem ciężkości i konstrukcją kadłuba.

Doświadczenie zdobyte podczas prac nad ZiS-em E134 pozwoliło na zbudowaniu w kolejnych latach licznych znakomitych wieloosiowych ciężkich pojazdów terenowych. Zależą do nich przede wszystkim Ził-135 i Ził-E167. Jedynie pierwszy z tych pojazdów wszedł do seryjnej produkcji.

Wspieraj SmartAge.pl na Patronite
Udostępnij.