Liniowiec SS Canberra był jednym z wielu statków zbudowanych w latach 60. który miał zastąpić wysłużone jednostki pamiętające często okres przed II wojną światową. Szybko jednak zmieniono jego rolę z liniowca na wycieczkowiec. Podczas Wojny o Falklandy wykorzystano go jako transportowiec wojska, co znacząco wpłynęło na późniejszą popularność jednostki.

Historia statku zaczęła się w połowie lat 50. gdy linie Peninsular & Oriental Steam Navigation Co. postanowiły zastąpić na trasie Tilbury w Wielkiej Brytanii a Brisbane w Australii wysłużone, pamiętające lata 30. statki RMS Strathnaver i RMS Strathaird. Budowę nowego liniowca, który miała być jednostką flagową linii zlecono stoczni Harland and Wolff w Belfaście. Koszt budowy statku, który otrzymał nazwę SS Canberra wyniósł 17 mln funtów (współcześnie około 451,4 mln funtów). Projekt statku przygotował John West.

SS Canberra podczas wodowania
SS Canberra podczas wodowania

Zamówienie złożono oficjalnie 20 grudnia 1956 roku, a stępkę położono 23 września 1957 roku. Wodowanie jednostki miało miejsce 16 marca 1960 roku. Prace wykończeniowe trwały do 19 maja 1961 roku, a w pierwszy rejs statek wyszedł 2 czerwca 1961 roku. SS Canberra miał 250 m długości i tonaż 45 270 BRT. Napęd stanowiły dwa zespoły turbin parowych zasilających silniki elektryczne, które generowały moc 43 180 KM i zapewniały prędkość maksymalną 29 węzłów. W pierwotnej konfiguracji statek zabierał na pokład 548 pasażerów pierwszej klasy i 1690 klasy turystycznej, oraz 900 członków załogi. Dodatkowo w ładowniach mogło znajdować się 14 000 m² ładunku.

Ze względu na swoje rozmiary SS Canberra operowała z Southampton a nie z Tilbury. Typowa trasa biegła następnie przez Kanał Sueski, Colombo, Fremantle, Melbourne, Sydney, Auckland, Suva, Honolulu, San Francisco aż do Los Angeles i z powrotem przez te same porty. Standardowo taki rejs trwał 26 dni i kosztował od 150 do 550 funtów. 4 stycznia 1963 roku doszło do pożaru w maszynowni, przez co liniowiec musiał zostać poddany remontowi, trwającemu do maja 1963 roku.

SS Canberra (fot. Dashers/Wikimedia Commons)
SS Canberra (fot. Dashers/Wikimedia Commons)

Przez kolejne lata jednostka wykonywała regularne rejsy między Wielką Brytanią a Australią i Pacyfikiem, oraz między Wielką Brytanią, a wschodnim wybrzeżem USA. W 1972 roku podjęto jednak decyzję o przebudowie liniowca na wycieczkowiec, ponieważ spadające zainteresowanie rejsami liniowymi (powodowane przez rosnącą popularność lotów samolotem) sprawiło, że rejsy zaczęły być nieopłacalne. W ramach prac przebudowano układ kabin, przez co jednostka mogła zabrać na pokład 1500 pasażerów w jednej klasie turystycznej i do tego 795 członków załogi. Chociaż wizualnie Canberra nie zmieniał się w stosunku do pierwotnej konfiguracji, spadły jej osiągi – prędkość maksymalna spadła do 23,5 węzła. Warto dodać, że jeden z salonów zamieniono na Cricketers Tavern, gdzie wystawiono kolekcję kijów i emblematów drużyn krykietowych z całego świata.

Canberra odbywała liczne rejsy wycieczkowe aż do 2 kwietnia 1982 roku. Tego dnia statek znajdował się na Morzu Śródziemnym, a jej kapitan Dennis Scott-Masson otrzymał wiadomość, że ma udać się na Gibraltar. Tam dowiedział się, że statek zostanie przekształcony w transportowiec wojska i weźmie udział w odbiciu Falklandów zajętych przez wojska argentyńskie.

SS Canberra (fot. Dashers/Wikimedia Commons)
SS Canberra (fot. Dashers/Wikimedia Commons)

Canberra popłynęła do Southampton gdzie bardzo szybko przystosowano ją do nowej roli i już 9 kwietnia wypłynęła w kierunku Falklandów z około 2000 żołnierzy z 3rd Commando Brigade. W trakcie walk, statek został zaatakowany przez argentyńskie lotnictwo, ale nie doznał większych uszkodzeń, ponieważ piloci uznali go za statek szpitalny (z powodu białego koloru kadłuba).

Po zakończeniu operacji, Canberra najpierw przewiozła do Argentyny 4167 jeńców a następnie wróciła do Wielkiej Brytanii i została poddana długiemu remontowi połączonemu z modernizacją. Warto w tym miejscu dodać, że Canberra wykorzystywana była przez wojsko przez 94 dni i przepłynęła w tym czasie 25 245 mil morskich. Przez cały ten czas jej dowódcą był kapitan Dennis Scott-Masson.

Co ciekawe, po powrocie do służby statek był bardzo popularny z powodu swojej historii i udziału w walkach o Falklandy. Dalsza kariera statku nie była jednak długa. W 1992 roku poddano ją remontowi i modernizacji, ale zmiany przepisów SOLAS z 1997 roku dotyczących bezpieczeństwa na morzu sprawiła, że dalsza kariera Canberry stanęła pod dużym znakiem zapytania. Dostosowanie jednostki do nowych wymogów było zbyt kosztowne, a do tego właściciel statku nie chciał, aby pływał on pod inną banderą u innego armatora. W tej sytuacji 30 września 1997 roku wycieczkowiec został wycofany z eksploatacji i sprzedany stoczni złomowej w Gadani.

SS Canberra na Falklandach (fot. Ken Griffiths)
SS Canberra na Falklandach (fot. Ken Griffiths)

Złomowanie dawnego liniowca było trudnym procesem, ponieważ miał on duże zanurzenie, które uniemożliwiało jego wprowadzenie głęboko na plażę. Dodatkowo solidna konstrukcja utrudniała prace, więc dopiero pod koniec 1998 roku zakończono rozbiórkę Canberry, kończąc jej długą karierę.

Warto dodać, że w momencie wejścia do służby Canberra była największym brytyjskim statkiem pasażerskim przeznaczonym do obsługi trasy między Wielką Brytanią a Australią i największym statkiem pasażerskim wprowadzonym do eksploatacji w Wielkiej Brytanii od czasu zbudowania RMS Queen Elizabeth.

SS Canberra wracająca z Falklandów (fot. Wikimedia Commons)
SS Canberra wracająca z Falklandów (fot. Wikimedia Commons)


Discover more from SmartAge.pl

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Wspieraj SmartAge.pl na Patronite
Udostępnij.