Koncepcja budowy i eksploatacji w siłach zbrojnych wodnosamolotów i łodzi latających o napędzie odrzutowym w ZSRR zrodziła się już pod koniec lat 40. W 1956 roku oblatany został bombowiec patrolowy Berijew Be-10, który jak się szybko okazało, ustępował tradycyjnym wodnosamolotom.

Po zakończeniu testów samolotu Berijew R-1, dowództwo radzieckiej floty podjęło decyzję o zbudowaniu kolejnej maszyny w podobnym układzie konstrukcyjnym, ale tym razem od początku przeznaczonej do służby operacyjnej. Prace nad maszyną oznaczoną jako Berijew Be-10 ruszyły w 1955 roku w OKB-49, jednak budowę prototypu przeniesiono do zakładów TMZD, ponieważ tylko one dysponowały miejscem dla tak dużej maszyny.

Berijew Be-10
Berijew Be-10

Pracami kierował Gieorgij M. Berijew. Prototyp ukończono zimą 1955 roku i 22 grudnia rozpoczęto próby naziemne. W trakcie prób wyszły na jaw wady konstrukcyjne wskazujące na możliwość wystąpienia bardzo dużych wibracji konstrukcji. Dopiero po wprowadzeniu poprawek możliwe było kontynuowanie prób i oblot maszyny, który nastąpił 20 czerwca 1956 roku.

Do 20 października 1958 roku przeprowadzono 76 lotów testów, w wyniku których wprowadzono dodatkowe poprawki w konstrukcji maszyny. Ostatecznie dowództwo radzieckiej floty zaakceptowało wyniki prób i podjęło decyzję o wprowadzeniu maszyny do produkcji seryjnej. Zamówiono 27 maszyn seryjnych, które zbudowano w latach 1958-1961. Wszystkie trafiły do 977 Pułku lotnictwa rozpoznawczego dalekiego zasięgu, który stacjonował na Krymie. Była to jedyna jednostka korzystająca z maszyn tego typu.

Berijew Be-10
Berijew Be-10

Już od początku eksploatacji Be-10 na jaw zaczęły wychodzić różne wady maszyny. Jedną z nich była szybka korozja podzespołów, które były zbyt słabo zabezpieczone przed wpływem wody. Problemy z eksploatacją i awaryjność maszyn sprawiły, że w 1968 roku podjęto decyzję o wycofaniu maszyn z eksploatacji. Zastąpiono je wówczas maszynami Berijew Be-12 o tradycyjnej konstrukcji.

Berijew Be-10 miał 31,5 m długości, 28,6 m rozpiętości skrzydeł i maksymalną masę startową 48,5 tony. Napęd stanowiły dwa silniki turboodrzutowe AL-7PB zapewniające prędkość maksymalną 910 km/h i zasięg 2895 km. Uzbrojenie samolotu składało się z 4 działek kalibru 23 mm, dwóch z przodu, dwóch w zdalnie sterowanej wieżyczce z tyłu. Uzbrojenie ofensywne składało się z 3 torped lub 12 bomb o masie 250 kg każda, albo jednej o masie 3000 kg. Możliwe było również przenoszenie min morskich. Załoga liczyła 3 osoby.

Berijew Be-10
Berijew Be-10

Głównym powodem niepowodzenia projektu Be-10 były liczne problemy techniczne trapiące samolot, a także trudna eksploatacja i awaryjność. Wszystko to razem sprawiało, że maszyny takie jak Berijew Be-12 wypadały o wiele lepiej w codziennej eksploatacji. Mimo to Be-10 zapisał się w historii uzyskaniem wielu rekordów (ustanowiono je na zmodyfikowanej maszynie oznaczonej jako M-10). Rekordy ustanowiono w kilku kategoriach – szybkości lotu, pułapu i ładunku.

Berijew Be-10
Berijew Be-10
Wspieraj SmartAge.pl na Patronite
Udostępnij.