Dagen H – szalony dzień na szwedzkich drogach

Przez wiele lat w Szwecji podobnie jak w wielu innych krajach na całym świecie stosowano ruch lewostronny. Pod koniec lat 20. ubiegłego stulecia władze zaczęły zastanawiać się jednak nad zmianą organizacji ruchu na prawostronny, taki sam jak w innych sąsiednich krajach. Udało się to dopiero 3 września 1967 roku. Dzień ten nazwano Dagen H.

Zmiana organizacji ruchu podyktowana była chęcią ujednolicenia tak podstawowych kwestii między państwami skandynawskimi jak ruch uliczny. Niestety olbrzymi opór społeczny sprawiał, że przez wiele lat nie było odpowiedniej atmosfery do tego typu zmian.

Dopiero 10 maja 1963 roku parlament przegłosował ustawę zmieniającą ruch z lewostronnego na prawostronny. Niestety przeprowadzenie stosowanych zmian było możliwe dopiero w 1967 roku. Przez te 4 lata trwała olbrzymia kampania informacyjna, przygotowująca szwedów do zmiany ruchu.

Ostatecznie operację zmiany zasad ruchu zaplanowano na niedzielę 3 września 1967 roku na godzinę 5:00 rano. Wybór dnia podyktowany był mniejszym ruchem w weekendy, co miało ułatwić przejście. ałą operację nazwano Dagen H (Dzień H – litera H pochodzi od szwedzkiego słowa höger oznaczającego prawą stronę).

Trwające wiele miesięcy prace przygotowawcze zakładały przygotowanie nowej sygnalizacji świetlnej, znaków drogowych oraz wymalowanie nowych pasów. Większość z tych prac przeprowadzono na krótko przed 3 września. Wcześniej władze zakupiły około tysiąca nowych autobusów, przystosowanych do ruchu prawostronnego. Starsze “złe” autobusy częściowo zmodernizowano, jeśli była taka możliwość.

Sądnego dnia, 3 września 1967 roku wprowadzono w godzinach od 1 do 5 rano ograniczenie w ruchu samochodowym w całym kraju. W Sztokholmie ograniczenie to wprowadzono wcześniej, ponieważ już w sobotę o godzinie 10.00, a nowe zasady w tym mieście miały wejść w niedzielę o 15.00. Powodem tych różnic był ogrom prac jakie należało wykonać w mieście w związku z zmianą organizacji ruchu.

O godzinie 4.50 zgodnie z planem wszystkie samochody jakie znajdowały się na drogach musiały zmienić pas i zatrzymać się. Ponownie kierowcy mogli ruszyć dopiero o godzinie 5.00, ale już według nowych zasad.

Chociaż operacja ta była wręcz szalonym pomysłem, wszystko przebiegło bez większych problemów. Doszło jedynie do około 130 wypadków, ale według dostępnych informacji było ich mniej niż w normalny dzień. Co ciekawe nikt tego dnia nie zginął na drodze. Wielu kierowców zrezygnowało bowiem z wyjazdów w okresie przejściowym. Cała operacja kosztowała władze 400 mln koron.