Sopwith Triplane – brytyjski trójpłatowiec z I wojny światowej

Najsłynniejszym trójpłatowcem w historii bez wątpienia będzie Fokker Dr.I, jednak zanim niemiecka maszyna wzbiła się w powietrze, w Wielkiej Brytanii opracowano i wprowadzono do uzbrojenia trójpłatowiec Sopwith Triplane. Powstało tylko 147 maszyn tego typu, które już pod koniec 1917 roku wycofano z eksploatacji.

Wprowadzone do służby na początku 1916 roku myśliwce Sopwith Pup był całkiem udaną konstrukcją, ale jego twórca, Herbert Smith postanowił zaprojektować lepszą maszynę w układzie trójpłatowca, która dysponowałaby lepszą widocznością z kabiny oraz osiągami.

Prace nad myśliwcem nazwanym Sopwith Triplane zaowocowały powstaniem prototypu, który wzbił się w powietrze 28 maja 1916 roku. Maszyna miała kadłub i usterzenie z Pupa, ale skrzydła były już zupełnie nowe. Nieco krótsze, wyposażone w lotki na wszystkich płatach, zapewniały większą zwrotność i prędkość wznoszenia.

Samolot miał 5,7 m długości i 8 m rozpiętości skrzydeł, masę własną 450 kg i startową 642 kg. Napęd stanowił początkowo silnik rotacyjny Clerget 9Z o mocy 110KM, zamieniony później na mocniejszy dziewięciocylindrowy Clerget 9B o mocy 130 KM. Zapewniał on prędkość maksymalną 188 km/h i zasięg 450 km przy długotrwałości lotu wynoszącej 2 godziny 45 minut. Uzbrojenie mysliwca składało się z jednego karabinu maszynowego kalibru 7,7 mm strzelającego przez śmigło.

Kilka dni po oblocie prototyp wysłano na Front, gdzie już 1 lipca pilotujący go Roderic Dallas zestrzelił pierwszą niemiecką maszynę. Próby w locie były na tyle udane, że zdecydowano się na zamówienie kilkuset maszyn zarówno dla Royal Naval Air Service (RNAS) jak i Rotal Flying Corps (RFC). Ze względu na problemy z produkcją, oraz pojawienie się nowszych maszyn, zbudowano tylko 147 myśliwce Sopwith Triplane.

Wykorzystywali je piloci RNAS oraz Francuzi, którzy otrzymali 16 maszyn. Jeden egzemplarz wysłano do Rosji w celu przeprowadzenia testów. W momencie pojawienia się na froncie w lutym 1917 roku Sopwith Triplane był znakomitą maszyną dysponującą bardzo dobrymi osiągami, ale już pod koniec roku wraz z pojawieniem się nowszych maszyn Triplane stał się przestarzały.

Kolejnym problemem maszyny było słabe uzbrojenie oraz niezbyt mocna konstrukcja płatów, które przy nurkowaniu mogły się dosłownie złożyć. Ostatecznie Triplane został zastąpiony dwupłatowym legendarnym Sopwithem Camelem. Co ciekawe, Anthony Fokker wpadł na pomysł stworzenia trójpłatowego myśliwca po obejrzeniu zdobytej brytyjskiej maszyny, ale podczas prac konstrukcyjnych nie powielano rozwiązań technicznych zastosowanych w brytyjskiej maszynie. Do naszych czasów przetrwały dwa egzemplarze Sopwitha Triplane (w tym maszyna wysłana do Rosji), oraz wiele latających replik.