SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    • Pancerniki typu Iowa
    • Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu
    • Wschodnia Brama Belgradu
    • Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk
    • Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym
    • Pancernik Mikasa – ostatni zachowany predreadnought
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

      24 grudnia 2022

      5 zwyczajów i symboli wigilijnych

      22 grudnia 2022

      Zimowa przerwa od jazdy motocyklem. 5 pomysłów, czym warto się zająć między sezonami

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

      30 października 2022

      Cesja umowy leasingu – na czym polega? Kiedy można z niej skorzystać?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

      7.0
      3 czerwca 2022

      Crime Scene Game – Helsinki 2012 – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)
    Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)
    Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)
    Artykuły

    Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

    Michał BanachBy Michał Banach28 kwietnia 2022Brak komentarzy6 Mins Read
    W latach 50. w Izraelu zaprojektowano oryginalną modyfikację czołgów M4 Sherman wykorzystywanych przez izraelską armię. Pojazdy oznaczone jako M-50 i M-51 wyposażono w francuskie nowoczesne armaty kalibru 75 i 105 mm, które znacząco zwiększyły możliwości bojowe pamiętających II wojnę światową czołgów.

    Geneza

    Siły Obronne Izraela (heb. CaHaL) utworzone w 1948 roku dysponowały zbieraniną różnego sprzętu jaki Izrael był w stanie pozyskać w pierwszych latach swojego istnienia. Na początku lat 50. podstawowymi czołgami, którymi dysponowali izraelscy pancerniacy były pamiętające II wojnę światową M4 Sherman w różnych wersjach.

    M-50 Isherman (fot. Wikimedia Commons)
    M-50 Isherman (fot. Wikimedia Commons)

    Część pojazdów pochodziła z zdobytych składów uzbrojenia, a część pozyskiwano różnymi kanałami od armii wycofujących przestarzałe wozy. W związku z tym pojazdy te należały często do różnych wersji, a ich stan pozostawiał wiele do życzenia. Ponadto część pozyskanych wozów nie posiadała oryginalnego uzbrojenia i musiała być wyposażana w zdobyczne działa.

    Mając na uwadze trudną sytuację w jakiej znajdował się Izrael, zwłaszcza groźbę wybuchu wojny z Państwami Arabskimi, dowództwo CaHaL wysłało w 1953 roku do Francji (która jako jeden z niewielu krajów była chętna do eksportu broni do Izraela) specjalną komisję, której zadaniem było pozyskanie nowych czołgów. Francja mogła w tym czasie zaoferować jednak jedynie lekkie czołgi AMX-13 uzbrojone w armaty CN 75-50 kalibru 75 mm, będące dalekim rozwinięciem niemieckiej armaty KwK 42 L/70 kalibru 75 mm, stosowanej m.in. w czołgach PzKpfw V Panther.

    M-51 Super Sherman (fot. Wikimedia Commons)
    M-51 Super Sherman (fot. Wikimedia Commons)

    Francuska armata miała bardzo dobre parametry, ale tego samego nie można było powiedzieć o samym AMX-13. Lekki pojazd posiadał bardzo cienki pancerz, który zapewniał jedynie minimalną ochronę, co było nie do przyjęcia dla Izraelczyków, którzy musieli za wszelką cenę oszczędzać posiadane siły.

    Mimo to Izrael kupił łącznie 400 czołgów AMX-13, równocześnie zamawiając we Francji znaczną partię armat CN 75-50, które miały być zainstalowane w lepiej opancerzonych czołgach M4 Sherman. Francuzi dodatkowo opracowali modyfikację wieży dla wysłużonych Shermanów, dzięki której możliwa była instalacja zupełnie nowej armaty.

    Egipski Sherman z wieżą FL-10 (fot. Wikimedia Commons)
    Egipski Sherman z wieżą FL-10 (fot. Wikimedia Commons)

    M-50 Isherman

    Prace nad pierwszą modyfikacją Shermanów rozpoczęto w 1954 roku. Pojazd otrzymał oznaczenie Sherman M-50 (oznaczenie M-50 stosowane było dla armat CN 75-50), a pierwsze gotowe prototypy ukończono w 1956 roku. Pierwsza przebudowana partia czołgów bazowała na wozach M4A4, które otrzymały zmodyfikowaną wieżę, zaprojektowaną we Francji.

    M-50 Isherman
    M-50 Isherman

    Podczas prób szybko okazało się, że zastosowane w tych czołgach silniki benzynowe Continental R-975 oraz podwozia typu VVSS w połączeniu z dodatkową masą nowej wieży i armaty dysponują zbyt słabymi osiągami. W związku z tym uznano, że kolejne przebudowywane wozy otrzymają podwozia typu HVSS i silniki diesla Cummins V-8 o mocy 460 KM (w zależności od zastosowanego silnika stosowano oznaczenie M-50 Continental lub M-50 Cummins).

    Łącznie przebudowie poddano około 300 Shermanów (niektóre źródła sugerują, że w podanej liczbie zawarto również 120 dział samobieżnych M-50 na podwoziu Shermana, uzbrojonych w działa kalibru 155 mm). Armatę M-50 (CN 75-50) zaczęto również montować w izraelskich niszczycielach czołgów M-10.

    M-50 Isherman (na pierwszym planie) i M-51 Super Sherman (na drugim planie)
    M-50 Isherman (na pierwszym planie) i M-51 Super Sherman (na drugim planie)

    Czołgi M-50 nie posiadały nazwy własnej, jednak poza Izraelem często określano je jako Super Sherman lub Isherman. Po raz pierwszy izraelskie Super Shermany wzięły udział w walkach 29 października 1956 roku na Synaju. Co ciekawe, stoczyły tam pojedynki nie tylko z egipskimi T-34/85, ale również z egipskimi Super Shermanami, czyli czołgami M4A4 Sherman wyposażonymi w wieże FL-10 z czołgów AMX-13 z francuską armatą CN 75-50. Oba pojazdy miały w praktyce takie same możliwości bojowe.

    Podczas walk izraelskie czołgi spisały się bardzo dobrze, radząc sobie z większością czołgów, jakimi dysponowali przeciwnicy. Rozwój broni pancernej w latach 50. i 60. był jednak tak szybki, że czołgi M-50 z armatami kalibru 75 mm zaczęły ustępować nowszym konstrukcjom, takim jak produkowane na masową skale i eksportowane do wszystkich Państw Arabskich radzieckie czołgi T-54 i T-55, a także eksportowanymi z ZSRR czołgom ciężkim IS-2 i IS-3. Ostatecznie M-50 Continental wycofano do 1972 roku, a M-50 Cummins pod koniec lat 70. W 1975 roku około 75 wozów typu M-50 trafiło do oddziałów libańskich.

    M-50 Isherman i M-51 Super Sherman
    M-50 Isherman i M-51 Super Sherman

    M-51 Super Sherman

    Szukając sposobu na zwiększenie możliwości bojowych Shermanów, na początku lat 60. Izraelczycy ponownie zgłosili się do Francuzów. Tym razem zainteresowano się nowoczesnymi armatami 105 mm Modele F1, które zaprojektowano dla czołgów AMX-30. Potężne armaty były w stanie zwalczać wszystkie ówczesne czołgi, jakimi dysponowały armie Państw Arabskich.

    Ze względu na rozmiar działa, trzeba było je zmodyfikować, aby zmieściło się w wieży Shermana. Przede wszystkim skrócono je z 56 do 44 kalibrów. Kolejną modyfikacją było zastosowanie przebudowanej wieży T23 (zaprojektowanej dla amerykańskich armat kalibru 76,2 mm), w której dodano przeciwwagę dla dłuższej armaty. Zastosowano również kadłuby czołgów M4A1, które wyposażono w podwozia typu HVSS i silniki diesla, takie samej jak w M-50 Cummins.

    M-51 Super Sherman
    M-51 Super Sherman

    Tak przebudowane czołgi otrzymały oznaczenie Sherman M-51 (oznaczenie M-51 stosowane było dla armat 105 mm Modele F1). Oficjalnie nowe czołgi zaprezentowano w 1965 roku i praktycznie natychmiast wysłano na front. Podczas walk zarówno z wojskami Egipskimi jak i Syryjskimi, czołgi M-51 wykazały się bardzo dużą skutecznością. Bez problemu zwalczały arabskie czołgi T-54, T-55 oraz T-62.

    Pod koniec lat 60. CaHaL posiadał już wiele nowocześniejszych czołgów, w tym brytyjskich Centurionów, w związku z czym M-51 wykorzystywano głównie w roli wozów rezerwowych. Zaczęto je wycofywać na przełomie lat 70. i 80. Nie oznaczało to jednak końca ich kariery. Z 180 zbudowanych M-51 około 100 pod koniec lat 80. wyeksportowano do Chile. Nowy właściciel przezbroił otrzymane wozy w działa IMI-OTO HVMS kalibru 60 mm. Wykorzystywano je do 1999 roku, kiedy to zastąpiono je nowocześniejszymi Leopardami 1.

    M-51 Super Sherman
    M-51 Super Sherman

    Podsumowanie

    Izraelskie Super Shermany wykazały się podczas walk znakomitymi możliwościami bojowymi, skutecznie niszcząc wiele nowocześniejszych i cięższych czołgów. Wykorzystywano je do lat 80. co jak na czołgi wyprodukowane podczas II wojny światowej było znakomitym wynikiem. Co istotne, M-50 i M-51 są przykładem olbrzymiego potencjału modernizacyjnego, jakimi dysponowały Shermany. Wynikał on przede wszystkim z przemyślanej konstrukcji, odpowiednich osiągów i jakości produkcji, których brakowało np. radzieckiemu T-34/85, który nie mógł być poddawany tak znaczącym modyfikacjom.

    M-51 Super Sherman
    M-51 Super Sherman

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleDietetyczne przekąski z piekarnika parowego
    Next Article Boeing XAT-15 – szkolno-treningowy samolot bombowy
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    31 stycznia 20239 Mins Read

    Czołg ciężki KW-1 – zapomniana legenda frontu wschodniego

    22 stycznia 20239 Mins Read

    M47 Patton – przejściowa hybryda

    12 stycznia 20234 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    4 września 20165

    10 najlepszych asów myśliwskich II wojny światowej

    W trakcie II wojny światowej wojna w powietrzu była równie ważna, jak walki na lądzie.…

    Artykuły
    4 stycznia 20230

    Wewnątrz słynnego czołgu T-34/85

    T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II wojny światowej. Pojazd ten stał się legendą, a…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    31 stycznia 2023

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    30 stycznia 2023

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    29 stycznia 2023

    Pancerniki typu Iowa

    28 stycznia 2023

    Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu

    27 stycznia 2023

    Wschodnia Brama Belgradu

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    31 października 20210

    10 ciekawostek o dyniach

    Jak wygląda dynia, każdy wie, przynajmniej w teorii, ponieważ do rodziny dyniowatych należy ponad 1000…

    Artykuły
    4 stycznia 20170

    Ural-5920 (Nami-0157) – nietypowy pojazd gąsienicowy

    Eksploracja znajdujących się na północy i dalekim wschodzie Rosji pól naftowych to spore wyzwanie. Pomijając…

    Artykuły
    21 października 20200

    Port lotniczy Skiatos – greckie Sint Maarten

    Port lotniczy Princess Juliana na wyspie Sint Maarten na Karaibach słynnie z charakterystycznego położenia i…

    Artykuły
    29 czerwca 20210

    Linke-Hofmann R.I – (prawie) niewidzialny bombowiec z I wojny światowej

    Podczas I wojny światowej powstało wiele niecodziennych samolotów. Specjalizująca się w produkcji tramwajów firma Linke-Hofmann…

    Artykuły
    17 lutego 20170

    Buzłudża – symbol bułgarskiego socjalizmu

    Socjalizm pozostawił po sobie w Europie Środkowej i Wschodniej wiele pamiątek – zwłaszcza budynków i pomników.…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.