Argentyńskie lotniskowce ARA Independencia i ARA Veinticinco de Mayo

Wśród kilku bardziej egzotycznych użytkowników lotniskowców przez wiele lat znajdowała się Argentyna. Armada de la República Argentina, czyli Argentyńska Marynarka Wojenna wykorzystywała dwa zbudowane podczas II wojny światowej ex-brytyjskie lekkie lotniskowce typu Colossus – ARA Independencia i ARA Veinticinco de Mayo.

ARA Independencia

Pierwszym lotniskowcem pływającym pod banderą Argentyny był ARA Independencia. Budowę lotniskowca pierwotnie nazwanego HMS Warrior rozpoczęto 12 grudnia 1942 roku. Wodowanie miało miejsce 20 maja 1944 roku, a do służby okręt wszedł 2 kwietnia 1945 roku, chociaż pełną gotowość jednostka uzyskała dopiero 24 stycznia 1946 roku.

Okręt należący do typu Colossus miał służyć na Pacyfiku, w związku z czym jego wyposażenie różniło się od jednostek przeznaczonych do operowania na znacznie zimniejszym Atlantyku. Lotniskowiec miał 212 m długości, wyporność 19 900 ton i napęd składający się z turbin parowych o łącznej mocy 40 000 KM, zapewniających prędkość 24 węzłów. Załoga liczyła około 1300 marynarzy, a uzbrojenie składało się z 32 działek przeciwlotniczych kalibru 20 mm. Grupa lotnicza liczyła 48 maszyn. W toku eksploatacji uzbrojenie obronne oraz liczba przewożonych samolotów wielokrotnie się zmieniały.

14 marca 1946 roku lotniskowiec został przekazany Kanadzie w ramach umowy podpisanej jeszcze podczas II wojny światowej. Po zaledwie dwóch latach służby, 23 marca 1948 roku HMCS Warrior został zwrócony Royal Navy. Głównym powodem były koszty eksploatacji (Kanada posiadała wówczas jeszcze jeden lotniskowiec – HMCS Magnificent) oraz brak wyposażenia do służby na zimnych wodach Północnego Atlantyku. Kanadyjczycy uznali, że po pierwsze nie są im potrzebne aż dwa lotniskowce, a po drugie koszty modernizacji HMCS Warrior były za duże.

Po powrocie do Wielkiej Brytanii okręt przeszedł remont połączony z modernizacją (taką samą jak rozważana przez Kanadyjczyków) w trakcie której dodano ogrzewania i wyposażenie potrzebne umożliwiające służbę na Atlantyku. Po zakończeniu remontu okręt wszedł do regularnej eksploatacji, a w 1950 roku wspierał brytyjską armię podczas operacji w Korei. W latach 1952-1953 HMS Warrior przeszedł kolejną modernizację po czym powrócił na wody Oceany Indyjskiego.

W 1958 roku Royal Navy uznała, że okręt nie jest już przydatny – głównie z powodu przestarzałego wyposażenia, nieprzystosowanego do obsługi coraz nowszych odrzutowych samolotów bojowych oraz nieadekwatnych kosztów modernizacji. Brytyjczycy złożyli propozycję sprzedaży lotniskowca Argentynie, która poszukiwała wówczas nowych okrętów w celu wzmocnienia floty. Propozycja spotkała się z pozytywnym przyjęciem argentyńskiej floty.

8 lipca 1959 roku HMS Warrior podniósł argentyńską banderę i otrzymał nazwę ARA Independencia. Grupa bojowa początkowo składała się z samolotów F4U Corsair, SNJ-5Cs Texan i Grumman S2F-1 (S-2A) Tracker. Później lotniskowiec przystosowano do obsługi odrzutowych F9F Panther. Argentyńczycy chcieli również wprowadzić na wyposażenie lotniskowca samoloty typu TF-9J Cougar, ale z powodu problemów z katapultą zrezygnowano z tego pomysłu.

W 1969 roku po stosunkowo krótkiej, 10-letniej służbie ARA Independencia został wycofany z eksploatacji z powodu kosztów eksploatacji oraz pozyskania nowego lotniskowca – ARA Veinticinco de Mayo. Chociaż nowy okręt był również jednostką typu Colossus, przeszedł on większą modernizację zanim trafił w ręce Argentyńczyków, w związku z czym prezentował większą wartość bojową. W 1971 roku ARA Independencia został zezłomowany.

ARA Veinticinco de Mayo

Drugim i ostatnim lotniskowcem noszącym argentyńską banderę był ARA Veinticinco de Mayo. Budowę lotniskowca rozpoczęto 3 grudnia 1942 roku, wodowanie miało miejsce 30 grudnia 1943 roku a do służby okręt wszedł 17 stycznia 1945 roku pod nazwą HMS Venerable.

Ze względu na zbliżający się koniec wojny okręt nie odegrał znaczącej roli w działaniach na Pacyfiku. Po wojnie lotniskowiec był nieprzydatny dla Royal Navy, która posiadała zbyt dużo jednostek tej klasy. W związku z tym 1 kwietnia 1948 roku okręt został sprzedany Holandii. Nowy właściciel zmienił jego nazwę na HNLMS Karel Doorman i po drobnej modernizacji wcielił do służby pod holenderską banderą 28 maja 1948 roku.

Lotniskowiec brał udział w licznych patrolach na Oceani Indyjskim i w rejonie Nowej Gwinei, a w 1964 roku w związku z utratą kolonii oraz zmianą roli holenderskiej floty w NATO, lotniskowiec stał się balastem. Mimo to utrzymywano go w linii aż do 26 kwietnia 1968 roku, kiedy to na jego pokładzie wybuchł pożar, który uszkodził część maszynowni. Po dokonaniu pobieżnych napraw Holendrzy uznali, że wysokie koszty dalszej eksploatacji i potrzebna modernizacja połączona z gruntownym remontem są zbyt drogie, w związku z czym lotniskowiec wystawiono na sprzedaż.

Lotniskowcem zainteresowali się Argentyńczycy, głównie dlatego, że znali dobrze ten typ okrętów, a po drugie w trakcie służby pod holenderską banderą lotniskowiec przeszedł kilka modernizacji, które znacząco zwiększały jego wartość bojową w porównaniu do wykorzystywanego ówcześnie przez Argentyna. Armada de la República Argentina, ARA Independencia.

15 października 1968 roku okręt został sprzedany, a 12 marca 1969 roku podniesiono na nim banderę Argentyny oraz zmieniono nazwę na ARA Veinticinco de Mayo. Po dokonaniu modernizacji i przystosowaniu jednostki do służby w argentyńskiej flocie, okręt wszedł do służby. W tym miejscu warto dodać, że nowy lotniskowiec różnił się od poprzedniego długością, ponieważ miał tylko 192 m długości.

W latach 70. ARA Veinticinco de Mayo przeszedł kilka kolejnych remontów i modernizacji, dzięki którym przystosowano go do obsługi nowocześniejszych samolotów odrzutowych, głównie typu A-4Q Skyhawk. W 1981 roku lotniskowiec przeszedł jeszcze jeden znaczący remont, w trakcie którego wymieniono radar oraz przebudowano pokład startowy z myślą o nowych samolotach typu Super Etendard, pozyskanych przez Argentynę. Niestety problemy z katapultą sprawiły, że grupa lotnicza musiała korzystać tylko z maszyn typu A-4.

Podczas Wojny o Falklandy lotniskowiec wraz z krążownikiem ARA General Belgrano brał udział w zabezpieczeniu desantu na wyspie a następnie wspierał ich obronę. Po zatopieniu krążownika, w obawie o utratę jedynego argentyńskiego lotniskowca, jednostka została skierowana do portu. Grupa lotnicza została natomiast przeniesiona na ląd, skąd wspierała obrońców Falklandów, odnosząc kilka sukcesów, z których najważniejszym było zatopienie 22 maja 1982 roku brytyjskiej fregaty HMS Ardent.

Po wojnie lotniskowiec przeszedł jeszcze jedną modernizację, która umożliwiła wykorzystanie samolotów typu Super Etendard. W 1990 roku pogarszająca się sytuacja ekonomiczna Argentyny sprawiła jednak, że lotniskowiec stał się zbyt drogi w eksploatacji. Wycofano go więc z służby a oficjalnie skreślono w 1997 roku (chociaż już od kilku lat okręt dosłownie ograbiono z wyposażenia, które posłużyło od remontu brazylijskiego lotniskowca NAeL Minas Gerais. W 2000 roku pozbawiony wyposażenia lotniskowiec został zezłomowany w stoczni Alang w Indiach. Był to koniec Argentyńskich lotniskowców.