Dzikie zwierzęta zwykle nie są zbyt chętne do kontaktów z ludźmi, zwłaszcza te żyjące w wodzie. Czasami jednak niektóre zwierzęta chętnie współpracują z ludźmi z własnej woli. Pelorus Jack, czyli delfin szary (lub Risso szary) zamieszkujący na przełomie XIX i XX wieku wody w pobliżu Cieśniny Cooka w Nowej Zelandii zapisał się w historii swoim wsparciem dla żeglarzy, którym wskazywał drogę przez niebezpieczne wody cieśniny.
Historia Pelorus Jacka sięga prawdopodobnie 1888 roku, kiedy to załoga szkunera Brindle płynącego przez szlak wodny French Pass między wyspami D’Urville Island i the South Island zauważyła mierzącego około 4 m długości delfina szarego. Załoga chciała upolować ssaka, ale żona kapitana odwiodła ich od tego pomysłu. Delfin następnie płynął wraz z statkiem przez niebezpieczne wody cieśniny, dzięki czemu załoga ominęła skały i bezpiecznie pokonała cieśninę.
Cieśnina Cooka – cieśnina morska znajdująca się pomiędzy głównymi wyspami Nowej Zelandii – Wyspą Północną i Wyspą Południową. Łączy Morze Tasmana z wodami Oceanu Spokojnego. Ma długość 107 km i średnią szerokość około 77 km. W najwęższym miejscu cieśnina ma 24 km.
Historia ta szybko dotarła do innych załóg, które pływały po tych wodach. Z czasem prawie wszystkie załogi statków, które docierał w pobliże French Pass czekały aż zobaczą słynnego delfina, który miał je przeprowadzić przez cieśninę. Z czasem delfin otrzymał imię Pelorus Jack. Nie do końca wiadomo jednak jak dokładnie zyskał on to imię. Niektóre źródła wskazują, że nadano je od nazwy instrumentu nawigacyjnego, używanego w tym okresie, a inni, że od nazwy cieśniny, w której rzekomo delfin się pojawiał. Brakuje jednak jednoznacznych dowodów na potwierdzenie którejś z tych tez.
Pelorus Jack towarzyszył załogom statków przeprawiających się Cieśninę Cooka regularnie aż do 1912 roku. Nie licząc kilku incydentów i katastrof, był to wyjątkowo spokojny okres w historii tej cieśniny. Co ciekawe, wielokrotnie załogi wolały poczekać na pojawienie się delfina, niż płynąć samemu przez te wody. Jego wizerunek uwieczniano nawet na pocztówkach.
Risso szary/Delfin szary – gatunek ssaka z rodziny delfinowatych. Charakteryzują się one szarym ubarwieniem, przechodzącym w białe wraz z wiekiem. Zwykle mają około 3 m długości, czasem 4 m, oraz masę 500 kg. Żyją do 40 lat.
W 1904 roku doszło do incydentu, podczas którego załoga statku SS Penguin próbowała zastrzelić Pelorus Jacka. Na szczęście delfin przeżył, ale według legend, nie pomagał już załodze tego statku, przez co zatonął on 12 lutego 1909 roku. W katastrofie zginęło 75 osób. Incydent z atakiem na delfina sprawił, że lokalne władze podjęły decyzję o objęciu Pelorus Jacka ochroną prawną (jako jedno z pierwszych zwierząt w historii), co nastąpiło 26 września 1904 roku.
Po raz ostatni delfina zauważono w kwietniu 1912 roku. Jego zniknięcie odbiło się szerokim echem wśród załóg statków i zrodziło wiele teorii i plotek. Według przeprowadzonych po latach badań, w oparciu o nieliczne zdjęcia oraz relacje świadków stwierdzono, że delfin prawdopodobnie zmarł z przyczyn naturalnych, ponieważ kolor jego ciała był bardziej biały niż szary, co jest cechą starszych osobników (delfiny tego gatunku dożywają około 40 lat).
