Wiadukt kolejowy Ribblehead znajdujący się na trasie Settle-Carlisle i przebiegający w dolinie rzeki Ribble w Północnym Yorkshire w Anglii to jedna z bardziej charakterystycznych budowli tego typu w Wielkiej Brytanii. Zbudowany w 1875 roku wiadukt jest cały czas wykorzystywany.

W latach 60. XIX wieku linie kolejowe Midland Railway zaczęły rozważać stworzenie trasy kolejowej między Anglią a Szkocją w rejonie miast Serrle i Carlisle. Linia miała połączyć istniejącą już trasę z Skipton do Carnforth z miastem Carlisle. Pomysł ten został przekazany brytyjskim władzom, które przegłosowały go w parlamencie 16 lipca 1866 roku. W międzyczasie linie dogadały się z London & North Western Railway, aby wykorzystywać ich trasę dla swoich połączeń.

Wiadukt Ribblehead (fot. Edward Badley)
Wiadukt Ribblehead (fot. Edward Badley)

W tej sytuacji podjęto decyzję o rezygnacji z prac nad pierwotnym projektem, ale władze wymusiły na Midland Railway kontynuowanie prac. Wstępna analiza miejsc, przez które miała przebiegać trasa wykazała, że należy zbudować kilka mostów, wiaduktów i tuneli. Nie mając innego wyjścia, przystąpiono do prac. Projekt miał przygotować główny inżynier linii,  John Sydney Crossley wspierany przez Jamesa Josepha Allporta, a koszt prac oceniono na około 343 300 funtów (współcześnie około 35 mln funtów). W koszty wliczono również budowę tunelu kolejowego Blea Moor.

Kontrakt na budowę podpisano 6 listopada 1869 roku z firmą należącą do Johna Ashwella. Pierwsze prace budowlane nad wiaduktem przeprowadzono 12 października 1870 roku, jednak 26 października 1871 roku John Ashwell zrezygnował z dalszych prac z powodu problemów finansowych. Dalsze prace kontynuowano pod kontrolą przedstawicieli Midland Railway.

Wiadukt Ribblehead (fot. Michael D Beckwith)
Wiadukt Ribblehead (fot. Michael D Beckwith)

W prace budowlane zaangażowanych było około 2300 osób, z których ponad 100 poniosło śmierć w trakcie prac (głównie w wyniku wypadków). Mieszkali oni w szałasach tworzących kilka małych miasteczek w okolicach wiaduktu. Oprócz robotników, w miasteczkach mieszkały również ich rodziny. Według współczesnych analiz (w XIX wieku nie prowadzono dokładnych statystyk), na okolicznych cmentarzach znajduje się około 200 grobów osób, które zmarły w trakcie prac nad wiaduktem – są to zarówno robotnicy jak i członkowie ich rodzin.

W grudniu 1872 roku zmieniono pierwotne plany wiaduktu, zwiększając liczbę łuków z 18 do 24. Ich budowę zakończono w sierpniu 1874 roku, a do końca roku ułożono ostatnie kamienie. Następnie na szczycie wiaduktu umieszczono jeden tor, chociaż wiadukt przystosowano do ruchu równoległego po dwóch torach. Po dokończeniu prac nad pozostałą częścią trasy, 3 sierpnia 1875 roku wiadukt Ribblehead uruchomiono dla ruchu towarowego, a 1 maja 1876 roku dla ruchu pasażerskiego.

Wiadukt Ribblehead (fot. Nilfanion/Wikimedia Commons)
Wiadukt Ribblehead (fot. Nilfanion/Wikimedia Commons)

Wiadukt przebiega nad niewielkim strumieniem Batty Moss i ma długość 404 m, oraz wysokość 32 m w najwyższym punkcie. Zaprojektowano go tak, aby mogły po nim przebiegać dwa tory. Cała kamienna konstrukcja składa się z 24 łuków, a fundamenty mają głębokość 7,6 m. Szacuje się, że do budowy zużyto 1,5 mln cegieł i bloków skalnych, z których najcięższe ważą około 8 ton.

Przez sto lat na wiadukcie nie prowadzono większych prac konserwacyjnych (nie licząc modernizacji torowisk) Dopiero w latach 80. XX wieku podjęto decyzję o wyremontowaniu wiekowego wiaduktu. Ze względu na koszt prac, British Rail rozważała likwidację trasy, ale ostatecznie pod naciskiem okolicznych mieszkańców i członków stowarzyszenia Friends of the Settle-Carlisle Line uznano, że wiadukt ma tak istotne znaczenie historyczne, że należy utrzymać go w dobrym stanie technicznym. Prace remontowe przeprowadzono w latach 1990-1992, a w kolejnych latach przeprowadzono remont całej trasy Settle-Carlisle. Kolejną serię prac remontowych przeprowadzono między 1999 a 2001 rokiem a kolejne między listopadem 2020 a czerwcem 2021 roku. Koszt tych ostatnich wyniósł aż 2,1 mln funtów.

Wiadukt Ribblehead (fot. Michael Bryan)
Wiadukt Ribblehead (fot. Michael Bryan)

Obecnie wiadukt Ribblehead jest cały czas eksploatowany. Dziennie pokonuje go siedem pociągów pasażerskich kursujących między Leeds a Carlisle. Czasami wiadukt wykorzystywany jest również przez ciężkie pociągi towarowe, głównie w celu odciążenia innych lokalnych tras. Ze względu na swoje malownicze położenie, wiadukt przyciąga również wielu fotografów.

Wspieraj SmartAge.pl na Patronite
Udostępnij.