Kamienna zapora Pilchowice na Bobrze jest drugą co do wielkości oraz wieku zaporą w Polsce. Zbudowana w 1912 roku miała pomóc w zmniejszeniu skutków powodzi, jakie nawiedzały regularnie Dolny Śląsk.
Pod koniec XIX wieku rejon Jeleniej Góry nawiedziły liczne powodzie. Lokalne władze uznały wówczas, że należy uregulować nurt rzeki Bóbr. Pracami kierował profesor Otto Intze, który zaprojektował zespół sztucznych jezior i zapór, które umożliwiły regulowanie rzeki. Prace nad zaporami rozpoczęto na początku XX wieku. Jedną z zbudowanych wówczas konstrukcji jest kamienna Zapora Pilchowice.
Decyzję o jej budowie podjęto 3 lipca 1900 roku, pierwsze prace konstrukcyjne rozpoczęto w 1902 roku, a w 1904 roku zbudowano kanał, który pozwolił na osuszenie rzeki w rejonie budowy, dzięki czemu możliwe było rozpoczęcie prac budowlanych. Kamień węgielny pod zaporę wmurowano 20 czerwca 1908 roku, a wszystkie prace ukończono oficjalnie 16 listopada 1912 roku. W ceremonii otwarcia zapory uczestniczył sam cesarz Wilhelm II.
Zaprojektowana przez profesora Otto Intze i dr. Curta Bachmanna zapora ma 69 m wysokości i została zbudowana z kamieni, łączonych betonem. Prace budowlane prowadziła firma B. Liebold & Co. AG, a kierownikiem budowy był Alberto Cucchiero. Długość korony zapory wynosi 240 m, szerokość 7,5 m, a podstawa ma 50 m grubości.
U podstawy zapory zbudowano elektrownię wodną wyposażoną początkowo w turbiny wodne systemu Francisa oraz Kaplana firmy J.M. Voith i prądnice Siemensa i AEG. Po licznych modernizacjach (ostatnia miała miejsce w 2013 roku) moc elektrowni wynosi 13,364 MW, uzyskiwane z sześciu zespołów turbin.
Zapora Pilchowice jest uważana za jedną z najbardziej malowniczych w Polsce. Utworzony przy niej zbiornik Pilchowicki ma powierzchnię 240 ha i pojemność 50 mln m³ wody. Z korony zapory rozciąga się piękny widok na zalew i otaczające go lasy. Sporo zdjęć zapory i jej okolic można znaleźć w tym artykule – Jezioro Pilchowickie.
