SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Różnice między futbolem amerykańskim a rugby
    • Damskie modele rowerów miejskich typu wave – top 5 w 2022 roku
    • HMS Trincomalee i HMS Unicorn – ostatnie fregaty typu Leda
    • Eksperymentalny bombowiec Douglas XB-19
    • Turbinia – pierwszy statek z turbiną parową
    • Junkers F.13 – pierwszy całkowicie metalowy samolot pasażerski
    • Pływający, kołowo-gąsienicowy bojowy wóz piechoty Obiekt 911
    • Pittsburgh toilet – czyli sedes na środku piwnicy
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Polecane
      15 czerwca 20220

      Mil Mi-10 – latający dźwig

      Najnowsze
      28 czerwca 2022

      HMS Trincomalee i HMS Unicorn – ostatnie fregaty typu Leda

      27 czerwca 2022

      Eksperymentalny bombowiec Douglas XB-19

      26 czerwca 2022

      Turbinia – pierwszy statek z turbiną parową

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Polecane
      15 czerwca 20220

      Mil Mi-10 – latający dźwig

      Najnowsze
      28 czerwca 2022

      HMS Trincomalee i HMS Unicorn – ostatnie fregaty typu Leda

      27 czerwca 2022

      Eksperymentalny bombowiec Douglas XB-19

      26 czerwca 2022

      Turbinia – pierwszy statek z turbiną parową

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Polecane
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Najnowsze
      19 czerwca 2022

      Przeglądarka Internet Explorer – krótka historia

      18 czerwca 2022

      Pamięć RAM – krótka historia

      9 czerwca 2022

      Wideorejestratory w samochodzie – przydatny (nie)gadżet

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Polecane
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Najnowsze
      29 czerwca 2022

      Różnice między futbolem amerykańskim a rugby

      29 czerwca 2022

      Damskie modele rowerów miejskich typu wave – top 5 w 2022 roku

      23 czerwca 2022

      Pittsburgh toilet – czyli sedes na środku piwnicy

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Polecane
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Najnowsze
      1 czerwca 2022

      Ciężki żuraw pływający Herman the German – z Niemiec, przez USA do Panamy

      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

      23 kwietnia 2022

      Jak inwestować w fundusze ETF? Poradnik dla początkujących inwestorów

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Polecane
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Najnowsze
      7.0
      3 czerwca 2022

      Crime Scene Game – Helsinki 2012 – recenzja

      9 listopada 2021

      Fotoobraz galeriadruku.com.pl – recenzja

      9 czerwca 2021

      Aurelis Lunar – księżycowa lampa – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    Znajdujesz się tutaj: Strona główna » Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 – następcy Lisunowów
    Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 - następcy Lisunowów
    Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 - następcy Lisunowów
    Artykuły

    Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 – następcy Lisunowów

    Michał BanachBy Michał Banach19 maja 20222 komentarze7 Mins Read
    W 1939 roku w ZSRR rozpoczęto budowę seryjną samolotów transportowych Lisunow Li-2 będących licencyjną wersją amerykańskich Douglasów DC-3. Pod koniec II wojny światowej maszyny te były już jednak przestarzałe, w związku z czym Rosjanie rozpoczęli prace nad ich następcami – samolotami Iljuszyn Ił-12, a później również Ił-14.

    Potrzeba modernizacji

    Wprowadzony do eksploatacji pod koniec w 1939 roku samolot Lisunow Li-2 w swoim czasie był bardzo dobrą konstrukcją, ale w połowie wojny jego osiągi zaczęły ustępować nowszym konstrukcjom i potrzebom zarówno lotnictwa wojskowego jak i cywilnego. Zdając sobie sprawę z wad samolotu i potrzeby znalezienia jego następcy, Siergiej Iljuszyn na własną rękę rozpoczął prace nad następcą Li-2 w w 1943 roku. Był to jego osobisty projekt, rozwijany początkowo bez zamówienia rządowego, co było rzadkością w ZSRR.

    Lisunow Li-2
    Lisunow Li-2

    Nowy samolot miał zachować podobną konstrukcję do poprzednika, ale miał dysponować większą przestrzenią ładunkową i lepszymi silnikami. Rozważano zainstalowanie 4 silników M-88B, ale ostatecznie zrezygnowano z nich na rzecz dwóch mocnych silników. Pierwotna koncepcja maszyny zakładała ponadto zainstalowanie hermetyzowanej kabiny, ale również i z tego pomysłu zrezygnowano. Po uproszczeniu projektu, prace ruszyły bardzo szybko i już w połowie 1945 roku gotowy był pierwszy prototyp nowego samolotu.

    Iljuszyn Ił-12

    Maszyna otrzymała oznaczenie Iljuszyn Ił-12 i została oblatana 15 sierpnia 1945 roku. Pierwsze próby wykazały, że samolot ma dobre osiągi i jest lepszy od Li-2, ale zainstalowane silniki Szwecow ASz-31 miały nieco za słabe osiągi w porównaniu do oczekiwań i generowały duże wibracje. W związku z tym zamieniono je na silniki Szwecow ASz-82FN-212. Maszyna w tej wersji została oblatana 9 stycznia 1946 roku. Po prezentacji władzom, maszynę natychmiast skierowano do produkcji seryjnej. Pierwsza próbna partia Ił-ów-12 weszła do eksploatacji w 1947 roku, po publicznej prezentacji, która miała miejsce 1 maja tego roku i zakończeniu wszystkich prób 20 maja.

    Radziecki Iljuszyn Ił-12
    Radziecki Iljuszyn Ił-12

    Oficjalnie do eksploatacji na trasach krajowych Ił-12 wszedł w czerwcu 1947 roku, a w 1948 roku zaczął obsługiwać trasy międzynarodowe. W tym samym roku przygotowana została ulepszona wersja maszyny, oznaczona Ił-12B. Samolot otrzymał nowy system odladzania i przedłużoną goleń przedniego podwozia. Od 1954 roku samoloty tego typu wykorzystywano m.in. na trasie Moskwa-Paryż. Wykorzystywano je również na najdłuższej krajowej trasie w ZSRR – Moskwa-Chabarowsk. Lot trwał 28 godzin i wymagał 5 międzylądowań w celu tankowania.

    W kolejnych latach przeprowadzono dalsze modyfikacje tych maszyn, które doprowadziły do zmniejszenia wagi oraz lepszego zagospodarowania wnętrza. Występowały 3 podstawowe warianty pasażerskie, różniące się liczbą miejsc – 21, 27 lub 32 pasażerów. Warto jednak dodać, że Aeroflot ograniczył liczbę pasażerów do 21 (chociaż samolot dostosowany był do przewożenia 32 pasażerów), przez co jego eksploatacja była dosyć mocno nieekonomiczna.

    Iljuszyn Ił-12 w Arktyce
    Iljuszyn Ił-12 w Arktyce

    Równolegle z wersją cywilną do eksploatacji wszedł wariant wojskowy oznaczony jako Ił-12D. Maszyna była przystosowana do zrzutu  spadochroniarzy oraz holowania szybowców. W tej wersji samolot mógł przewozić 3,7 ton ładunku lub 38 spadochroniarzy albo 27 żołnierzy z pełnym wyposażeniem. Przygotowano również wariant medyczny, mogący pomieścić 16 rannych na noszach i 6 na siedząco, oraz wariant typowo transportowy o udźwigu 3,5 tony. Wersja Ił-12T została natomiast przystosowana do operowania w Arktyce.

    Zbudowano około 663 egzemplarzy samolotów Ił-12 we wszystkich wersjach. W toku eksploatacji doszło 56 katastrof samolotów tego typu, w których zginęło łącznie 465 osób. Wśród zagranicznych użytkowników maszyn znalazły się: Bułgaria, Czechosłowacja, Chiny, Laos, Rumunia, Mongolia, Korea Północna oraz Polska. Nasz kraj był pierwszym zagranicznym odbiorcą Ił-ów-12.

    Radziecki Iljuszyn Ił-12
    Radziecki Iljuszyn Ił-12

    Jeden egzemplarz zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Poznańskich w dniach 24 kwietnia do 9 maja 1948 roku. Rok później PLL LOT zakupił 5 samolotów. Maszyny nieco przebudowano w kraju, aby zwiększyć liczbę miejsc dla pasażerów z 21 do 28 miejsc. W 1950 roku również Wojsko Polskie kupiło kilka maszyn tego typu, a w listopadzie 1959 roku przejęło ex-LOT-owskie maszyny. Wykorzystywano je do 1967 roku.

    Iljuszyn Ił-12 miał 21,3 m długości i 31,7 m rozpiętości skrzydeł, a maksymalna masa startowa wynosiła 17 250 kg. Napęd stanowiły dwa czternastocylindrowe silniki Szwecow ASz-82FN-212 o mocy 1850 KM każdy, zapewniające prędkość maksymalną 407 km/h i zasięg 1500 km w zależności od ładunku.

    Iljuszyn Ił-12 (fot. Aeroprints.com)
    Iljuszyn Ił-12 (fot. Aeroprints.com)
    Czechosłowacki Iljuszyn Ił-12
    Czechosłowacki Iljuszyn Ił-12

    Iljuszyn Ił-14

    Równolegle z wprowadzaniem do produkcji Ił-ów-12, zakłady Iljuszyna otrzymały zamówienie na ulepszoną wersję maszyny. Nowy samolot miał wykorzystywać maksymalnie jak najwięcej podzespołów poprzednika aby wyeliminować problemy eksploatacyjne. Według założeń, celem prac miało być zwiększenie osiągów samolotu. Nowy samolot otrzymał oznaczanie Iljuszyn Ił-14 i odziedziczyły po swoim poprzedniku kadłub, usterzenie poziome oraz podwozie. Zmianie uległy skrzydła i usterzenie pionowe, a także silniki.

    Iljuszyn Ił-14 w barwach NRD
    Iljuszyn Ił-14 w barwach NRD

    Pierwszy prototyp Ił-a-14 wzbił się w powietrze 1 października 1950 roku. Podobnie jak w przypadku poprzednika, maszyna była bardzo udana, więc szybko podjęto decyzję o wprowadzeniu jej do eksploatacji. Początkowo rozwijano wojskowe odmiany samolotu, ale w 1953 roku opracowano pasażerską wersję Ił-14P. Nowe samoloty systematycznie zastępowały starsze Ił-y-12. Ze względu na małą ilość miejsc dla pasażerów wynoszącą w pierwotnej konfiguracji 18 miejsc (rzadko konfigurowano wersję z 32 miejscami) w 1955 roku podjęto decyzję o budowie powiększonej wersji maszyny z dłuższym kadłubem. Oznaczono ją Ił-14M. Maszyny w tej odmianie występowały w konfiguracji z 24, 28 i 32 miejscami dla pasażerów.

    Polski Iljuszyn Ił-14 (fot. Aviateam.pl)
    Polski Iljuszyn Ił-14 (fot. Aviateam.pl)

    Równolegle opracowano wersje wojskowe – Ił-14T (transportowa), Ił-14FK (fotograficzna) oraz Ił-14G (cywilna, transportowa). Łącznie według różnych źródeł powstało od 1112 do 1348 samolotów tego typu w różnych krajach (produkcja licencyjna w NRD – 80 maszyn i Czechosłowacji – 203 egzemplarze). Planowano rozpoczęcie produkcji licencyjnej w Chinach, ale ostatecznie jej nie rozpoczęto. Ił-14 cieszył się dobrą opinią użytkowników. Samoloty były wytrzymałe (czego dowodem jest fakt, iż kilka pozostaje cały czas w cywilnej eksploatacji).

    Iljuszyn Ił-14T (fot. Gary Todd)
    Iljuszyn Ił-14T (fot. Gary Todd)

    Lista użytkowników samolotów Ił-14 jest bardzo długa – Afganistan (26 maszyn wojskowych), Albania (11 maszyn wojskowych), Algieria (12 maszyn wojskowych), Bułgaria (20 maszyn wojskowych + maszyny cywilne), Kambodża (2 maszyny wojskowe), Chiny (ponad 50 maszyn wojskowych + produkcja kopii + maszyny cywilne), Kongo (5 maszyn wojskowych), Kuba (20 maszyn wojskowych + maszyny cywilne), Czechosłowacja (50 maszyn wojskowych + produkcja licencyjna + maszyny cywilne), NRD (30 maszyn wojskowych + plus produkcja licencyjna + maszyny cywilne), Egipt (70 maszyn wojskowych), Etiopia (2 maszyny wojskowe), Gwinea-Bissau (4 maszyny wojskowe), Węgry (2 maszyny wojskowe + 10 maszyn cywilnych), Indie (26 maszyn wojskowych), Iran (maszyny cywilne), Irak (13 maszyn wojskowych), Republika Khmerów (kilka maszyn wojskowych), Mali (2 maszyny wojskowe + cywilne), Mongolia (7 maszyn wojskowych + maszyny cywilne), Korea Północna (15 maszyn wojskowych + przynajmniej jedna cywilna), Północny Jemen (6 maszyn wojskowych), Polska (ponad 32 maszyny wojskowe i cywilne), Rumunia (33 maszyny wojskowe + cywilne), Południowy Jemen (4 maszyny wojskowe), Syria (16 maszyn wojskowych), Wietnam (45 maszyn wojskowych + maszyny cywilne), Jugosławia (7 maszyn wojskowych + 6 maszyn cywilnych).

    Węgierski Iljuszyn Ił-14 (fot. Ken Fielding)
    Węgierski Iljuszyn Ił-14 (fot. Ken Fielding)

    Polska zakupiła w ZSRR kilkadziesiąt maszyn typu Ił-14 w różnych wersjach. Pierwsze 4 samoloty kupiły w 1955 roku PLL LOT. Rok później kupiono 2 kolejne maszyny, a w 1957 6 licencyjnych niemieckich Ił-ów-14 i jeden czechosłowacki. Eksploatowano je do lipca 1972 roku. Łącznie w latach 1955-1974 LOT wykorzystywał 20 egzemplarzy.

    Równocześnie Wojsko Polskie kupiło kilkanaście maszyn w różnych wariantach. Część samolotów wykorzystywano do przewozu polityków. Dodatkowo dwa Ił-y-14 przebudowano do roli maszyn fotograficznych, a jeden kolejny wyposażono w aparaturę badawczą i pomiarową, służącą do badań struktury pola elektromagnetycznego i analizy widma sygnałów emitowanych przez urządzenia lotnicze.

    Radziecki Iljuszyn Ił-14 (fot. Lars Söderström)
    Radziecki Iljuszyn Ił-14 (fot. Lars Söderström)

    Iljuszyn Ił-14 miał 22,3 m długości i 31,7 m rozpiętości skrzydeł, oraz maksymalną masę startową 18 000 kg. Napęd stanowiły dwa czternastocylindrowe silniki Szwecow ASz-82T o mocy 1900 KM każdy, zapewniające prędkość maksymalną 417 km/h i zasięg 1305 km w zależności od ładunku.

    Iljuszyn Ił-14 w barwach PLL LOT
    Iljuszyn Ił-14 w barwach PLL LOT
    Iljuszyn Ił-14 (fot. Oleg V. Belyakov)
    Iljuszyn Ił-14 (fot. Oleg V. Belyakov)

    W drodze ku nowoczesności

    Samoloty Ił-12 i Ił-14 był pierwszymi powojennymi samolotami transportowymi zbudowanymi w ZSRR, które pozwalały na rozwój lotnictwa pasażerskiego w państwach Bloku Wschodniego. Maszyny te chociaż miały gorsze osiągi od swoich konkurentów na zachodzie, miały olbrzymi wpływ na rozwój transportu lotniczego w ZSRR, Polsce czy też innych krajach, które weszły w posiadanie tych samolotów, zwłaszcza w Bloku Wschodnim.

    Ich eksploatacja zakończyła się na przełomie lat 60. i 70., kiedy pojawiły się nowe i znacznie lepsze samoloty, np. Ił-18. Niektóre kraje w Afryce wykorzystywały jednak stare Iljuszyny nawet do lat 90.

    Lisunow Li-2 (fot. Michał Banach)
    Lisunow Li-2 (fot. Michał Banach)
    Iljuszyn Ił-14S (fot. Michał Banach)
    Iljuszyn Ił-14S (fot. Michał Banach)
    Udostępnij. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Poprzedni artykułWrocławski Trzonolinowiec
    Następny artykuł Jaką kurtkę przeciwdeszczową wybrać na rower?
    blank
    Michał Banach
    • Strona internetowa
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Podobne artykuły

    Junkers F.13 – pierwszy całkowicie metalowy samolot pasażerski

    25 czerwca 20224 Mins Read

    Pływający, kołowo-gąsienicowy bojowy wóz piechoty Obiekt 911

    24 czerwca 20223 Mins Read

    Jedyny w swoim rodzaju Fokker F.XXXVI Arend

    22 czerwca 20223 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    4 czerwca 20220

    Ostatnie działo nadbrzeżne 16 inch M1919

    Obecnie obronę wybrzeża oprócz okrętów wojennych zapewniają wyrzutnie rakiet oraz samoloty. Zanim jednak te dwa…

    Artykuły
    13 maja 20212

    Stracona szansa – EM-10 Bielik

    Historia polskich konstrukcji lotniczych to kilka ciekawych konstrukcji, które weszły do eksploatacji oraz bardzo dużo…

    Artykuły
    27 lipca 20190

    Edmund Fitzgerald – największy wrak Wielkich Jezior

    W momencie zbudowania w 1958 roku, SS Edmund Fitzgerald był największym statkiem pływającym po Wielkich…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    29 czerwca 2022

    Różnice między futbolem amerykańskim a rugby

    29 czerwca 2022

    Damskie modele rowerów miejskich typu wave – top 5 w 2022 roku

    28 czerwca 2022

    HMS Trincomalee i HMS Unicorn – ostatnie fregaty typu Leda

    27 czerwca 2022

    Eksperymentalny bombowiec Douglas XB-19

    26 czerwca 2022

    Turbinia – pierwszy statek z turbiną parową

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    4 maja 20200

    Pompy Varisco. Profesjonalne rozwiązania dla przemysłu!

    Automatyzacja procesów przemysłowych i stosowanie nowoczesnych rozwiązań do transportu cieczy wymaga użycia komponentów, które odznaczają…

    Artykuły
    22 czerwca 20220

    Jedyny w swoim rodzaju Fokker F.XXXVI Arend

    Zbudowany w 1934 roku Fokker F.XXXVI Arend miał stać się wiodącym samolotem pasażerskim w ofercie…

    Artykuły
    20 stycznia 20210

    HMS Delhi – od krążownika po krążownik przeciwlotniczy

    Zbudowany w 1919 roku HMS Delhi był jednym z okrętów typu Danae (należały do niego…

    Artykuły
    25 czerwca 20150

    Boeing B-50 Superfortress – cichy następca B-29

    Podczas II wojny światowej amerykańskie lotnictwo wprowadziło do eksploatacji bardzo udany i nowoczesny bombowiec strategiczny…

    Artykuły
    16 października 20200

    SS Californian – świadek katastrofy i tragedii Titanica

    Istnieje wiele teorii sugerujących, że gdyby w pobliżu Titanica znajdował się jakiś statek, możliwe byłoby…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2022. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.