Pilatus SB-2 Pelikan – skromny początek długiej historii

Firma Pilatus jest obecnie jednym z bardziej znanych producentów samolotów na świecie. Firma specjalizuje się w mniejszych konstrukcjach, głównie samolotach szkolnych, łącznikowych i niewielkich maszynach pasażerskich. Pierwszym oblatanym samolotem tej firmy był Pilatus SB-2 Pelikan.

Firma Pilatus oficjalnie rozpoczęła działalność 16 grudnia 1939 roku w Szwajcarii. Jej głównym udziałowcem był Emil Georg Buhrle, właściciel zakładów Oerlikon. Początkowo Pilatus Flugzeugwerke Aktiengesellschaft, bo pod taką właśnie nazwą wytwórnia działała, miała wykonywać prace remontowe i konserwacyjne dla Szwajcarskich Sił Powietrznych. W pierwszych latach  firma zatrudniała zaledwie 65 osób i dopiero w 1941 roku rozpoczęła prace nad własnymi konstrukcjami lotniczymi.

Pierwszym zaprojektowanym samolotem był P-1. Była to maszyna treningowa, ale ze względu na źle zaprojektowaną konstrukcję, samolotu nigdy nie zbudowano. W 1942 roku firma otrzymała pierwsze oficjalne zamówienie na projekt pięciomiejscowego samolotu krótkiego startu i lądowania.

Projekt maszyny, oznaczonej jako SB-2 Pelikan opracował zespół z Politechniki Zuryskiej, ale produkcją zająć się miała firma Pilatus. Zakładano, że samolot ten będzie dysponować bardzo krótkim rozbiegiem i osiągami pozwalającymi na operowanie z niewielkich, trawiastych lotnisk w szwajcarskich górach.

Oblot prototypu miał miejsce 30 maja 1944 roku, za sterami zasiadł Ernst Nyffenegger. Samolot był górnopłatem o rozpiętości skrzydeł wynoszącej 15,5 m, a jego napęd stanowił silnik Pratt & Whitney R-985 Wasp Junior o mocy 440 KM. Zapewniał on prędkość maksymalną około 250 km/h.

Rozpoczęte po oblocie próby trwały przez kilka lat i przebiegały bardzo sprawnie. W tym czasie przedstawiciele firmy próbowali znaleźć chętnych do kupienia samolotu (szwajcarskie władze nie były zainteresowane jego nabyciem). Ostatecznie nie udało się jednak znaleźć klienta, a jedyny zbudowany prototyp wykorzystywano do różnych zadań aż do 1948 roku.

13 czerwca 1948 roku w trakcie lotu niedaleko Kirchbergu, samolot uległ uszkodzeniu podczas lądowania. Niestety skala zniszczeń była tak duża, że nie było możliwości remontu samolotu. W związku z tym projekt SB-2 porzucono, a firma Pilatus zajęła się innymi projektami, które rozpoczęto równolegle z pracami nad SB-2.

Chociaż Pelikan nie zyskał popularności, zdobyte podczas prac nad nim doświadczenie pomogło w dopracowaniu innych projektów firmy. W kolejnych latach z pod ręki inżynierów Pilatusa wyszło wiele udanych i popularnych samolotów szkolnych, transportowych i pasażerskich, z których najnowszym jest odrzutowy PC-24, oblatany w 2015 roku.