Opustoszały pałac w Drogoszach

W miejscowości Drogosze na Mazurach znajduje się XVIII-wieczny pałac zbudowany dla rodu Dönhoff. Obecnie to jeden z największych tego typu obiektów w tej części Polski. Niestety obiekt chociaż nie jest opuszczony, pozostawiony jest w nie najlepszej kondycji.

Historia pałacu sięga początku XVIII wieku, jednak pierwsze zabudowania pałacowe w tym rejonie powstały już w latach 1596-1606 z inicjatywy Ludwika von Rauttera. Obiekt został w 1690 roku doszczętnie zniszczony przez pożar, a w 1711 roku resztki konstrukcji rozebrano. Równocześnie majątek przeszedł w ręce rodu Dönhoff.

Pałac w Drogoszach (fot. Antekbojar/Wikimedia Commons)

Oficjalnie w latach 1710-1714 w miejscu dawnego pałacu zbudowano nowy obiekt. Nawiązywał on stylem do pozostałych rezydencji rodu, które znajdowały się w Prusach Wschodnich. Barokowy pałac zaprojektował prawdopodobnie Johann con Collas, przy czym wzorował się na pałacu we Friedrichstein (już nieistniejącym), którego wstępny projekt przygotował francuski architekt Jean de Bodt.

Już w 1725 roku pałac w Drogoszach jak obecnie nazywa się to miejsce, został rozbudowany o kaplicę. W tym czasie pałac pełnił rolę tzw. pałacu królewskiego, czyli rezydencji, w której monarchowie mogli zatrzymać się w trakcie podróży. Oprócz samego pałacu, w skład majątku wchodził olbrzymi ogród i park krajobrazowy.

Pałac w Drogoszach (fot. Antekbojar/Wikimedia Commons)

W 1766 roku miała miejsce kolejna rozbudowa obiektu, która nadała mu znaną współcześnie bryłę. Do głównego budynku dobudowano dodatkowe skrzydła, co znacząco powiększyło pałac. Za projekt przebudowy odpowiadał Gotthold Wilhelm Maurach. W kolejnych latach obiekt jeszcze kilkukrotnie modernizowano i rozbudowywano. Z czasem wokół pałacu dobudowano również budynki gospodarcze. Obecnie główne skrzydło pałacu ma 95 m długości i kubaturę 22 tys. m³.

Po śmierci w 1816 roku ostatniego męskiego potomka z rodu Dönhoff majątkiem zajmowała się hrabina Angelika zu Dohna, a po jej śmierci hrabina Marianna Stolberg-Wernigrode. Ród Wernigrode nie wprowadził większych zmian w wyglądzie obiektu i zarządzał nim do końca II wojny światowej. Pałac przetrwał wojnę w dobrym stanie i po jej zakończeniu przez krótki czas był w rękach NKWD. W tym czasie rozkradziono znajdujące się w nim dobra, z których część udało się zabezpieczyć i przekazać do muzeów w Polsce – m.in. zbiory biblioteki trafiły na Uniwersytet w Toruniu.

Pałac w Drogoszach (fot. Antekbojar/Wikimedia Commons)

Do 1954 roku pałac stał opuszczony, po czym przekształcono go w Ośrodek Szkolenia Rolniczego należący do Wojewódzkiego Ośrodka Postępu Rolniczego. Ośrodek funkcjonował do 1991 roku, a sam pałac był w tym czasie poddawany niewielkim remontom i konserwacji, dzięki czemu nie popadł w ruinę. W 1993 roku sprzedano go prywatnemu właścicielowi, jednak od tego czasu w pałacu nie przeprowadzono żadnych dużych remontów, ograniczając się jedynie do niewielkich prac konserwatorskich.

Obecnie Pałac w Drogoszach jest cały czas w rękach prywatnych. Teren jest ogrodzony i strzeżony, co pozwoliło na uniknięcie dewastacji budynku. Wymaga on jednak remontu, a jego wnętrza są prawie całkowicie puste. Dawny ogród i park krajobrazowy zostały natomiast całkowicie zaniedbane, przez co utraciły one swój dawny charakter, a roślinność zdziczała i rozrosła się. Obecnie do pałacu można się dostać po wcześniejszym ustaleniu tego z właścicielem obiektu. W planach jest kapitalny remont obiektu, ale zanim to nastąpi minie pewnie sporo czasu.  Sporo aktualnych (z 2020 roku) zdjęć, w tym z wnętrza obiektu znaleźć można na TEJ stronie.