Ikv 91 – szwedzki niszczyciel czołgów, działo pancerne i czołg lekki

Wraz z rozwojem czołgów podstawowych w latach 60. niektóre armie powróciły do pomysłu budowy wyspecjalizowanych niszczycieli czołgów i dział pancernych. W 1969 roku w Szwecji opracowano pojazd o nazwie Ikv 91 (Infanterikanonvagn 91), który był zarówno niszczycielem czołgów jak i działem pancernym.

Prace nad Infanterikanonvagn 91 rozpoczęto w drugiej połowie lat 60. w zakładach Hägglund & Söner AG, a prototyp ukończono w 1969 roku. Pojazd według nazwy klasyfikowany był jako działo pancerne, czyli pojazd wsparcia dla piechoty. W praktyce był to również niszczyciel czołgów i czołg lekki w jednym. Pojazd wykorzystywał podzespoły transportera opancerzonego Pbv 302, ale posiadał nowy kadłub z wieżą w której zainstalowano armatę kalibru 90 mm.

Ikv 91 miał 8,85 m długości i masę 16,3 tony. Napęd stanowił silnik diesla Volvo-Penta TD 120A o mocy 330 KM i pojemności 12 litrów, zapewniający prędkość maksymalną 65 km/h i zasięg 500 km. Uzbrojenie stanowiło działo bezodrzutowe kalibru 90 mm i dwa karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm. Zapas amunicji wynosił 59 naboi. Wyposażenie składało się z laserowego dalmierza oraz noktowizora umożliwiającego prowadzenie ognia w nocy. Załoga liczyła 4 osoby. Opancerzenie chroniło przed pociskami kalibru 20 mm. Ikv 91 był pojazdem pływającym, wymagającym minimalnego przygotowania do pokonania przeprawy wodnej.  Zbudowano 212 pojazdów tego typu. Produkcję prowadzono w latach 1975-1978.

Według założeń, Ikv 91 wykorzystywane były jako wsparcie dla brygad piechoty – każda dysponowała kompanią liczącą 12 pojazdów. W latach 80. pojawił się pomysł modernizacji pojazdów i zainstalowanie działa kalibru 105 mm. Prototyp z takim uzbrojeniem i unowocześnionym wyposażeniem przygotowano z myślą o eksporcie do Indii oraz… USA. Ostatecznie koncepcja ta upadła. Pod koniec lat 80. pojawił się kolejny  pomysł przezbrojenia Ikv 91 w wyrzutnię przeciwpancernych pocisków kierowanych. Również i ten pomysł nie został zrealizowany. Pod koniec lat 90. wraz z zmianami na świecie, potrzebą ograniczenia kosztów i perspektywą pozyskania czołgów Leopard 2, a także dostawami bojowych wozów piechoty Strf 90 podjęto decyzję o wycofaniu Ikv 91 z eksploatacji.

Ikv 91 były ostatnimi działami pancernymi szwedzkiej armii. Przez pewien czas pojazdy te pełniły rolę jednostek wsparcia dla piechoty i niszczycieli czołgów, później lekkich czołgów. Wraz z pojawianiem się nowszych konstrukcji zarówno w szwedzkim arsenale jak i potencjalnych przeciwników, idea posiadania dedykowanych niszczycieli czołgów i dział pancernych straciła sens. Dodatkowo koszty utrzymania tak specyficznych pojazdów w sytuacji gdy możliwe było pozyskanie większej liczny innych typów pojazdów sprawiły, że Ikv 91 stały się nieopłacalne.