SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Tajniacy – recenzja
    • Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)
    • Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa
    • Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      7 lutego 2023

      Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)

      6 lutego 2023

      Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      7 lutego 2023

      Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)

      6 lutego 2023

      Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      5 lutego 2023

      Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      6.3
      8 lutego 2023

      Tajniacy – recenzja

      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » (Długa) Historia zapałek
    (Długa) Historia zapałek
    (Długa) Historia zapałek
    Artykuły

    (Długa) Historia zapałek

    Michał BanachBy Michał Banach25 lutego 2019Brak komentarzy4 Mins Read
    Rozpalenie ognia nie sprawia obecnie żadnych trudności. Sięgamy po zapałki, albo zapalniczkę i po chwili możemy cieszyć się płomieniem. Jeszcze w XIX wieku wcale nie było tak łatwo, a po pojawieniu się pierwszych zapałek, rozpalanie ognia stało się wręcz niebezpieczne dla zdrowia.

    Pierwsze zapałki

    Zanim powstały pierwsze zapałki, do rozpalania ognia wykorzystywano krzesiwo lub w niektórych przypadkach szkło powiększające/soczewkę. Metody te nie należały jednak do najwygodniejszych. Wielu wynalazców szukało w związku z tym sposobu na rozwiązanie problemu rozpalania ognia, ale bez większych rezultatów. Sytuacja zaczęła się zmieniać w XVII za sprawą Heninga Branda, który odkrył fosfor biały. Kilka lat później Robert Boyle odkrył natomiast, że fosfor może być wykorzystywany do wzniecania płomieni.

    Przez kolejne ponad 100 lat nikt jednak nie wprowadził do sprzedaży fosforowych zapałek, ponieważ koszt pozyskania fosforu był zbyt wysoki. Dopiero na początku XIX wieku historia zapałek nabrała tempa. Punktem zwrotnym był wynalazek francuskiego chemika, Luisa Jacquesa Thenarda, który w 1805 roku stworzył „wieczną zapałkę”. Pod tym szumnym określeniem krył się mały pojemniczek z papierkiem nasyconym związkiem fosforu, który po zetknięciu z powietrzem zapalał się. Wynalazek nie przyjął się, ponieważ nie dość, że był trudny w produkcji, to jeszcze bardzo niebezpieczny i trudny w użyciu – szklany pojemniczek należało stłuc, aby wykorzystać „zapałkę”, która paliła się bardzo krótko.

    Przykłady różnych, XIX-wiecznych zapałek (fot. Wikimedia Commons)
    Przykłady różnych, XIX-wiecznych zapałek (fot. Wikimedia Commons)

    Przełom nastąpił dopiero w latach 20. XIX wieku za sprawą Johna Walkera. Podczas eksperymentów nad pozyskaniem palnego materiału, który zastąpiłby proch, całkiem przypadkiem odkrył on substancję, która stała się podstawą pod stworzenie pierwszych zapałek. Podczas mieszania chloranu potasu, antymonu siarczku, gumy arabskiej i krochmalu, substancja ta przyczepiła się do drewnianego patyka. Po potarciu nim o szorstką powierzchnię, dochodziło do zapłonu.

    Walker zaczął dalej eksperymentować z swoim wynalazkiem, ale nie udało mu się zbić na nim interesu. Więcej szczęścia miał Samuel Jones, który zobaczył jeden z pokazów Walkera i rozpoczął w Wielkiej Brytanii produkcję własnych zapałek pod nazwą… Lucyfer, w których wykorzystał fosfor biały. Udało mu się osiągnąć nawet sukces komercyjny, ale jego wynalazek miał też sporą wadę – zapałki zapalały się bardzo łatwo, nawet od delikatnych potarć, przez co często dochodziło do wypadków.

    Zapałki

    Kolejnym problemem były iskry powstające podczas zapalania zapałek, oraz ich gryzący oraz trujący zapach. Sama produkcja zapałek Walkera wiązała się z pracą w niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia warunkach. Pracujący przy zawierających fosfor biały zapałkach, pracownicy fabryk (często były to kobiety) zapadali na fosforową zgorzel (choroba znana jest również pod określeniem fosforowa szczęka, ponieważ w pierwszej kolejności jej objawy widoczne były w osłabieniu kości szczęki).

    W związku z tym we Francji i Niemczech wprowadzono zakaz sprowadzania brytyjskich zapałek, próbując jednocześnie opracować własne, bezpieczniejsze zapałki. Mimo podejmowanych prób nie udało się wyeliminować ich wad i niebezpieczeństw.

    Bezpieczne zapałki

    Chociaż w połowie XIX wieku za sprawą Arthura Albrighta opracowano nową, masową metodę produkcji zapałek, dalej zawierały one trujące związki fosforu. Wielu wynalazców z całego świata szukało sposobu na opracowanie bezpieczniejszych zapałek, które byłyby łatwiejsze w użyciu i bezpieczne również na etapie produkcji, ale rezultaty ich prac pozostawiały wiele do życzenia.

    Zapałki

    Sytuacja zaczęła się zmieniać za sprawą Szweda, Gustafa Erika Pascha, który w 1844 roku zaczął eksperymentować nad zapałkami, w których fosfor biały został ostatecznie zastąpiony nietoksycznym i mniej reaktywnym fosforem czerwonym (wynalezionym w 1845 roku przez austriackiego chemika, Antona Schröttera von Kriestelli). Minęło jednak kilka lat zanim nowe zapałki trafiły do produkcji. Warto w tym miejscu dodać, że w 1845 roku w okolicach Sianowa powstała pierwsza na ziemiach polskich manufaktura zapałczana.

    Masową produkcję nowych zapałek uruchomili w 1855 roku pochodzący z Szwecji bracia Johan Edvard i Carl Frans Lundström. Ich bezpieczeństwo brało się nie tylko z zastosowania fosforu czerwonego, ale również z umieszczenia draski na zewnętrznej stronie opakowania, dzięki czemu nie dochodziło do samoczynnego ich zapalenia przez przypadkowe potarcie.

    Zapałki

    Przez kolejnych kilkadziesiąt lat Szwedzi utrzymywali monopol na produkcję bezpiecznych zapałek, ale na początku XX wieku za sprawą kilku firm, które odkupiły szwedzkie patenty, oraz wprowadziły własne, zmodyfikowane odmiany bezpiecznych zapałek, nowe zapałki opanowały cały świat i stały się standardem.

    W XX wieku zapałki nie tylko rozpowszechniły się na całym świecie, ale również zostały dopracowane. Główki współczesnych zapałek składają się najczęściej z chloranu potasu, siarczku antymonu, siarki, barwników i zmielonego szkła. Drewienka nasączone są natomiast parafiną oraz ortofosforanem sodu, który zapobiega ich żarzeniu się po zgaszeniu. Draski znajdujące się najczęściej na bocznych ściankach opakowań zapałek, składają się z fosforu czerwonego, zmielonego szkła i spoiwa.

    Współczesne zapałki
    Współczesne zapałki

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleCN Tower – symbol Toronto
    Next Article Elementy odzieży wojskowej – poradnik – gdzie je kupić?
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Narodowe Muzeum Historyczno-Archeologicznego Sułajman w Kirgistanie

    5 lipca 20222 Mins Read

    Krótka historia psychologii – wydanie trzecie

    13 stycznia 20222 Mins Read

    Stacja Radegast – pomnik i symbol holocaustu w Łodzi

    1 listopada 20213 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    6.3
    8 lutego 2023

    Tajniacy – recenzja

    7 lutego 2023

    Katastrofa przy Przylądku Honda – pogrom niszczycieli (1923)

    6 lutego 2023

    Blohm & Voss Ha 137 – zapomniany rywal Sztukasa

    5 lutego 2023

    Naczynie Dewara – wszystko, co warto o nim wiedzieć

    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    25 maja 20190

    „Zatopiona dzwonnica” w Kalazinie

    Obok miasta Kalazin, w obwodzie twerskim w Rosji znajduje się utworzone w 1939 roku jezioro…

    Biznes
    10 czerwca 20210

    Jak inwestować w Bitcoin w 2021 roku?

    Specjaliści twierdzą, że Bitcoin wciąż ma przed sobą obiecujące perspektywy. Nie ma jednak jednoznacznej odpowiedzi,…

    Militaria
    12 września 20140

    Wojsko Polskie – zdjęcia cz.1

    W ostatnim czasie wiele się mówi o Wojsku Polskim i jego możliwościach w kontekście wydarzeń…

    Artykuły
    9 kwietnia 20221

    Obiekt 279 – UFO-tank

    Radziecki czołg ciężki Obiekt 279 jest jednym z najbardziej niecodziennych pojazdów pancernych jakie kiedykolwiek zbudowano.…

    Fotografia
    10 listopada 20165

    Leica Rifle Camera na sprzedaż

    Na aukcji sprzętu fotograficznego 30th WestLicht, która odbędzie się 19 listopada wystawione zostaną dwa bardzo…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.