Sezon wakacyjny zmierza już ku końcowi. Być może w trakcie wakacyjnych wyjazdów widzieliście charakterystyczne oznakowania szlaków turystycznych. Dla szlaków pieszych są to dwa poziome, białe pasy przedzielone jednym poziomym pasem kolorowym. Czy zastanawialiście się natomiast co te kolory oznaczają?
Czy czarny szlak jest najtrudniejszy?
Odpowiedź jest jednoznaczna i brzmi: nie. Oznakowanie kolorami szlaków turystycznych nie oznacza bowiem ich stopnia trudności. Oznakowanie konkretnym kolorem świadczy natomiast o randze danej trasy.
Historia znakowania szlaków turystycznych w Polsce sięga końca XIX wieku. W latach 80. XIX w. Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie rozpoczęło znakowanie tatrzańskich dolin i podejść pod partie graniowe z wykorzystaniem cynobru, który barwił drzewa i głazy na kolor czerwony ze względu na zawartość siarczku rtęci. Ze względu na trwałość znaków i ich dobrą widoczność w okresie zimowym, rozpoczęto znakowanie szlaków w Tatrach na szerszą skalę. Ze względu na coraz gęstszą sieć tras konieczne było wprowadzenie różnorodności w znakowaniu tras w celu uniknięcia pomyłek i zabłądzeń. Stąd wprowadzenie do powszechnego użytku kolorystyki w znakowaniu szlaków turystycznych.
Dwa białe paski z kolorem w środku jako oznakowanie szlaku turystycznego na dzisiejszych ziemiach polskich wprowadziło niemieckie Beskidenverein. W ten sposób oznakowano podejścia na Babią Górę. Ten format oznakowania został upowszechniony w okresie międzywojennym. Największe znaczenie w tej dziedzinie miała instrukcja znakowania szlaków w Beskidach Zachodnich wydana przez Polskie Towarzystwo Turystyczne w 1931 r.
Szlaki turystyczne i ich kolorystyka – co w zasadzie oznacza?
Pieszy szlak czerwony to szlak główny na danym obszarze. Łączy najciekawsze atrakcje turystyczne, najbardziej efektowne punkty widokowe i nierzadko najistotniejszą infrastrukturę turystyczną. Zazwyczaj są to szlaki dalekobieżne, których przejście na całym odcinku zajmuje kilka dni. Kolorem czerwonym w Polsce oznakowane są np. Szlak Orlich Gniazd na Jurze Krakowsko – Częstochowskiej, Główny Szlak Sudecki czy stanowiący największe wyzwanie spośród polskich szlaków – Orla Perć.
Pieszy szlak niebieski to szlak dalekobieżny, który swoją charakterystyką jest zbliżony do trasy oznaczonej kolorem czerwonym. Zazwyczaj są to natomiast trasy wyznaczone później niż te oznaczone kolorem czerwonym. W Polsce kolorem niebieskim oznaczone są np. szlak z Czarnego Stawu do Doliny Pięciu Stawów w Tatrach czy Szlak pamięci ofiar hitlerowskiego ludobójstwa z Łodzi, Zgierzu i okolicach.
Kolory żółty i zielony są zarezerwowane dla szlaków pieszych o niższej randze – szlaków lokalnych, krótkich, czasem łącznikowych. Nie oznacza to, że zawsze muszą być one krótkie czy mało atrakcyjne. Po prostu na obszarach o wysokich walorach turystycznych zwyczajnie potrzebna jest szersza paleta barw dla szlaków. Dobrym przykładem jest Ścieżka nad Reglami – ponad 20-kilometrowy szlak łączący najciekawsze części Karkonoszy.
Dochodzimy zatem do znaczenia kolory czarnego na szlakach. Jak już wcześniej wspomnieliśmy kolor czarny nie oznacza trasy najtrudniejszej. Oznacza natomiast zazwyczaj trasy najkrótsze. Kolor czarny jest bowiem dedykowany szlakom łącznikowym, a co za tym idzie zazwyczaj krótkim. Są to zazwyczaj trasy dojściowe do szlaków o wyższej randze. Czy zatem szlak czarny oznacza trasy łatwe? Również nie, ponieważ szlak łącznikowy może prowadzić wzdłuż tras o bardzo różnorodnym stopniu trudności, w tym np. pod trudne podejścia. Z pewnością natomiast przy szlaku czarnym kluczowym czynnikiem nie będzie atrakcyjność trasy.
Co trzeba zapamiętać? Kolory szlaków nie oznaczają stopnia ich trudności. Oznaczają natomiast ich rangę. Najważniejsze szlaki oznakowane są kolorem czerwonym oraz niebieskim. Szlaki żółte i zielone zazwyczaj pojawiają się na obszarach o dużej gęstości różnych szlaków i oznaczają trasy niższej rangi. Czarne szlaki to oznakowanie tras łącznikowych pomiędzy wcześniej wspomnianymi.
