W Poznaniu znajduje się kilka bardzo charakterystycznych budynków, które są wręcz ikonami miasta. Jedną z nich jest Okrąglak, dawniej Dom Towarowy, obecnie biurowiec, zlokalizowany w centrum miasta, a zbudowany w 1955 roku.
Historia budynku sięga końcówki lat 40. XX wieku. Na skrzyżowaniu ulic Mielżyńskiego i 27 Grudnia znajdował się budynek Banku Cukrownictwa, który został zniszczony podczas II wojny światowej. Jego ruiny rozebrano po wojnie, przez co w centrum miasta w bardzo dobrej lokalizacji powstała pusta działka. Władze miasta zaczęły wiec szukać pomysłu na jej zagospodarowanie. Pojawiło kilka koncepcji, od odbudowania Banku Cukrownictwa, po zbudowanie zupełnie nowego budynku nawiązującego stylem do socrealizmu bądź okolicznych kamienic.
Ostatecznie podjęto jednak wręcz szaloną decyzję, o zbudowaniu w tym miejscu budynku kompletnie nie pasującego do otoczenia. Wybrano projekt warszawskiego architekta Marka Leykama. Stworzył on wspólnie z Stanisławem Zalewskim projekt budynku w kształcie walca, wykonanego z prefabrykatów, z przeszkloną fasadą. Wewnątrz budynku miała znaleźć się klatka schodowa i charakterystyczne dla modernizmu zdobienia.
Budowa ruszyła w 1948 roku i zakończyła się w 1954 roku, ale oficjalne otwarcie miało miejsce 3 lutego 1955 roku. Okrąglak, jak nazwano obiekt, był pierwszym w Poznaniu budynkiem wykonanym z prefabrykatów. Jego przeszklona fasada i kształt kontrastowały z okolicznymi kamienicami, przez co od początku wzbudzał emocje i mieszane opinie mieszkańców miasta.
W 1956 roku budynek włączono do Poznańskiego Zjednoczenia Przedsiębiorstw Handlowych. Wykorzystywano go jako dom handlowy i budynek usługowy. W latach 70. przebudowano jego fasadę, zmieniając wygląd okien i odchodząc od oryginalnej koncepcji stworzonej przez Leykama. Dobudowano wówczas też dodatkowe piętro, przez co budynek zyskał swój dziewięciopiętrowy układ i 45 m wysokości. Warto dodać, ze początkowo chciano, aby budynek miał 10 pięter, ale badania gruntu wykazały, że nie nadaje się on do tak wysokiej zabudowy. W trakcie modernizacji zainstalowano również windy.
Jedną z charakterystycznych cech Okrąglaka od początku była wewnętrzna klatka schodowa o średnicy 5 metrów i mająca 3 biegi schodów. Z klatki wchodziło się na piętra, na których znajdowały się sklepy i restauracje.
Jako dom towarowy, Okrąglak wykorzystywany był do 2009 roku, ale już od początku lat 90. jego rola jako obiektu handlowego szybko zaczęła maleć. Rosnąca konkurencja i pojawienie się z czasem pierwszych centrów handlowych sprawiły, że ostatecznie budynek wystawiono na sprzedaż. Nowy właściciel przeprowadził w latach 2011-2012 gruntowny remont, w trakcie którego przywrócono wiele oryginalnych elementów wystroju, według projektu Leykama. Oficjalnie otwarto go ponownie 24 września 2012 roku.
Po zakończeniu prac Okrąglak stał się budynkiem biurowym, z tarasem widokowym na dachu. Obecnie dostęp do niego jest utrudniony – jak w przypadku wszystkich typowych biurowców. Dzięki uprzejmości zarządu budynku, miałem jednak możliwość jego odwiedzenia ponownie po latach (ostatni raz byłem w Okrąglaku jeszcze w latach 90. kiedy funkcjonował w nim dom handlowy.
Warto dodać, że tuż obok Okrąglaka znajduje się mniejszy biurowiec, tzw. Kwadraciak, który swoim wyglądem nawiązuje do stylu w jakim zbudowano Okrąglaka. Przez pewien czas oba budynki były połączone przejściem oraz zewnętrzną, ewakuacyjną klatką schodową, która ostatecznie rozebrano.
Z Okrąglaka rozpościera się bardzo dobry widok na centrum miasta, ul. Fredry oraz w kierunku Placu Wolności. Z jego dachu widać również bardzo dobrze Poznańskie Alfy i najwyższy budynek w Poznaniu, czyli Collegium Altum.
