Przedstawiamy Wam kolejny poradnik dotyczący zakupów. Wielu producentów chętnie zaznacza na pudełkach, że ich sprzęt posiada pozłacane wtyki. Jakie to one są podobno ważne, że jakość dźwięku jest lepsza, że lepsze przewodzenie, że mocniejsze i wytrzymalsze. Jednak na niewielu opakowaniach (lub nawet na żadnym) nie ma konkretnych informacji dlaczego tak miałoby być oraz jaki jest punkt odniesienia do ewentualnych testów.
Ale właściwie jak to z nimi jest? Czy rzeczywiście pozłacane wtyki to gwarancja świetnej jakości dźwięku? Czy warto płacić za nie więcej pieniędzy? Jeżeli tak, to ile?
Wszystkie odpowiedzi i jeszcze więcej znajdziecie w tym poradniku.
Zachęcamy także do zapoznania się z artykułem Poradnik zakupowy gracza #1: klawiatura mechaniczna oraz z Listą poradników i polecanych sprzętów!
Zaczynamy!
Trochę podstawowej wiedzy
Na początek nieco wiedzy. Skoro ktoś twierdzi, że złoto zapewnia lepszy obraz, dźwięk, czy ogólnie przesyłanie sygnału, wypada wiedzieć, czym najczęściej używane w kablach metale różnią się między sobą pod wartymi uwagi aspektami. Dobrze, zacznijmy od podstaw.
Piękna prezencja to jedno, a co z funkcjonalnością?
Do czego służy kabel?
To proste – do przesyłania impulsów elektrycznych. W odniesieniu do zastosowań elektronicznych i w bardzo dużym uproszczeniu, przy ich pomocy przesyłane są informacje. Wędrują one od jednego źródła do drugiego, gdzie są przetwarzane w określony sposób, na przykład na dźwięk lub obraz. Gdy oglądasz film w słuchawkach, komputer wysyła poprzez kabel impulsy do słuchawek, gdzie te “przerabiane” są na odgłosy walki, czy rozmowę bohaterów.
Z czego wykonane są kable?
Impulsy najlepiej przewodzą, jak sama nazwa wskazuje, przewodniki, a kwestie techniczne sprawiły, że wybór ogranicza się tak naprawdę do metali. To, co w nich ważne, oprócz jakości wykonania, to właśnie ich zdolność do przewodzenia, a jest ona wyrażona w simensach (tak, od tego Siemensa). To składowa konduktywności, obliczanej w simensach na metr (S/m). Ze stosowanych metali, najlepsze pod tym względem jest srebro, co w teorii oznacza, że powinno ono być stosowane na szeroką skalę. Byłoby tak, gdyby nie wysoka cena kruszcu oraz jego podatność na utlenianie, czyli korozję. Nie muszę chyba tłumaczyć, że skorodowany metal gorzej pełni swoje funkcje, nie mówiąc już o możliwych skutkach ubocznych jego stosowania. Innymi słowy, im lepiej kabel przeniesie impulsy, tym (teoretycznie) lepszą jakość dźwięku/obrazu otrzymamy.
W następnej kolejności za srebrem czeka miedź. To właśnie ona jest najpopularniejszym przewodnikiem stosowanym w okablowaniu. Dlaczego? Jej konduktywność jest zaledwie ~5,5% niższa, a cena jest znacznie mniejsza. Chociaż to niedopowiedzenie roku: kilogram srebra kosztował dziś ~587 USD, a miedzi – jedynie ~5,68 USD.
Kolejne miejsce zajmuje złoto, choć w porównaniu do konduktywności srebra (63×10 do 6 S/m) i miedzi (59,6×10 do 6 S/m), wypada znacznie słabiej, o niemal 25% (45,2×10 do 6 S/m). Ma jednak inną zaletę – jest o wiele odporniejsze na korozję.
I na tym właśnie kończymy krótką część teoretyczną.
Pozłacany wtyk – jakość, czy bajer?
Okej, już mniej więcej wiesz, jakie zadania ma spełniać kabel i na czym jego praca polega. Teraz czas na garść porad.
Jakie kable są najlepsze?
Zmartwię Cię – podobnie, jak w życiu, nie ma nic uniwersalnego, a wszystko co, jest do wszystkiego jest do… Wystarczy powiedzieć, że pod każdym względem znajdzie się kabel lepszy od uniwersalnego. Jeżeli jesteś audiofilem i masz bardzo czuły słuch, do pełni wrażeń będziesz potrzebować wyspecjalizowanego kabla, o innej budowie lub właściwościach. Oczywiście najlepiej byłoby stosować kable srebrne, ale te nie nadają się do dłuższych instalacji, głównie przez swoją gęstość (większy ciężar) oraz właśnie cenę.
Co innego w przypadku obrazu – obecnie w każdym nowszym sprzęcie montuje się złącze HDMI. Ze względu na jego genialną architekturę, znaczenie jakości sygnału praktycznie przestało mieć sens. Przesyłane impulsy albo trafiają bez strat, albo ze stratami. Fakt, to brzmi komicznie, ale zasada jest prosta – jeżeli są jakieś straty, na przykład “śnieżenie” obrazu, to kabel jest zwyczajnie do wymiany. To tyle, nie ma nic pomiędzy. O różnicach pomiędzy kablami HDMI i o tym, dlaczego ich ceny tak się różnią, napiszemy już niedługo.
Pozłacany wtyk – jak ma się do jakości?
Na to pytanie znasz już odpowiedź, ale nie wiesz jeszcze, jak dobrać dopasować elementy, o których tutaj przeczytałeś. Skoro w kablach liczy się jakość sygnału, to konduktywność ma największe znaczenie – w teorii. To oznaczałoby, że warstwa złota ją pogorszy w porównaniu do miedzi lub srebra. Jednak z drugiej strony, złącze będzie o wiele wolniej korodowało, co przełoży się na dłuższą żywotność kabla (o ile nie liczymy uszkodzeń mechanicznych, na przykład przecięcia, rozerwania). W kablach HDMI praktycznie nie ma znaczenia jakość sygnału, o czym przed chwilą pisałem, dlatego, o ile masz taką możliwość, warto kupić ten pokryty złotem. Ale ważne też, za jaką cenę – o tym poniżej.
Czy warto kupić sprzęt z pozłacanym wtykiem?
Na pewno nie dla niego samego. To fajny dodatek do sprzętu gamingowego, który poprawia jego trwałość, a obniżenie jakości jest niemal niezauważalne. Jak to zwykle bywa – coś za coś. Powiem to jednak prosto – jeżeli nie ma się profesjonalnego sprzętu z najwyższej półki i dobrego ucha do dźwięku, praktycznie nie ma szans, żebyśmy odnotowali jakąkolwiek różnicę. Oczywiście wiele osób się ze mną nie zgodzi. Za to w przypadku złącza klawiatury, czy myszy lub kabla HDMI, dosłownie nie ma to znaczenia, bo sygnał zostanie przesłany tak, czy inaczej, a na tym opiera się ich funkcjonowanie.
Ile trzeba zapłacić za pozłacany wtyk?
Złoto jest droższe, to oczywiste. Jednak pokrycie nim wtyku nie wymaga specjalnie odmiennej technologii, a pokrywająca go warstwa tego metalu jest tak cienka, że nikt nie ma prawa żądać za to kilka razy więcej kasy. Na upartego, cena może się różnić kilkoma złotymi, ale nie więcej. Nawet kilkanaście dodatkowych zielonych to już przesada. I nie daj sobie wmówić, że słuchawki ze złotym wtykiem będą lepsze od identycznych, ale bez niego. A na pewno nie będą 3x droższe.
Podsumowanie
Wielu producentów, między innymi peryferiów komputerowych, pokrywa wtyki złotem, aby służyły jako wyznacznik statusu. Wydaje mi się, że w ich przypadku chodzi raczej o ogólną jakość i trwałość sprzętu, a nie o tą jedną cechę, która de facto mało zmienia i jest marginalnym dodatkiem, a nie głównym argumentem w dyskusji.
UWAGA! To jest poradnik typowo end-userowy, czyli z perspektywy użytkownika! Zamieściłem tutaj porady dla osób, które chcą dowiedzieć się w szybki i prosty sposób, czy pozłacane wtyki warte są ich uwagi. Jeżeli szukasz szczegółowych informacji, na przykład schematów budowy kabli, czy wzorów fizycznych, polecam korzystanie z dedykowanych tym tematom for dyskusyjnych – na pewno trafisz tam na kogoś wyśmienicie się na tym znającego.