U wybrzeży Japonii, około 15 km od Nagasaki znajduje się niewielka opuszczona wyspa – Hashima, znana również jako Gunkanjima. Niegdyś znajdowała się na niej kopalnia węgla, a w szczytowym okresie jej rozwoju, kiedy liczba mieszkańców wynosiła ponad 5000 osób było to najgęściej zaludnione miejsce na ziemi. Od 1974 roku wyspa jest całkowicie opuszczona.
Hashima to jedna z najsłynniejszych opuszczonych wysp na świecie. Przez lata była niezamieszkana, ale w 1810 roku odkryto pod nią spore złoża węgla. Pierwsi stali mieszkańcy przybyli na nią jednak dopiero w 1887 roku i rozpoczęli budowę infrastruktury potrzebnej do eksploracji złóż. W 1890 roku właścicielem niewielkiego skrawka ziemi została firma Mitsubishi Goshi Kaisha.
W 1916 roku zbudowano na niej pierwszy duży (7-piętrowy) budynek z zbrojonego betonu (jeden z pierwszych w Japonii). W ciągu kilku lat kilkusetmetrowa wyspa zamieniła się w tętniącą życiem betonową dżunglę. W ramach budowy falochronów i sztucznego powiększania wyspy, jej powierzchnia zwiększyły się do 6,3 hektara (63 000 m²), a wymiary do 480 m długości i 160 m szerokości.
Wykopano 4 szyby, którymi wydobywano węgiel, z czego jeden z nich podobno łączył się z szybem z sąsiedniej wyspy (prawdopodobnie Takashima, oddalonej o około 3 km). W najgłębszym miejscu kopalnia sięgała około 1 km pod ziemię (600 m pod powierzchnią wody), a temperatury w korytarzach sięgały 30 °C.
Ze względu na oddalenie od stałego lądu, na wyspie zbudowano całą infrastrukturę potrzebną pracującym na niej górnikom i ich rodzinom – kilkupiętrowe bloki mieszkalne, szkoły, szpitale, kino oraz basen i kilka sklepów. Z racji trudnych warunków pogodowych panujących w tej części morza Wschodniochińskiego, wokół wyspy zbudowano betonowy mur osłaniający ją przed falami. Na dachach niektórych budynków stworzono niewielkie pola uprawne, dzięki którym zmniejszono koszty żywności dla mieszkańców.
Podczas II wojny światowej na Hashimę sprowadzono setki jeńców wojennych i przymusowych robotników z Korei, którzy w niewolniczych warunkach pracowali w kopalni. Wielu z nich zginęło, ale dla ówczesnych władz nie było to problemem. Mimo zrzucenia bomby atomowej na Nagasaki, wyspa nie została zniszczona, chociaż w wyniku eksplozji wypadły wszystkie szyby w oknach. Po wojnie na wyspę wrócili japońscy górnicy, a warunki pracy uległy poprawie. W 1959 roku, czyli szczytowym okresie istnienia wyspy, jej populacja wynosiła 5259 mieszkańców.
Niestety w kolejnych latach znaczenie wyspy zaczęło stopniowo maleć. Z jednej strony pokłady węgla szybko zaczęły się wyczerpywać, a z drugiej jego znaczenie dla japońskiego przemysłu malało. W styczniu 1974 roku firma Mitsubishi podjęła decyzję o zamknięciu kopalni z powodu nieopłacalności dalszego wydobycia. Do kwietnia Hashima została całkowicie opuszczona. Przez kolejnych 35 lat pozostawiona samej sobie wyspa niszczała, a opuszczone budynki powoli się rozpadały.
W 2002 roku koncern Mitsubishi przekazał wyspę za darmo władzom miasta Takashima, natomiast w 2005 roku kontrolę nad obiema wyspami przejęły władze Nagasaki. Równocześnie rozpoczęto prace nad budową niewielkiej przystani i kładki dla turystów, którzy interesowali się opuszczoną wyspą. Ostatecznie w 2009 roku zakończono prace i wyspę udostępniono turystom (wcześniej wyspa była całkowicie zamknięta dla turystów z przyczyn bezpieczeństwa). Ze względu na panującą w tym rejonie niezbyt dobrą pogodę, wyspa dostępna jest dla turystów tylko przez około 160 dni w roku.
Hashima to niesamowite miejsce. Wyspa zatrzymała się w czasie w 1974 roku. Do dzisiaj w ruinach budynków można znaleźć wiele pamiątek po jej dawnych mieszkańcach. Z tego powodu organizowane na nią wycieczki mogą odwiedzać tylko wybrane miejsca, ponieważ władze Nagasaki chcą utrzymać wyspę w naturalnym stanie.
Hashima “zagrała” w filmie Skyfall (seria o Jamesie Bondzie). Twórcy filmu nie otrzymali jednak zgody na kręcenie zdjęć na terenie wyspy i wykorzystali jedynie kilka ująć z wody, a sceny, które działy się na terenie wyspy odtworzono w studio.
Co ciekawe, dzięki Google Street View można “obejść” cała wyspę bez wychodzenia z domu. Więcej informacji o wirtualnej wycieczce można znaleźć na stronie www.hashima-island.co.uk. Warto również zobaczyć inne ciekawe miejsca w Japonii.
