Brytyjski samochód pancerny Alvis Saladin

Alvis Saladin powstał w oparciu o brytyjskie doświadczenia z wykorzystania samochodów pancernych podczas II wojny światowej. Pojazd ten wszedł do produkcji w 1958 roku i mimo wieku, cały czas pozostaje w eksploatacji w wielu armiach na świecie.

Brytyjska armia podczas II wojny światowej bardzo intensywnie wykorzystywała różnego rodzaju samochody pancerne, zarówno lekkie, małe pojazdy z uzbrojeniem w postaci karabinu maszynowego, jak i znacznie cięższe pojazdy uzbrojone często w armaty czołgowe. Jednym z ostatnich wprowadzonych w trakcie wojny pojazdów tego typu i eksploatowanych po wojnie był AEC Armoured Car Mk III, uzbrojony w armatę kalibru 75 mm (podobną do zastosowanej w czołgach A27M Cromwell Mk VIII.

Alvis Saladin

Już w 1947 roku dowództwo brytyjskiej armii zleciło opracowanie następcy tych pojazdów. Opracowanie nowego samochodu pancernego zlecono zakładom Alvis Cars. Według założeń, uzbrojenie miało składać się z armaty kalibru 40 mm, jednak inżynierowie Alvisa przygotowali dwa projekty – jeden z dwufuntową armatą kalibru 40 mm (FV601A) i drugi z niskociśnieniową armatą kalibru 76 mm (FV601B). Tę drugą wersję opracowano wspólnie z zespołem konstrukcyjnym z zakładów Crossley Motors.

Po próbach obu prototypów, podjęto decyzję o kontynuowaniu prac nad FV601B. Tak powstał sześciokołowy samochód pancerny FV601C, który zaprezentowano w 1954 roku. Po dopracowaniu konstrukcji, skierowano go do produkcji w 1958 roku pod oznaczeniem Alvis Saladin.

Alvis Saladin

Pojazd miał 4,9 m długości i masę 11,6 ton. Napęd stanowił ośmiocylindrowy silnik Rolls-Royce B80 Mk.6A o mocy 170 KM, zapewniający prędkość maksymalną 72 km/h i zasięg 400 km. Napęd przenoszony był na wszystkie 6 kół. Uzbrojenie składało się z armaty L5A1 kalibru 76 mm z zapasem 42 pocisków, umieszczonej w obrotowej wieży oraz dwóch karabinów maszynowych M1919A4 kalibru 7,92 mm. Załoga liczyła 3 osoby.

W toku produkcji opracowano specjalny wariant pojazdu oznaczony jako FV601D, który przystosowano dla służb policyjnych, usuwając jeden karabin maszynowy, zmieniając światła oraz usuwając wyrzutnie granatów dymnych. Wersja ta weszła do służby w niemieckiej Bundesgrenzschutz. Powstały ponadto prototypy wersji uzbrojonych w działko automatyczne kalibru 30 mm, ale nie wprowadzono ich do produkcji.

Alvis Saladin

Do 1972 roku zbudowano 1177 egzemplarzy Alvisów Saladin. Już na etapie produkcji wiele pojazdów tego typu trafiało do użytkowników eksportowych. Wraz z stopniowym zastępowaniem ich w brytyjskiej armii przez nowsze konstrukcje, używane pojazdy również trafiały na eksport. Głównym użytkownikami eksportowymi Saladinów były państwa Brytyjskiej Wspólnoty Narodów – zwłaszcza Australia, oraz państwa arabskie, które ceniły możliwości terenowe tych samochodów. Ze względu na swoje uzbrojenie, samochody te wykorzystywano zarówno do działań rozpoznawczych jak i wsparcia piechoty.

Saladiny brały udział w licznych konfliktach lokalnych i mimo wieku cały czas pozostają w eksploatacji w kilkunastu krajach. Obecnie użytkownikami tych pojazdów są m.in. Honduras, Indonezja, Jordania, Kuwejt, Liban, Mauretania, Katar, Tunezja, Uganda, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Jemen. Na liście wcześniejszych użytkowników Saladinów znajdowały się takie kraje jak Australia, RFN, Irak (zdobyte kuwejckie wozy), Libia, Portugalia i Sri Lanka.

Alvis Saladin (fot. Harry Pope/Flickr.com)

Brytyjska armia ostatecznie zastąpiła swoje Saladiny gąsienicowymi FV101 Scorpion w latach 70. Na bazie znacznie zmodyfikowanego podwozia Saladinów opracowano jednak opancerzone transportery piechoty Saracen, ciężarówki terenowe Stalwart oraz wozy strażackie Salamander.