SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Hiszpańskie lotniskowce – Dédalo i Principe de Asturias
    • Republic XF-84H Thunderscreech – najgłośniejszy samolot w historii
    • Jaką kurtkę przeciwdeszczową wybrać na rower?
    • Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 – następcy Lisunowów
    • Wrocławski Trzonolinowiec
    • Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1
    • Jak zachować świeżość żywności na dłużej?
    • Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Polecane
      28 kwietnia 20220

      Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

      Najnowsze
      22 maja 2022

      Hiszpańskie lotniskowce – Dédalo i Principe de Asturias

      21 maja 2022

      Republic XF-84H Thunderscreech – najgłośniejszy samolot w historii

      19 maja 2022

      Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 – następcy Lisunowów

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Polecane
      28 kwietnia 20220

      Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

      Najnowsze
      22 maja 2022

      Hiszpańskie lotniskowce – Dédalo i Principe de Asturias

      21 maja 2022

      Republic XF-84H Thunderscreech – najgłośniejszy samolot w historii

      19 maja 2022

      Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 – następcy Lisunowów

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Polecane
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Najnowsze
      6 maja 2022

      Dlaczego VPN-y są dziś tak popularne?

      5 maja 2022

      Najlepsze powerbanki do smartfonów

      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Polecane
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Najnowsze
      20 maja 2022

      Jaką kurtkę przeciwdeszczową wybrać na rower?

      17 maja 2022

      Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

      17 maja 2022

      Jak zachować świeżość żywności na dłużej?

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Polecane
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Najnowsze
      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

      23 kwietnia 2022

      Jak inwestować w fundusze ETF? Poradnik dla początkujących inwestorów

      12 kwietnia 2022

      Pierwszy satelita Spark -1TM już w kosmosie

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Polecane
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Najnowsze
      9 listopada 2021

      Fotoobraz galeriadruku.com.pl – recenzja

      9 czerwca 2021

      Aurelis Lunar – księżycowa lampa – recenzja

      17 listopada 2020

      CEWE FOTOKSIĄŻKA – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    Znajdujesz się tutaj: Strona główna » USS Lexington (CV-2) – legendarny amerykański lotniskowiec
    USS Lexington (CV-2) - legendarny amerykański lotniskowiec
    USS Lexington (CV-2) - legendarny amerykański lotniskowiec
    Artykuły

    USS Lexington (CV-2) – legendarny amerykański lotniskowiec

    Michał BanachBy Michał Banach9 marca 2018Updated:2 lipca 2019Brak komentarzy7 Mins Read
    USS Lexington to jeden z najsłynniejszych amerykańskich lotniskowców. Jego charakterystyczna sylwetka z olbrzymim kominem była nie do pomylenia. Był to również drugi lotniskowiec US Navy i pierwszy dobrze zaprojektowany amerykański lotniskowiec.

    Geneza

    Historia lotniskowca USS Lexington sięga połowy I wojny światowej. Amerykańska flota zamówiła w 1916 roku serię sześciu krążowników liniowych typu Lexington. Okręty te miały powstać w ramach programu rozbudowy floty, a ich głównym zadaniem miało być prowadzenie działań rozpoznawczych. Ze względu na zmianę priorytetów floty, prace konstrukcyjne opóźniano wielokrotnie. Ostatecznie budowę okrętów rozpoczęto w latach 1920-1921.

    Lotniskowiec USS Lexington w Bostonie. Na pierwszym planie widać szkuner i holownik Wm. G. Williams. Zdjęcie wykonane 5 stycznia 1928 roku (fot. Leslie Jones)
    Lotniskowiec USS Lexington w Bostonie. Na pierwszym planie widać szkuner i holownik Wm. G. Williams. Zdjęcie wykonane 5 stycznia 1928 roku (fot. Leslie Jones)

    Na mocy postanowień Traktatu waszyngtońskiego z 6 lutego 1922 roku, US Navy, podobnie jak inne znaczący floty musiała ograniczyć wielkość swoich sił. Najprostszym sposobem było skasowanie rozpoczętych, albo planowanych projektów nowych okrętów. Los ten spotkał również krążowniki typu Lexington. Z sześciu powstających jednostek, cztery skasowano, a następnie zezłomowano. Dwa pozostałe okręty miały zostać przebudowane na lotniskowce.

    Decyzja podyktowana była udanymi próbami lotniskowca USS Langley. Okręt spisywał się całkiem nieźle, ale jego możliwości bojowe były znikome. Potrzebne były lepiej zaprojektowane okręty, dysponujące dłuższym pokładem startowym oraz większymi hangarami. Częściowo ukończone kadłuby krążowników typu Lexington idealnie nadawały się do przebudowany na takie jednostki (lotniskowce nie były objęte postanowieniami Traktatu waszyngtońskiego).

    USS Lexington w styczniu 1928 roku
    USS Lexington w styczniu 1928 roku

    Wybór padł na krążowniki USS Lexington i USS Saratoga. Oba okręty zachowały nazwy i otrzymały nowe oznaczenia – odpowiednio CV-2 i CV-3. Oba okręty miały podobną konstrukcję i przez długi czas były podstawowymi amerykańskimi lotniskowcami.

    USS Lexington

    Oficjalnie stępkę pod jeszcze krążownik liniowy USS Lexington położono 8 stycznia 1921 roku. W lutym 1922 roku prace nad okrętem przerwano (jednostka była ukończona w 24,2 procentach). 1 lipca okręt przeklasyfikowano na lotniskowiec i wznowiono prace. Nie wprowadzono żadnych zmian w już ukończoną część kadłuba, ponieważ koszt takich prac był za wysoki.

    USS Lexington w 1931 roku
    USS Lexington w 1931 roku

    Wodowanie Lexingtona miało miejsce 3 października 1925 roku, a do służby okręt wszedł 14 grudnia 1927 roku. Okręt miał 270 m długości i wyporność 37 000 ton. Napęd stanowił oryginalny system składający się z czterech silników elektrycznych napędzających wały śrub i zasilanych przez generatory, które zasilano parą z 16 kotłów. System ten zapewniał moc około 180 000 KM i prędkość 33,25 węzłów (W trakcie prób Lexington rozpędził się jednak do aż 34,59 węzłów), oraz zasięg 19 000 km przy prędkości 10 węzłów.

    Charakterystyczną cechą okrętu była nadbudówka i znajdujący się za nią szeroki komin. Z przodu i z tyłu nadbudówki umieszczono po dwie wieże z działami kalibru 203 mm. Ponadto okręt dysponował dwunastoma działami kalibru 127 mm. Ze względu na konstrukcję kadłuba, pancerz lotniskowca miał grubość 127-178 mm w pasie burtowym i na grodziach, wieże chronione były pancerzem o grubości 19 mm a pokład 19-51 mm.

    USS Lexington w 1938 roku
    USS Lexington w 1938 roku

    Pokład startowy miał 264 m długości i 32 m szerokości, a pod pokładem umieszczono potężny hangar o długości 129,2 m i szerokości 20,7 m (powierzchnia 3114 m²), oddzielony kurtyną przeciwogniową od hangaru naprawczego o długości 32,9 m (pokład niżej znajdował się magazyn na części i złożone samoloty). Grupa lotnicza USS Lexington mogła liczyć 78 maszyn, w tym 36 bombowców. Na przestrzeni lat liczba przenoszonych maszyn zmieniała się wraz z wprowadzeniem nowych typów samolotów oraz zmianą systemu ich składowania. W 1936 roku grupa lotnicza składała się z 79 maszyn oraz 30 zmagazynowanych.

    Eksploatacja

    Od początku lotniskowiec służył na Zachodnim wybrzeżu USA, jednak w trakcie służby Lexington regularnie brał udział w manewrach floty odbywających się również na wschodnim wybrzeżu. Do ciekawego wydarzenia doszło w 1929 roku, kiedy to Lexington został wykorzystany jako… elektrownia dla stanu Waszyngton, po tym jak z powodu suszy lokalne elektrownie wodne nie były w stanie wygenerować odpowiedniej mocy.

    USS Lexington wypływający z San Diego, 14 października 1941 roku
    USS Lexington wypływający z San Diego, 14 października 1941 roku

    W kolejnych latach lotniskowiec brał udział regularnie w manewrach floty. Pod koniec 1941 roku okręt skierowano do Pearl Harbor na Hawajach. Tuż przed japońskim atakiem, USS Lexington wraz z trzema ciężkimi krążownikami i pięcioma niszczycielami otrzymał rozkaz przetransportowania 18 samolotów Vought SB2U Vindicator na Midway. Zespół opuścił port 5 grudnia, a w niedziele 7 grudnia znajdował się około 930 km na południowy-wschód od wyspy.

    Po ataku na Pearl Harbor zespół otrzymał nowe rozkazy nakazujące poszukiwania japońskiego zespołu uderzeniowego. Niestety z powodu problemów z uzupełnieniem paliwa okręty musiały wrócić do Pearl Harbor. 14 grudnia zespół opuścił bazę i udał się w kierunku Jaluit, w celu zaatakowania japońskich sił w tym rejoniei tym samym odwrócenie uwagi od działań zespołu lotniskowca USS Saratoga,i który udał się na wyspę Wake. Misji nie ukończono, ponieważ garnizon wyspy Wake poddał się Japończykom.

    USS Lexington i USS Saratoga
    USS Lexington i USS Saratoga

    Lexington wrócił do Pearl Harbor 27 grudnia tylko po to, aby dwa dni później ponownie opuścić port. Przez kolejne kilka miesięcy lotniskowiec brał udział w licznych patrolach regularnie wracając do Pearl Harbor. W tym czasie dokonano również przezbrojenia grup lotniczych w nowsze maszyny. W maju 1942 roku Lexington dołączył do sił operujących w rejonie Morza Koralowego. W trakcie walk z japońskimi okrętami, 8 maja lotniskowiec został trafiony dwiema torpedami i dwiema bombami z japońskich samolotów.

    Uszkodzenia początkowo wydawały się łatwe do opanowania, do tego stopnia, że wznowiono nawet operacje lotnicze. Niestety około godziny 12:47, 8 maja doszło do eksplozji oparów paliwa wydostających się z uszkodzonych i nieszczelnych zbiorników. Mimo uszkodzeń systemu paliwowego, załoga kontynuowała jednak operacje lotnicze. O godzinie 14:42 doszło jednak do jeszcze jednej eksplozji, która doprowadziła do wybuchu kilku pożarów w hangarach.

    USS Lexington
    USS Lexington

    Załoga próbowała uratować okręt, ale pożary doprowadziły do uszkodzenia pomp dostarczających wodę do systemu przeciwpożarowego, przez co o 16:00 wydano rozkaz opuszczenia wszystkich przedziałów poniżej linii wodnej. Dwie godziny później przez okręt przetoczyła się seria kolejnych eksplozji w hangarach. Stan okrętu był krytyczny, w związku z czym wydano rozkaz opuszczenia pokładu.

    Uratowano 2735 członków załogi, a 216 zginęło zarówno podczas wcześniejszych ataków, jak i podczas akcji ratowniczej. Obawiając się, że powaznie uszkodzony okręt może zostać przejęty przez Japończyków, wieczorem, niszczyciel USS Phelps wystrzelił w kierunku dryfującego wraku USS Lexington pięć torped. Wszystkie trafiły w cel i przypieczętowały los okrętu, który szybko zatonął.

    USS Lexington
    USS Lexington

    Jako ciekawostkę warto dodać, że okręt ten dostępny jest również w grze World of Warships – możecie skorzystać z tego linku, aby założyć nowe konto lub wrócić do gry i uzyskać dodatkowe bonusy.

    Wrak i późniejsze losy

    Ze względu na chaos jaki panował podczas akcji ratowniczej, nie udało się dokładnie zapisać położenia okrętu w momencie zatonięcia. W związku z tym położenie wraku było nieznane przez kilkadziesiąt lat. Dopiero 4 marca 2018 roku załoga statku badawczego RV Petrel, odkryła wrak lotniskowca podczas ekspedycji kierowanej przez miliardera Paula Allena.

    Okręt został znaleziony na głębokości 3 km, około 800 km od wybrzeża Queensland. Podczas oględzin wraku okazało się, że lotniskowiec rozpadł się na kilka części. Jeden z robotów odnalazł również kilka samolotów leżących na dnie – siedem Douglasów TBD Devastator, trzy Douglasy SBD Dauntless i jednego Grummana F4F Wildcat. Co ciekawe, samoloty są w bardzo dobrym stanie.

    Utrata Lexingtona była dla Amerykanów sporym ciosem, jednak US Navy posiadała wówczas znacznie więcej jednostek tego typu (zarówno w służbie jak i w końcowym etapie budowy) niż Japonia, dzięki czemu utracony okręt mógł zostać zastąpiony przez nowszą jednostkę.

    Wrak USS Lexington odnaleziony 5 marca 2018 roku (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Grumman F4F-3 Wildcat z USS Lexington (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Grumman F4F-3 Wildcat z USS Lexington (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Wrak USS Lexington odnaleziony 5 marca 2018 roku (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Wrak USS Lexington odnaleziony 5 marca 2018 roku (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Wrak USS Lexington odnaleziony 5 marca 2018 roku (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Wrak USS Lexington odnaleziony 5 marca 2018 roku (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Douglas TBD-1 Devastator z USS Lexington (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Douglas TBD-1 Devastator z USS Lexington (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Douglas TBD-1 Devastator z USS Lexington (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Douglas TBD-1 Devastator z USS Lexington (fot. Navigea Ltd./paulallen.com)
    Udostępnij. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Poprzedni artykułKatastrofa lotu Korean Air 007 (1983)
    Następny artykuł Volvo VESC – bezpieczny samochód koncepcyjny
    blank
    Michał Banach
    • Strona internetowa
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Podobne artykuły

    Hiszpańskie lotniskowce – Dédalo i Principe de Asturias

    22 maja 20226 Mins Read

    Republic XF-84H Thunderscreech – najgłośniejszy samolot w historii

    21 maja 20224 Mins Read

    Douglas AC-47 Spooky – pierwszy gunship

    13 maja 20225 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 maja 20220

    Wrocławski Trzonolinowiec

    Znajdujący się we Wrocławiu przy ulicy Tadeusza Kościuszki 72 blok mieszkalny na pierwszy rzut oka…

    Artykuły
    15 maja 20160

    Bojowa stacja kosmiczna Polus

    W latach 80. Amerykanie i Rosjanie prowadzili prace nad budową bojowych satelitów i stacji kosmicznych.…

    Artykuły
    8 maja 20172

    Dwuprzegubowy autobus Ikarus 293

    Typowe autobusy miejskie dzielą się na jedno i dwuczłonowe. Te ostatnie, wyposażone w przegub mają…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    22 maja 2022

    Hiszpańskie lotniskowce – Dédalo i Principe de Asturias

    21 maja 2022

    Republic XF-84H Thunderscreech – najgłośniejszy samolot w historii

    20 maja 2022

    Jaką kurtkę przeciwdeszczową wybrać na rower?

    19 maja 2022

    Iljuszyn Ił-12 i Ił-14 – następcy Lisunowów

    18 maja 2022

    Wrocławski Trzonolinowiec

    Reklama




    Losowe
    Biznes
    21 września 20200

    Czym jest harmonogram projektu i jak go napisać?

    Harmonogram projektu to zbiór planu, kalendarza i organizera, pozwalający rozdzielić między pracowników konkretne czynności, a…

    Artykuły
    25 września 20170

    Ciężki Schron Bojowy „Sęp” – Mierzeja Helska

    Mierzeja Helska była przez lata była miejscem o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa polskiego wybrzeża. W…

    Lifestyle
    30 grudnia 20200

    Zimowy relaks w Białce Tatrzańskiej

    Białka Tatrzańska to położona nieopodal Zakopanego niewielka wioska, w której możemy miło spędzić zimowy czas,…

    Artykuły
    22 lutego 20200

    Jak zainwestować swoje pieniądze?

    Trzymasz oszczędności na koncie oszczędnościowym? Czy nie wolisz na nich zarabiać? Konta oszczędnościowe może chronią…

    Artykuły
    27 stycznia 20160

    Apollo 1 – tragiczny początek programu Apollo

    Rozpoczęty w latach 50. podbój kosmosu wszedł w swoją decydującą fazę w drugiej połowie lat…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2022. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.