Wprowadzony do służby w 1970 roku pakistański okręt podwodny PNS Hangor był pierwszym po II wojnie światowej okrętem podwodnym, który zatopił okręt przeciwnika. Jednostka pozostawała w eksploatacji do 2006 roku.
Typ Hangor
W latach 60. relacje między Indiami a Pakistanem były bardzo burzliwe. Kolejne konflikty graniczne i wojny sprawiły, że oba kraje prowadziły intensywne zbrojenia. W odpowiedzi na szybką modernizację indyjskiej floty, dowództwo Pak Bahriya, Pakistańskiej Floty podjęła decyzję o wzmocnieniu własnych sił.
Ze względu na brak możliwości pozyskania samolotów zdolnych do zwalczania okrętów, oraz dużych jednostek nawodnych, skupiono się na rozbudowaniu floty okrętów podwodnych. W 1966 roku rozpoczęto rozmowy z Francją, w wyniku których zamówiono 3 okręty podwodne zmodyfikowanego typu Daphné, produkowanego przez stocznię DCNS.
Okręty dostosowano do wymagań pakistańskiej floty, tworząc nowy typ nazwany Hangor (od pierwszej jednostki). Zamówienie na okręty złożono już w 1966 roku, a pierwszy okręt – PNS Hangor został zwodowany 28 czerwca 1968 roku. Do służby jednostka weszła 20 grudnia 1970 roku.
Okręt miał 57,75 m długości, napęd zapewniały dwa silniki diesla o mocy 1600 KM, oraz silniki elektryczne. Okręt mógł osiągnąć prędkość 12 węzłów na powierzchni, 8 węzłów przy korzystaniu z chrap, albo 15 węzłów pod wodą. Zasięg wynosił 10 000 mil morskich (18 520 km) przy prędkości 7 węzłów, a autonomiczność jednostki wynosiła 30 dni. Okręt mógł zanurzyć się na głębokość maksymalnie 300 m.
Uzbrojenie okrętu składało się z aż 12 wyrzutni torped kalibru 550 mm – 8 na dziobie i 4 na rufie, przy czym rufowe wyrzutnie dostosowano do specjalnych, krótszych torped. Okręt nie przenosił zapasowych torped. Załogę jednostki stanowiło 7 oficerów i 46 marynarzy. Załoga okrętu rozpoczęła szkolenia już w 1968 roku. Po przybyciu do Pakistanu okręt bardzo szybko musiał wejść do służby bojowej.
Rok 1971
26 listopada 1971 roku PNS Hangor otrzymał zadanie przeprowadzenia patrolu bojowego na Morzu Arabskim. Głównym zadaniem okrętu miała być obserwacja ruchów indyjskiej floty. W nocy z 2 na 3 grudnia załoga wykrywał ruch okrętów wroga, ale ze względu na ogłoszoną ciszę na pokładzie, okręt nie został wykryty. Indyjski krążownik INS Mysore przepłynął nawet bezpośrednie nad pakistańską jednostką. Następnie Hangor zmniejszył zanurzenie i nadał komunikat do dowództwa, informujący o ruchu przeciwnika.
Komunikacja radiowa została przechwycona przez Hindusów, którzy wysłali na poszukiwania dwie fregaty ZOP (zwalczania okrętów podwodnych) – INS Khukir i INS Kirpan. 4 grudnia załoga pakistańskiego okrętu otrzymała natomiast zgodę na podjęcie działań bojowych przeciwko okrętom indyjskim.
Indyjskie fregaty zostały wykryte w nocy z 9 na 10 grudnia. Hangor wystrzelił z głębokości 40 m torpedę w kierunku INS Kirpan, ale nie uzyskał trafienia. Co ciekawe, atak odgonił fregatę. W rejonie pozostała jedynie Khukri, która stała się drugim celem ataku. Tym razem torpeda trafiła w cel, zatapiając fregatę wraz z całą załogę w zaledwie kilka minut. Tym samym PNS Hangor stał się pierwszym po II wojnie światowej okrętem podwodnym, który wykonał skuteczny atak torpedowy.
Po utracie Khukri, dowódca Kirpan podjął decyzję o powrocie i rozpoczęciu dosyć chaotycznego ataku na pakistański okręt. Trzecia torpeda wystrzelona z Hangora eksplodowała blisko indyjskiej jednostki doprowadzając do uszkodzeń, które zmusiły ją do wycofania. Kiedy sytuacja została opanowana, dowódca Hangora, Ahmed Tasnim podjął decyzję o wynurzeniu i poszukaniu rozbitków z indyjskiego okrętu. Nikt jednak nie ocalał, ponieważ mała fregata zatonęła bardzo szybko. Następnego dnia akcję ratunkową przeprowadziły indyjskie okręty, ale nie odnalazły one żadnych szczątków zatopionego okrętu, ani śladu po pakistańskim okręcie.
Po udanej misji Hangor wrócił do bazy 13 grudnia 1971 roku. Aby uniknąć wykrycia (Indyjska flota rozpoczęła zakrojone na szeroką skalę poszukiwania pakistańskiej jednostki) okręt pozostawał cały czas w zanurzeniu, praktycznie całkowicie rozładowując baterie.
Dalsza służba i los
PNS Hangor pozostał w eksploatacji przez wiele lat. Dalsza służba nie była już jednak tak ciekawa jak wydarzenia z grudnia 1971 roku. Ostatecznie wycofano go z służby w 2006 roku. Ze względu na olbrzymie znaczenie dla pakistańskiej floty, okręt nie został zezłomowany. Po opuszczeniu bandery 2 stycznia 2006 roku okręt został poddany przebudowie na okręt-muzeum. Obecnie jednostka jest cały czas dostępna do zwiedzania.
Jest to drugi obok brytyjskiego okrętu HMS Conqueror okręt podwodny, który po II wojnie światowej zatopił inną jednostkę.
