SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei
    • Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!
    • Odjechane Jednorożce – recenzja
    • Krótka historia kapsli do zamykania butelek
    • Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    • Pancerniki typu Iowa
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      4 lutego 2023

      USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      2 lutego 2023

      Krótka historia kapsli do zamykania butelek

      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      3 lutego 2023

      Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      9.3
      3 lutego 2023

      Odjechane Jednorożce – recenzja

      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Wakacje morskie – traktaty waszyngtoński i londyński
    Wakacje morskie - traktaty waszyngtoński i londyński
    Wakacje morskie - traktaty waszyngtoński i londyński
    Artykuły

    Wakacje morskie – traktaty waszyngtoński i londyński

    Michał BanachBy Michał Banach31 marca 2020Updated:5 czerwca 2020Brak komentarzy9 Mins Read
    Trzy wydarzenia miały olbrzymi wpływ na rozwój flot liniowych w XIX i XX wieku. Powstanie okrętów pancernych w XIX wieku, ujednolicenie uzbrojenia artylerii głównej i powstanie dreadnoughtów na początku XX wieku, oraz traktaty waszyngtoński i londyński, które zapoczątkowały tzw. wakacje morskie w latach 20. i 30. XX wieku.

    Geneza

    Tak jak powstanie okrętów pancernych i dreadnoughtów zapoczątkowały wyścigi zbrojeń, które doprowadziły do szybkiego rozwoju okrętów liniowych na przełomie XIX i XX wieku, tak podpisany w 1922 roku traktat waszyngtoński i będący jego rozwinięciem traktat londyński, podpisany w 1930 roku doprowadziły do zahamowania morskiego wyścigu zbrojeń na wiele lat.

    HMS Dreadnought
    HMS Dreadnought

    I wojna światowa doprowadziła do olbrzymich zmian na arenie międzynarodowej. Niemcy, Austro-Węgry oraz Rosja utraciły swoje pozycje i status mocarstw, a ich miejsce zajęła Japonia, oraz w mniejszym stopniu Włochy. Izolujące się wcześniej Stany Zjednoczone stały się natomiast gospodarczo największym mocarstwem na świecie, a pod względem potencjału militarnego, zwłaszcza floty, zdetronizowały Wielką Brytanię. Równocześnie wyniszczona wojną Francja i Wielka Brytania zaczęły tracić wpływy międzynarodowe.

    W tej sytuacji powstał odpowiedni klimat do wprowadzenia ograniczeń w zapoczątkowanym jeszcze w XIX wieku morskim wyścigu zbrojeń. Stany Zjednoczone chciały ograniczyć rosnące wpływy Japonii w Azji i na Pacyfiku, natomiast Wielka Brytania i Francja po cichu przystały na spowolnienie rozwoju flot, aby ograniczyć swoje wydatki i móc skupić się na odbudowie wyniszczonych wojną gospodarek.

    USS Lexington
    USS Lexington

    10 lipca 1921 roku amerykański sekretarz stanu Charles Hughes zaprezentował propozycję międzynarodowej konferencji, której celem miało być uregulowanie sytuacji na Dalekim Wschodzie i Oceanie Spokojnym po I wojnie światowej. Amerykanie przede wszystkim chcieli ograniczyć ekspansję Japonii, ale równocześnie zamierzali ograniczyć morski wyścig zbrojeń.

    Państwa Europejskie mające jeszcze swoje kolonie w tej części świata chętnie przystąpiły do konferencji, upatrując w niej szansę na ograniczenie wydatków na zbrojenia, bez pokazywania swojej słabości na arenie międzynarodowej. Konferencja rozpoczęła się 12 listopada 1921 roku i zakończyła 6 lutego 1922 roku w Waszyngtonie. Uczestniczyły w niej Stany Zjednoczone, Japonia, Chiny, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Belgia, Holandia i Portugalia. Pozbawione przez traktat wersalski możliwości budowy flot Niemcy nie wzięły udziału w konferencji, natomiast pogrążona w chaosie Rosja nie miała żadnego znaczenia na arenie międzynarodowej.

    Dunkerque
    Dunkerque

    Oprócz wielu ustaleń natury politycznej, jednym z najważniejszych rezultatów konferencji waszyngtońskiej było podpisanie traktatu waszyngtońskiego, który ograniczał morski wyścig zbrojeń i zapoczątkował tzw. wakacje morskie.

    Traktat waszyngtoński (1922)

    Traktat został podpisany 6 lutego 1922 roku przez Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię, Japonię, Francję i  Włochy (pozostali uczestnicy konferencji waszyngtońskiej nie posiadali znaczących flot liniowych, w związku z tym nie byli zainteresowani udziałem w tym traktacie). Po ratyfikacji przez wszystkich sygnatariuszy, ogłoszono go 21 sierpnia 1923 roku.

    HMS Nelson
    HMS Nelson

    Głównym założeniem traktatu było ograniczenie tonażu flot liniowych sygnatariuszy i utrzymanie stałego rozmiaru flot liniowych według stosunku 5 : 5 : 3 : 1,75 : 1,75. Tym samym największymi potęgami morskimi miały być Stany Zjednoczone i Wielka Brytania (dysponujące limitem tonażu wynoszącym 533 000 ton), na trzecim miejscu znalazła się Japonia, dysponująca limitem tonażu 320 000 ton, a Francja została zrównana do Włoch i otrzymała limit tonażu wynoszący 178 000 ton. Taki sam podział limitów dotyczył lotniskowców i wynosił odpowiednio 137 160 ton, 82 296 ton i 60 960 ton.

    Kolejne artykuły traktatu wprowadzały dalsze ograniczenia, takie jak limit wielkości nowych okrętów liniowych do 35 560 ton wyporności standardowej, limit kalibru dział artylerii głównej do 406 mm, limit wyporności lotniskowców do 27 432 ton (z wyjątkiem w postaci możliwości zbudowania dwóch lotniskowców na bazie niedokończonych okrętów liniowych o wyporności do 33 528 ton), limit uzbrojenia artyleryjskiego lotniskowców, wynoszący 203 mm i limit liczby dział kalibru 152 mm do 10 sztuk. Ponadto ograniczono maksymalną wyporność krążowników do 10 160 ton, a kaliber ich dział do 203 mm.

    Francuski lotniskowiec Béarn
    Francuski lotniskowiec Béarn

    Wprowadzono zakaz budowy nowych okrętów, za wyjątkiem dokończenia jednostek mieszczących się w limitach lub mających zastąpić stare jednostki. Ograniczono również możliwości modernizacji starych jednostek, ograniczając się jedynie do zezwolenia na modyfikację ochrony przeciwtorpedowej i drobnych zmian w lżejszym uzbrojeniu. Mimo podejmowanych przez Wielką Brytanię prób, nie udało się wprowadzić innych ograniczeń, dotyczących mniejszych jednostek.

    Ograniczenia tonażu sprawiły, że przerwano budowę wielu okrętów liniowych – m.in. amerykańskich pancerników typu South Dakota (1917), krążowników liniowych Lexington, japońskich pancerników typu Kaga i krążowników liniowych Amagi, oraz francuskich pancerników typu Béarn. Część kadłubów niewykorzystanych jednostek przebudowano na lotniskowce.

    Japoński lotniskowiec Akagi (zbudowany na kadłubie krążownika liniowego Akagi)
    Japoński lotniskowiec Akagi (zbudowany na kadłubie krążownika liniowego Akagi)

    Na mocy różnych wyłączeń zawartych w traktacie, Amerykanie mogli dokończyć budowę dwóch pancerników typu Colorado, a Brytyjczycy mogli zbudować dwa pancerniki – późniejsze HMS Nelson i HMS Rodney. Francja i Włochy również mogły zbudować nowe okręty, ale ostatecznie z tego nie skorzystały – głównie z powodu wzajemnej rywalizacji i ciągłych zmian koncepcji.

    Całkowicie zmienił się sposób budowania nowych krążowników ciężkich (określenie to wprowadzono po traktacie londyńskim – więcej informacji poniżej). Nowe okręty wykorzystywały zwykle maksymalnie limity tonażu i uzbrojenia, ale kosztem opancerzenia, przez co często okręty te określa się jako krążowniki waszyngtońskie.

    Jeden z pancerników typu Littorio
    Jeden z pancerników typu Littorio

    Traktat miał obowiązywać do 31 grudnia 1936 roku, chyba, że sygnatariusze na dwa lata przed tą datą nie wyraziliby chęci jego nieprzedłużania, to wówczas traktat obowiązywałby bezterminowo, do upływu dwóch lat od momentu wypowiedzenia traktatu przez któregoś z sygnatariuszy.

    Można przyjąć, że traktat waszyngtoński okazał się sukcesem, ponieważ większość sygnatariuszy karnie przestrzegała jego ograniczeń, dzięki czemu na kilka lat ograniczono rozwój flot liniowych na świecie. Okres ten nazwano wakacjami morskimi. Nie oznaczało to jednak przerwania prac badawczych, czego efektem był późniejszy szybki rozwój flot i powstanie nowych typów okrętów liniowych, jak np. szybkie pancerniki.

    Richelieu
    Richelieu

    Related

    1 2
    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleFrancuskie pancerniki typu Dunkerque
    Next Article Pióro wieczne czy zwykły długopis – dlaczego lepiej wybrać pióro wieczne?
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    4 lutego 20236 Mins Read

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    31 stycznia 20239 Mins Read

    Pancerniki typu Iowa

    29 stycznia 202323 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    31 stycznia 20230

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    Czołgi FV4201 Chieftain w momencie wejścia do służby uznawane były za najpotężniejsze czołgi podstawowe na…

    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    30 stycznia 20230

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    Zbudowany w 1884 roku lodołamacz rzeczny Kuna jest najstarszą wciąż pływającą jednostką tego typu na…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    4 lutego 2023

    USS Katahdin – XIX-wieczny relikt antycznej idei

    3 lutego 2023

    Wszystko, co musisz wiedzieć na temat domów mediowych!

    9.3
    3 lutego 2023

    Odjechane Jednorożce – recenzja

    2 lutego 2023

    Krótka historia kapsli do zamykania butelek

    1 lutego 2023

    Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    10 kwietnia 20160

    Polski karabinek modułowy MSBS

    Karabinek MSBS „Grot” stworzony przez Fabrykę Broni „Łucznik” jest najnowocześniejszym zaprojektowanym w Polsce karabinkiem. Broń…

    Artykuły
    27 lipca 20190

    Edmund Fitzgerald – największy wrak Wielkich Jezior

    W momencie zbudowania w 1958 roku, SS Edmund Fitzgerald był największym statkiem pływającym po Wielkich…

    Artykuły
    20 listopada 20200

    Prezenty dla Żeglarza, dekoracje marynistyczne, morskie upominki

    Nie ważne, czy pływacie na rejsy dalekomorskie, oceaniczne czy pod żaglami na wodach śródlądowych. Spędzacie…

    Artykuły
    15 września 20180

    Niszczyciele typu Daring – ostatnie artyleryjskie niszczyciele Royal Navy

    Wprowadzone do służby w latach 50. niszczyciele typu Daring były ostatnimi okrętami tej klasy służącymi…

    Artykuły
    22 grudnia 20210

    Ił-86 – pierwszy radziecki szerokokadłubowy samolot pasażerski

    Zaprojektowany w drugiej połowie lat 70. Iljuszyn Ił-86 był pierwszym radzieckim szerokokadłubowym samolotem pasażerskim. Samolot…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.