Okręty podwodne typu Cachalot

Zaprojektowane na początku lat 30. dwa okręty podwodne typu Cachalot – USS Cachalot i USS Cuttlefish powstały w oparciu o ograniczenia traktatu londyńskiego. Szybko okazało się, że dopasowane do ograniczeń okręty nie są odpowiednie do przewidywanych dla nich zadań.

„Londyńskie okręty podwodne”

Traktat londyński wprowadził liczne ograniczenia w ilości i wyporności okrętów wojennych największych flot okresu międzywojennego. Chociaż nie wszyscy sygnatariusze przestrzegali ograniczeń, w USA podjęto w 1931 roku decyzję o zbudowaniu dwóch okrętów podwodnych według ograniczeń traktatowych. Okręty otrzymały oznaczenie V-8 i V-9, ale nie należały do jednostek typu V.

Budowę okrętów zlecono stoczni Electric Boat Company, która chociaż zajmowała się projektowaniem i budową okrętów podwodnych, dotychczasowe kontrakty w większości wykonywała przez podwykonawców i często na zamówienie z innych krajów. Mimo to inżynierowie EB podjęli się zadania zaprojektowania średnich okrętów podwodnych, których głównym teatrem działania miał być Pacyfik.

Stępkę pod pierwszy okręt – USS Cuttlefish, położono 7 października 1931 roku, a wodowanie miało miejsce 21 listopada 1933 roku. Do służby okręt wszedł 8 czerwca 1934 roku. Budowę drugiego okrętu, USS Cachalot zlecono stoczni Portsmouth Navy Yard. Stępkę położono 21 października 1931 roku, wodowanie miało miejsce 19 października 1933 roku a do służby okręt wszedł 1 grudnia 1933 roku.

Okręty miały 1100 ton wyporności na powierzchni i 1680 ton pod wodą. Podwójny kadłub miał 84 m długości, a wnętrze zaaranżowano podobnie jak na innych amerykańskich okrętach podwodnych, starając się zapewnić załodze w miarę wygodne warunki służby (w przeciwieństwie do okrętów podwodnych z wielu innych państw).

Napęd okrętów stanowiły początkowo dwa silniki diesla BuEng MAN o mocy 1535 KM każdy, jeden pomocniczy silnik BuEng MAN o mocy 440 KM służący do ładowania akumulatorów oraz dwa silniki elektryczne o mocy 800 KM. Z powodu problemów technicznych z silnikami diesla, zamieniono je później na czterocylindrowe silniki General Motors-Winston 16-258. Prędkość maksymalna okrętów wynosiła 17 węzłów na powierzchni i 7 pod wodą, a zasięg wynosił 11 000 mil morskich (20 000 km) przy prędkości 10 węzłów na powierzchni. Pod wodą okręty mogły działać przez 10 godzin, poruszając się z prędkością 5 węzłów. Maksymalna testowa głębokość zanurzenia wynosiła 76 m.

Uzbrojenie okrętów składało się z 6 wyrzutni torped kalibru 533 mm – 4 na dziobie, dwie na rufie, z zapasem 16 torped oraz jednego działka kalibru 76 mm za kioskiem i dwóch karabinów maszynowych kalibru 7,62 mm do zwalczania samolotów. Załoga liczyła 6-7 oficerów i 39-48 marynarzy.

Eksploatacja

Oba okręty oddelegowano w rejon Pacyfiku. Początkowo na jednostkach występowały liczne problemy techniczne z silnikami, przez co poddano je modernizacji. W toku służby podjęto również decyzję o przebudowie kiosku i przeniesieniu działa kalibru 76 mm przed kiosk.

Szybko zaczęły również wychodzić na jaw liczne problemy z możliwościami bojowymi okrętów, spowodowane ich stosunkowo małym jak na oczekiwania rozmiarem. Brakowało miejsca na zapasy, a zapas paliwa nie był wystarczający do prowadzenia długotrwałych patroli na Pacyfiku.

Na przełomie 1941 i 1942 roku oba okręty podwodne zostały poddane modernizacji. USS Cachalot znajdował się w tym czasie w Pearl Harbor, gdzie szczęśliwie uniknął zniszczenia – jeden z jego członków załogi został tylko ranny, natomiast USS Cuttlefish znajdował się w Mare Island.

Po zakończeniu modernizacji oba okręty wysłano na patrole w rejonie Midway. Okręty nawiązały tam kontakt z kilkoma japońskimi okrętami, ale nie zatopiły żadnego. Do końca roku każdy z okrętów wykonał jeszcze po 2 patrole, w trakcie których USS Cachalot uzyskał kilka trafień torpedami w japońskie statki, ale nie potwierdzono ich zatopienia, natomiast USS Cattlefish zatopił japoński tankowiec oraz uszkodził kilka jednostek.

Ze względu na mały zasięg i autonomiczność, okręty podwodne typu Cachalot zostały pod koniec 1942 roku wycofane z służby liniowej i przeniesione do szkoły morskiej w New London, gdzie wykorzystywano je do końca wojny w roli jednostek szkolnych. USS Cachalot wycofano z służby 17 października 1945 roku a następnie zezłomowano. USS Cattlefish został wycofany 24 października i podzielił taki sam los.

Podsumowanie

Okręty podwodne typu Cachalot były przykładem typowych amerykańskich okrętów podwodnych okresu międzywojennego. Trapione licznymi problemami technicznymi, zapewniały swoim załogom o wiele wygodniejsze warunki służby, niż np. na niemieckich okrętach podwodnych.

Z drugiej strony okręty typu Cachalot stały się ofiarami ograniczeń traktatu londyńskiego, przez co ich wartość bojowa była mniejsza niż oczekiwano, zwłaszcza, że dla Amerykanów istotniejsze było możliwości operowania na Pacyfiku, niż na Atlantyku, a to wymagało dużego zasięgu i autonomiczności okrętów podwodnych.

Wszystkie kolejne okręty podwodne budowane dla US Navy były większe i dysponowały większym zasięgiem oraz możliwościami prowadzenia działań z dala od własnych baz.

Jako ciekawostkę warto dodać, że okręt ten dostępny jest (póki co tylko w ograniczonej wersji testowej) również w grze World of Warships – możecie skorzystać z tego linku, aby założyć nowe konto lub wrócić do gry i uzyskać dodatkowe bonusy.