Historia amerykańskich okrętów podwodnych pełna jest zarówno przełomowych momentów jak i niezrozumiałych zaniedbań. Oprócz wielu znanych i popularnych typów okrętów, w USA zbudowano również wiele pojedynczych, eksperymentalnych jednostek, takich jak właśnie USS M-1.
Geneza
Historię amerykańskich okrętów podwodnych można podzielić na kilka etapów. Pierwsze okręty podwodne projektowano w USA, ale później nastąpił okres całkowitego zignorowania rozwoju tego typu uzbrojenia. Sytuacja zaczęła się zmieniać na początku XX wieku, kiedy to za sprawą okrętów typu Holland Amerykanie dosłownie stworzyli podwaliny pod wiele flot podwodnych na całym świecie. W ciągu kilku kolejnych lat nastąpił jednak znowu okres zaniedbań, który z przerwami w postaci eksperymentalnych okrętów podwodnych trwał aż do II wojny światowej.
Amerykańskie okręty podwodne projektowane podczas I wojny światowej i w okresie międzywojennym były kiepskiej jakości i znacznie ustępowały zagranicznym konstrukcjom. Dopiero pod koniec II wojny światowej flota podwodna US Navy została rozbudowana o nowoczesne okręty podwodne, które na lata zapewniły jej dominację.
Już przed I wojną światową w US Navy pojawiały się głosy, że rozwój broni podwodnej w USA jest zaniedbywany. Po całkiem udanych, ale bardzo prostych okrętach typu Plunger zaprojektowano kilkadziesiąt okrętów podwodnych typu B, C, D, E, F, G, H, K i L. Dopiero te ostatnie uznawano za okręty oceaniczne. Pozostałe jednostki nie nadawały się do wypływania na pełne morze i uznawane był za jednostki przybrzeżne.
Okręty typu L miały wiele wad, które należało wyeliminować poprzez zaprojektowanie nowego okrętu. Nie mając pełnej koncepcji takiej jednostki, dowództwo US Navy podjęło decyzję o zamówieniu w Electric Boat Company projektu eksperymentalnego oceanicznego okrętu podwodnego, który miał posłużyć do testów nowych rozwiązań konstrukcyjnych. Zdobyte na nim doświadczenie zamierzano wykorzystać przy budowie kolejnych jednostek. Tak narodził się okręt podwodny USS M-1 typu M.
USS M-1
Podążając za światowymi trendami oraz szukając nowych rozwiązań konstrukcyjnych, inżynierowie Electric Boat Company postanowili zaprojektować nowatorski okręt podwodny z podwójnym kadłubem. Okręt miał posiadać solidny kadłub sztywny i otaczający go kadłub lekki, zapewniający dodatkową ochronę i zapewniający przestrzeń do zainstalowania części wyposażenia i zbiorników. Dodatkowo na okręcie zamierzano przetestować mechanizm częściowego chowania armaty pokładowej, przewidziany dla okrętów typu L.
Stępkę pod okręt nazwany M-1 położono 2 lipca 1914 roku w stocznie Fore River Shipbuilding Company w Quincy w stanie Massachusetts. Wodowanie miało miejsce 14 września 1915 roku, a do służby okręt wszedł oficjalnie 16 lutego 1918 roku.
USS M-1 miał 59,8 m długości, 496 ton wyporności nawodnej i 687 ton wyporności podwodnej. Napęd stanowiły silniki diesla NELSECO o mocy 840 KM i dwa silniki elektryczne Electro-Dynamic o mocy 680 KM, zasilane z dwóch baterii liczących po 60 ogniw każda. Prędkość maksymalna wynosiła 14 węzłów na powierzchni i 10,5 węzła pod wodą. Zasięg wynosił 2750 mil morskich (5090 km) na powierzchni przy prędkości 10,5 węzła. Zasięg podwodny nie przekraczał zapewne 100 mil morskich (190 km) przy prędkości ekonomicznej. Testowa głębokość zanurzenia wynosiła 61 m. Uzbrojenie składało się z 1 działa kalibru 76 mm na pokładzie i 4 wyrzutni torped kalibru 450 mm z zapasem 8 torped. Załoga liczyła 2 oficerów i 26 marynarzy.
Okręt trafił do 2. Dywizjonu Okrętów Podwodnych, stacjonującego w Newport na Rhode Island, ale nigdy nie wysłano go do Europy. Zamiast tego wykorzystywano go do zadań szkoleniowych, przy okazji których testowano zastosowane w nim rozwiązania. W latach 1921-1922 przydzielono go do 5. i 3. Dywizjonu Okrętów podwodnych. Ostatecznie 15 marca 1922 roku wycofano go jednak z eksploatacji i sprzedano na złom 25 września tego samego roku.
Podsumowanie
Kariera USS M-1 była krótka i nudna, ale okręt zapisał się w historii jako pierwszy na świecie operacyjny okręt podwodny z podwójnym kadłubem. Doświadczenie zdobyte podczas jego budowy wykorzystano przy pracach nad kolejnym, eksperymentalnym typem okrętów podwodnych typu AA-1.
Mimo wszystko był to jednak okres kiepskich projektów amerykańskich okrętów podwodnych, które projektowano bardziej z myślą o działaniach obronnych przy brzegu niż do walki na pełnym morzu. W związku z tym okręty te ustępowały konstrukcjom europejskim.
