Poza sobotami i niedzielami polskie prawo uwzględnia również inne dni wolne od pracy. Są to święta religijne (obchodzone w kościele rzymskokatolickim) oraz państwowe. Oczywiście nie wszyscy pracownicy mogą z nich skorzystać – na wielu stanowiskach praca musi odbywać się nieustanie. Sprawdź, jak w 2024 r. wypada święto Trzech Króli i kto może z jego okazji liczyć na dodatkowe wolne.
Trzech Króli – kiedy wypada? Czy jest dniem wolnym od pracy?
Święto Trzech Króli to uroczystość religijna związana z obrządkiem rzymskokatolickim. Katolicy celebrują tego dnia wizytę, którą trzej mędrcy mieli złożyć nowonarodzonemu Chrystusowi, obdarowując go przy tym cennymi przedmiotami.
Trzech Króli jest świętem stałym – tzn. że każdego roku obchodzone jest tego samego dnia (w przeciwieństwie do np. Wielkanocy). Data obchodzenia święta Trzech Króli wyznaczona została na 6. stycznia. Jest ono dniem wolnym od pracy od 2011 r.
Dodatkowy wolny dzień od pracy za 6. stycznia – kiedy można go wybrać?
W 2024 r. dzień 6. stycznia wypada w sobotę – a zatem osoby pracujące od poniedziałku do piątku mogą czuć się trochę poszkodowane. Tymczasem ustawodawca przewidział pewien sposób rekompensaty utraconego w ten sposób wolnego.
Kodeks pracy mówi wyraźnie, że „każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin” – oznacza to, że za Trzech Króli w 2024 r. pracodawca zobowiązany jest do udzielenia dodatkowego dnia wolnego.
O tym, kiedy można będzie wybrać wolne, zadecyduje jednak sam pracodawca. Kodeks pracy nakłada na niego udzielenie wolnego w danym okresie rozliczeniowym – ten zaś może trwać nawet do 4 miesięcy. Jeśli więc w przedsiębiorstwie obowiązuje miesięczny okres rozliczeniowy – wolne musi być udzielone jeszcze w styczniu. W przypadku dłuższego okresu rozliczeniowego – odpowiednio do końca lutego, marca, a nawet kwietnia.
Pracodawca może przy tym pozostawić pracownikowi dowolność wyboru daty albo też narzucić konkretny dzień, w którym cała firma lub konkretny dział odbierają wolne.
Dni ustawowo wolne od pracy – prawa pracownika
Pracownicy najczęściej dzielą kalendarz na dni wolne i dni robocze. Te pierwsze mogą wynikać z organizacji pracy w konkretnym zakładzie (przeważnie są to sobota i niedziela, ale pracodawca ma również prawo wskazać inne dni lub wymagać od części pracowników dyżurów, wpisanych w umowę o pracę). Część dni wolnych wynika jednak bezpośrednio z ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Jest ich aktualnie 13, z czego 9 to święta religijne (rzymskokatolickie).
W wielu przedsiębiorstwach czy instytucjach praca odbywa się niezależnie od tego, czy dany dzień jest dniem wolnym (np. kopalnie, szpitale, gastronomia). Nie oznacza to jednak, że dni wolne przepadają – pracodawca ma obowiązek udzielenia innego dnia wolnego od pracy.
Wszystkie wymienione prawa dotyczą pracowników zatrudnionych w ramach umowy o pracę. Umowy cywilnoprawne rządzą się innymi prawami i to, czy dany dzień będzie wolnym, zależy od zapisów konkretnej umowy.
Gdzie szukać bardziej elastycznej pracy?
Jeśli koncepcja z góry narzuconych dni wolnych i roboczych niezbyt ci odpowiada – warto rozejrzeć się za pracą zdalną, którą można wykonywać w nienormowanych godzinach.
Setki tego typu ogłoszeń znajdziesz na www.gowork.pl. Praca online daje bardzo szerokie możliwości np. studentom, młodym rodzicom czy ludziom realizującym swoje pasje, którzy nie chcą być przykuci do biurka w określonych dniach i godzinach.
