Rosyjski atomowy barkowiec NS Siewmorput

Zbudowany w 1988 roku barkowiec NS Siewmorput jest jednym z 4 kiedykolwiek zbudowanych statków transportowych o napędzie nuklearnym i jedynym, który pozostaje w eksploatacji.Jednostka może być wykorzystywana do transportu barek i kontenerów na Północnej Drodze Morskiej.

Pod koniec lat 70. radzieckie władze zadowolone z eksploatacji atomowych lodołamaczy uznały, że warto zaprojektować nową jednostkę zdolną do poruszania się na skutych lodem trasach tzw. Północnej Drogi Morskiej, ale równocześnie dysponującą możliwością przewożenia ładunków. Oficjalnie decyzję o zamówieniu takiego statku podjęto 30 maja 1978 roku.

Zlecenie budowy atomowego statku transportowego otrzymała stocznia Zaliw w Kerczu na Półwyspie Krymskim. Stępkę położono 1 czerwca 1982 roku, a wodowanie statku nazwanego Siewmorput miało miejsce 20 lutego 1986 roku. Wypadek w Czarnobylu i problemy finansowe ZSRR sprawiły, że jednostka weszła do służby dopiero 31 grudnia 1988 roku.

Statek sklasyfikowano jako barkowiec, czyli jednostkę przystosowaną do transportu specjalnych barek towarowych. Kadłub Siewmorput  ma 260 m długości i 61 880 ton wyporności, a tonaż wynosi 38 226 GT. Napęd zapewnia reaktor atomowy KLT-40 połączony z turbiną parową o mocy 40 000 KM, zapewniającą prędkość maksymalną 20 węzłów przy normalnym rejsie i 2 węzłów podczas rejsu przez lód o grubości 1 m.

W zależności od konfiguracji, statek może transportować 74 barki o masie 300 ton każda, lub do 1328 TEU (kontenerów o długości 20 stop). Układ ładunku i jego masa zależy od konfiguracji, ponieważ część kontenerów można transportować równocześnie z ładunkiem barek. Koszt budowy jednostki wyniósł około 265 mln dolarów (współcześnie około 562 mln dolarów).

Początek eksploatacji jednostki nie należał do zbyt udanych. Z powodu obaw o bezpieczeństwo, barkowiec nie został wpuszczony przez lokalne władze do portu Nachodka, Wostocznyj, Magadan i Władywostoku. Dopiero 13 marca 1989 roku jednostka otrzymała zgodę na wpłynięcie do Władywostoku. Rosjanie chcieli zorganizować serię rejsów pokazowych m.in do Vancouver, ale władze Kanady odmówiły wpuszczenia jednostki do portu.

W latach 90. Siewmorput operował zarówno na Północnej Drodze Morskiej jak i na trasach do Wietnamu. Pod koniec lat 90. został wyłączony ze służby z powodu problemów z uzupełnieniem paliwa. Dopiero w 2001 roku operację przeprowadzono, a jednostka mogła wrócić do eksploatacji. W 2007 roku pojawił się pomysł przebudowania barkowca na pływającą platformę wiertniczą, ale planów tych nie zrealizowano.

Sytuacja ekonomiczna i koszty utrzymania statku sprawiły, że Siewmorput został odstawiony do rezerwy w Murmańsku. Do 2012 roku pojawiła się informacja o możliwości zezłomowania statku z przyczyn ekonomicznych, ale w grudniu 2013 roku rosyjskie władze ogłosiły, że po remoncie jednostka wróci do służby. Prace rozpoczęto w listopadzie 2015 roku i zakończono w 2016 roku. Od tego czasu Siewmorput  wykorzystywany jest do różnych zadań, głównie transportu ładunków do tworzonych przez rosyjską armię baz w Arktyce.

Warto dodać, że Siewmorput  pozostaje jedynym na świecie statkiem transportowym o napędzie nuklearnym, przystosowanym równocześnie do kruszenia lodu. Według pojawiających się informacji, jednostka pozostanie w służbie jeszcze przez kilkanaście lat.