Steam Wheel Tank – amerykański parowy czołg kołowy

Wiele pierwszych czołgów z perspektywy czasu wygląda jak wizje szalonych naukowców. Mimo to, pojazdy te powstawały i miały tak oryginalne koncepcje tylko dlatego, że szukano najlepszych rozwiązań. W związku z tym testowano nawet dziwne koncepcje. Jednym z takich oryginalnych pojazdów jest amerykański Steam Wheel Tank.

Historia Steam Wheel Tank nie jest dobrze udokumentowana. Prace nad pojazdem ruszyły na przełomie 1916 i 1917 roku, a inspiracją dla nich była koncepcja brytyjskiego pojazdu opancerzonego Big Wheel z 1915 roku. Amerykański pojazd zbudowano w zakładach Holt Manufacturing Company, które opracowały również pierwszy amerykański czołg Holt Gas-Electric.

Zespół konstrukcyjny opracował niecodzienny pojazd kołowy wykorzystujący elementy ciągników rolniczych oraz napęd parowy. Pojazd posiadał dwa duże koła o średnicy 2,4 m oraz rolkę skrętną o średnicy 1,2 m. W opracowaniach oraz dokumentach dotyczących pojazdu pojawiają się sprzeczne informacje co do układu podwozia. Niektóre źródła sugerują, że duże koła znajdowały się z przodu pojazdu, a inne, że z tyłu. Źródłem nieporozumień mogą być rysunki pojazdu, przedstawiające armatę umieszczoną (zapewne nieruchomo) w kadłubie nad dużymi kołami. Takie umieszczeni uzbrojenia sugerowałoby, że powinno ono być z przodu.

Według różnych dostępnych notatek Steam Wheel Tank nie posiadał tak umieszczonego działa. Jego uzbrojenie miało składać się z dwóch armat kalibru 57 mm umieszczonych po bokach kadłuba, podobnie jak dwa karabiny maszynowe. Prawdopodobnie teoria, że czołg posiadał haubicę kalibru 75 mm w kadłubie wynika z zdjęć pojazdu wykonanych w Aberdeen Proving Ground, na których widać taką armatę przed pojazdem – pochodziła ona jednak prawdopodobnie z czołgu Holt Gas-Electric i była tylko ustawiona w tym miejscu kiedy powstało zdjęcie pojazdu.

Napęd Steam Wheel Tank składał się z dwóch silników parowych Doble o mocy 75 KM. Zasilane były naftą i zapewniały prędkość maksymalną do 8 km/h. Pancerz miał grubość od 6 do 16 mm, a sam pojazd miał 6,8 m długości, 3 m szerokości i 3 m wysokości. Jego masa wynosiła około 17 ton. Napęd przenoszony był na duże koła napędowe, pochodzące z ciągników rolniczych. Mała rolka była skrętna i posiadała specjalną ramę, która miała ułatwiać pokonywanie przeszkód.

Według dostępnych informacji Steam Wheel Tank został poddany próbom w marcu 1918 roku. W ich trakcie miał ugrząźć po przejechaniu 5 m, ale było to prawdopodobnie spowodowane niewystarczającym nagrzaniem silników. Po chwili pojazd prawdopodobnie ruszył dalej. Ze względu na bardzo specyficzną konstrukcję i potrzebę jej przetestowania, czołg nie wszedł do produkcji seryjnej. Koniec wojny był jednak najważniejszym czynnikiem, który przerwał dalszy rozwój Steam Wheel Tank.

Dokładny los czołgu nie jest znany. Wiadomo, że trafił do Aberdeen Proving Ground, gdzie stał przez pewien czas, ale musiał zostać zezłomowany już w latach 20., ponieważ nie zachowały się żadne jego późniejsze zdjęcia. Z perspektywy czasu można śmiało powiedzieć, że Steam Wheel Tank był ślepą uliczką i nie miał szans na powodzenie.