SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1
    • Jak zachować świeżość żywności na dłużej?
    • Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?
    • TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk
    • Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51
    • Douglas AC-47 Spooky – pierwszy gunship
    • Lot paralotnią – wspaniała atrakcja na niezapomnianą przygodę
    • HMS Vanguard – ostatni pancernik
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Polecane
      28 kwietnia 20220

      Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

      Najnowsze
      17 maja 2022

      Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

      15 maja 2022

      TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk

      14 maja 2022

      Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Polecane
      28 kwietnia 20220

      Izraelskie czołgi M-50 i M-51 Super Sherman (Isherman)

      Najnowsze
      15 maja 2022

      TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk

      14 maja 2022

      Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51

      13 maja 2022

      Douglas AC-47 Spooky – pierwszy gunship

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Polecane
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Najnowsze
      6 maja 2022

      Dlaczego VPN-y są dziś tak popularne?

      5 maja 2022

      Najlepsze powerbanki do smartfonów

      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Polecane
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Najnowsze
      17 maja 2022

      Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

      17 maja 2022

      Jak zachować świeżość żywności na dłużej?

      16 maja 2022

      Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Polecane
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Najnowsze
      4 maja 2022

      Podpis elektroniczny – rozwiązanie, w które warto zainwestować

      23 kwietnia 2022

      Jak inwestować w fundusze ETF? Poradnik dla początkujących inwestorów

      12 kwietnia 2022

      Pierwszy satelita Spark -1TM już w kosmosie

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Polecane
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Najnowsze
      9 listopada 2021

      Fotoobraz galeriadruku.com.pl – recenzja

      9 czerwca 2021

      Aurelis Lunar – księżycowa lampa – recenzja

      17 listopada 2020

      CEWE FOTOKSIĄŻKA – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    Znajdujesz się tutaj: Strona główna » PT-91 Twardy – polski MBT
    PT-91 Twardy – polski MBT
    PT-91 Twardy – polski MBT
    Artykuły

    PT-91 Twardy – polski MBT

    Michał BanachBy Michał Banach24 marca 2015Updated:17 marca 2021Brak komentarzy19 Mins Read
    Współcześnie jednym z najważniejszych pojazdów bojowych są czołgi. Ciężkie opancerzone bestie stanowią trzon wszystkich większych armii świata. Ich uniwersalne możliwości walki – zarówno ofensywne jak i defensywne – sprawiają, że mimo znaczącego rozwoju środków ich zwalczania, dalej to właśnie czołgi wpływają na przebieg konfliktów. W Polsce w latach 90. powstał czołg podstawowy PT-91 Twardy, będący dalekim rozwinięciem radzieckiego T-72 i przez długi czas będący najważniejszym polskim czołgiem podstawowym.

    W czasach Zimnej Wojny Polska była całkowicie uzależniona od ZSRR pod względem militarnym. Mimo istnienia w naszym kraju przemysłu obronnego, technologicznie i ideowo korzystał on z zasobów naszego wschodniego wielkiego brata. Niestety wraz z upadkiem Bloku Wschodniego, zostaliśmy nie tylko odcięci od źródeł sprzętu ze wschodu, ale również nie mieliśmy jeszcze sojuszników na zachodzie, którzy mogliby dostarczyć nam nowe uzbrojenie.

    Olbrzymi rozwój techniki wojskowej na przełomie lat 80. i 90. sprawił, że wiele państw zaczęło modernizować swoje siły zbrojne. Dotyczyło to również Polski. Wśród wielu projektów zbrojeniowych jakie wówczas rozpoczęto był również program budowy nowego czołgu podstawowego. Z braku możliwości pozyskania dobrego sprzętu w innym kraju, trzeba było zaprojektować go samodzielnie. Tak rozpoczęła się historia polskiego czołgu podstawowego PT-91 Twardy.

    T-72 w Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)
    T-72 w Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)

    Geneza

    Po zakończeniu II wojny światowej polski przemysł obronny został odbudowany z myślą o zaopatrzeniu w uzbrojenie olbrzymiej armii, jaką miało być Ludowe Wojsko Polskie. Oddziały działające w myśl zasady – najpierw ilość, potem jakość, miały być wyposażone w duże ilości średniej klasy sprzętu. Zwłaszcza dotyczyło to czołgów.

    Początkowo rozpoczęto w Polsce licencyjną budowę czołgów T-34/85. Zaprojektowane podczas II wojny światowej wozy były już jednak zupełnie przestarzałe, w związku z czym zakupiono w ZSRR w latach 50. licencję na produkcję czołgów T-55. Pojazdy te powstały krótko po wojnie i były pierwszymi porządnymi czołgami podstawowymi produkowanymi w Rosji.

    Pierwsze T-72 w Polsce podczas manewrów
    Pierwsze T-72 w Polsce podczas manewrów

    W kolejnych latach wozy te wielokrotnie modernizowano i rozwijano, ale w latach 70. były to już zabiegi „ratujące trupa”. Rozwój uzbrojenia w tym czasie był tak szybki, że zaprojektowane na przełomie lat 40. i 50. pojazdy straciły swoje walory bojowe. Chcąc poprawić stan wojsk pancerny, Rosjanie zaprojektowali dwa nowe czołgi podstawowe – T-62 i T-64.

    Był one jednak modelami przejściowymi, przed docelowym czołgiem, który miał trafić do eksploatacji w latach 70. W 1971 roku rozpoczęto w ZSRR prace nad nowym pojazdem, z zamiarem zastąpienia nim wszystkich starszych konstrukcji. Prace nad czołgiem były rozwinięciem prowadzonych już od kilku lat prób i eksperymentów. Nowy wóz otrzymał oznaczenie T-72 i trafił do produkcji w połowie lat 70.

    T-72 wzbudził spore zainteresowanie wywiadów państw zachodnich, które szybko zaczęły obawiać się nowego czołgu. W tym czasie były ku temu powody, ponieważ podstawowe czołgi NATO – amerykańskie M60, niemieckie Leopardy 1, francuskie AMX-30 czy też brytyjskie Chieftainy miały już swoje lata i pod wieloma względami ustępowały nowym konstrukcjom z ZSRR. W obawie przed radziecką przewagą, rozpoczęto w wielu krajach prace nad następcami dotychczasowych czołgów. Doprowadziły one w późniejszym czasie do powstania takich pojazdów jak amerykański M1 Abrams, niemiecki Leopard 2, brytyjski Challenger, albo francuski Leclerc.

    Równolegle nowy radziecki czołg zaczął trafiać do jednostek nie tylko w ZSRR, ale również w innych państwach Układu Warszawskiego. Do Polski pierwsze T-72 trafiły w 1978 roku. Na początku lat 80. po licznych staraniach i negocjacjach Polska kupiła licencję na produkcję eksportowej wersji T-72, oznaczonej T-72M. Produkcja ruszyła na przełomie 1981 i 1982 roku. W 1985 roku na mocy postanowień umowy licencyjnej Polska otrzymała plany unowocześnionej wersji wozu, oznaczonej T-72M1. W tej wersji produkcję czołgu kontynuowano i ostatecznie zakończono powstaniem 1610 egzemplarzy. Część z nich trafiła do Wojska Polskiego, a reszta na eksport.

    Polskie T-72 podczas manewrów
    Polskie T-72 podczas manewrów

    Podczas produkcji zakłady Bumar-Łabędy w których wytwarzano czołgi wprowadzały wiele własnych modyfikacji i usprawnień technicznych, ale wpływały one jedynie na mechaniczne możliwości pojazdu i polonizację konstrukcji, a nie na jego walory bojowe. Czołgi te oznaczano jako projekt T-72 Jaguar, chociaż nazwa ta nie była i nie jest stosowana oficjalnie.

    W połowie lat 80. zaczęto sobie jednak zdawać sprawę z wad radzieckiej konstrukcji. Dowodem na to były prowadzone w ZSRR prace nad następcami T-72 budzącego niegdyś postrach na zachodzie. Uznano więc, że należy albo pozyskać licencję na nowe wersje czołgu, albo samodzielnie zmodyfikować posiadane pojazdy.

    Początkową władze w Warszawie chciały zakupić kolejną licencję na znacznie ulepszoną wersję T-72, oznaczoną jako T-72S (była to eksportowa, nieco zubożona wersja znacznie unowocześnionego czołgu T-72B). Przedłużające się rozmowy sprawiły, że zaczęto rozważać samodzielne zmodyfikowanie posiadanych czołgów. Był to dobry krok, ponieważ zakup licencji okazał się niemożliwy. W 1986 roku zrodziła się idea głębokiej modernizacji T-72, nazwanej T-72 Wilk.

    T-72 Wilk

    Prace nad polską wersją T-72 ruszyły w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Urządzeń Mechanicznych OBRUM w Gliwicach krótko po rozpoczęciu produkcji licencyjnych pojazdów. Czołg miał otrzymać nowy system kierowania ogniem – DRAWA (wywodzący się z SKO Merida, stosowanego w polskiej modyfikacji T-55 o nazwie T-55AM Merida), nieco zmodernizowany silnik W46-6 o większej mocy oraz pancerz reaktywny.

    Jeden z pierwszych wyprodukowanych PT-91 (fot. Tomasz Szulc)
    Jeden z pierwszych wyprodukowanych PT-91 (fot. Tomasz Szulc)

    Ponadto Wilk, jak nazwano nowy czołg, miał otrzymać bardzo dużo drobnych poprawek konstrukcyjnych oraz lepsze wyposażenie niż bazowy T-72M1. Prace nad czołgiem trwały przez całą drugą połowę lat 80. i doprowadziły do powstania prototypu T-72M2D Wilk. Przeprowadzone próby wykazały, że wprowadzone poprawki wyczerpywały możliwości rozwojowe czołgu T-72 w wersji produkowanej w Polsce.

    Polskie władze podjęły wówczas rozmowy z Rosjanami w celu pozyskania licencji na nowszą wersję czołgu T-72 lub na inny czołg (rozważano nawet zakup licencji na czołgi T-80 jeśli byłoby to możliwe), jednak wraz z przemianami politycznymi w Europie, dalsze rozmowy i współpraca nie mogły zostać zrealizowane. Równocześnie otworzyły się możliwości nawiązania współpracy z zachodnimi firmami.

    T-72M2D Wilk w Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)
    T-72M2D Wilk w Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)

    1 2 3 4
    Udostępnij. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Poprzedni artykułLogitech G910 Orion Spark – klawiatura mechaniczna dla gracza
    Następny artykuł Słupski Dzień Komputerowy pod naszym patronatem!
    blank
    Michał Banach
    • Strona internetowa
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Podobne artykuły

    Cmentarzysko czołgów w Charkowie – galeria

    8 maja 20222 Mins Read

    Konstytucja 3 maja – pierwsza polska konstytucja

    3 maja 20224 Mins Read

    Nowozelandzki kołowo-gąsienicowy czołg lekki Schofield

    2 maja 20223 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 kwietnia 20220

    PL-01 Concept – czołg-makieta, który zawojował mediami

    Zaprezentowany w 2013 roku na targach MSPO w Kielcach projekt czołgu PL-01 Concept dosłownie zawojował…

    Artykuły
    4 kwietnia 20175

    Jagdtiger – najpotężniejszy niemiecki niszczyciel czołgów

    Wprowadzony pod koniec II wojny światowej niemiecki niszczyciel czołgów Sd.Kfz. 186 Jagdtiger, był największym, najcięższym,…

    Artykuły
    15 maja 20160

    Bojowa stacja kosmiczna Polus

    W latach 80. Amerykanie i Rosjanie prowadzili prace nad budową bojowych satelitów i stacji kosmicznych.…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    17 maja 2022

    Tyrrell P34 – sześciokołowy bolid F1

    17 maja 2022

    Jak zachować świeżość żywności na dłużej?

    16 maja 2022

    Jacuzzi ogrodowe – dlaczego warto je mieć?

    15 maja 2022

    TSS Stefan Batory – ostatni polski transatlantyk

    14 maja 2022

    Zapomniany czechosłowacki samolot rozpoznawczy Praga E-51

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    31 stycznia 20200

    Praca zdalna w IT: czy grozi ci izolacja?

    Nie ulega wątpliwości, że zdecydowana większość z nas ceni sobie posiadanie możliwości pracy spoza biura.…

    Smart
    20 czerwca 20200

    Paski zębate. Do czego służą i jakie są ich rodzaje?

    Paski zębate służą do przenoszenia napędu w przekładni pasowej. Są to elementy, które powszechnie stosuje…

    Artykuły
    8 września 20142

    Mikasa – ostatni istniejący pre-dreadnought

    Gdy w 1862 roku na wodach Hampton Roads starły się amerykańskie okręty pancerne USS Monitor…

    Artykuły
    29 sierpnia 20180

    Controlled Impact Demonstration (1984)

    W 1984 roku NASA wspólnie z FAA (Federal Aviation Administration) przeprowadziła eksperyment podczas którego w…

    Artykuły
    22 sierpnia 20164

    Operation Cottage – walka z niewidzialnym wrogiem

    Walki na Pacyfiku należały do jednych z najkrwawszych w trakcie II wojny światowej. Wycofujący się…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2022. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.