Ostatni francuski krążownik – Colbert

Zbudowany w 1959 roku Colbert był ostatnim zbudowanym we Francji krążownikiem. Początkowo wykorzystywano go jako krążownik przeciwlotniczy, ale później przebudowano go na krążownik rakietowy. Po wycofaniu ze służby przekształcono go w okręt-muzeum, ale ostatecznie w 2016 roku został zezłomowany.

Krążownik przeciwlotniczy

Po II wojnie światowej francuska flota była bardzo osłabiona. Większość okrętów została zniszczona lub poważnie uszkodzona w trakcie działań wojennych, a te, które przetrwały wymagały pilnych remontów. Dodatkowo w odzyskanych stoczniach znajdowało się jeszcze kilka jednostek, których budowę przerwała wojna, a Niemcy nie dokończyli prac nad nimi. Jedną z takich jednostek był krążownik De Grasse, którego budowę rozpoczęto w 1939 roku.

Okręt został po wojnie dokończony, ale według nowego projektu. Zamiast tradycyjnego krążownika, przebudowano go na silnie uzbrojony krążownik przeciwlotniczy. Już w trakcie prac nad jednostką, dowództwo marynarki wojennej podjęło decyzję o zbudowaniu jeszcze jednego podobnego okrętu, ale według ulepszonego projektu.

W 1953 roku złożono zamówienie na okręt, a jego budowę rozpoczęto w grudniu 1953 roku w Breście. Wodowanie miało miejsce 24 marca 1956 roku, a do służby okręt nazwany Colbert wszedł 5 maja 1959 roku. Jednostka miała zbliżony układ kadłuba do De Grasse, ale różniła się szczegółami konstrukcji i wyposażeniem.

Krążownik miał 180 m długości i wyporność 10 920 ton. Napęd stanowiły dwie turbiny parowe o mocy 87 000 KM, zapewniające prędkość maksymalną 33 węzłów i zasięg 4000 Mm (7400 km) przy prędkości 25 węzłów. Uzbrojenie okrętu składało się z 16 uniwersalnych dział kalibru 127 mm w ośmiu podwójnych wieżach, po cztery na dziobie i rufie. Dodatkowo zainstalowano 20 dział kalibru 57 mm w 10 podwójnych wieżach.

Wyposażenie elektroniczne składało się z radarów dozoru powietrznego DRBV 23 i DRBV 20C, radaru dozoru nawodnego DRBV 31, radaru wykrywania celów powietrznych DRBI 10B, 4 stacji radiolokacyjnych DRBC 31B kierowania artylerią kalibru 127 mm oraz 4 stacji radiolokacyjnych DRBC 31A kierowania artylerią kalibru 57 mm.

Colbert posiadał lekkie opancerzenie mające grubość 50-80 mm w pasie burtowym i 50 mm na pokładzie. Dzięki lądowisku na rufie, możliwe było obsługiwanie jednego śmigłowca. Załoga liczyła aż 977 oficerów i marynarzy.

Krótko po wejściu do służby okazało się, że przydatność Colberta jest bardzo niewielka. Chociaż uzbrojenie okrętu było pokaźne, nie nadawało się do zwalczania odrzutowców oraz nowszych okrętów wojennych uzbrojonych w pociski rakietowe. Mimo to krążownik pozostawał w służbie do 1970 roku, operując głównie w rejonie Morza Śródziemnego.

Krążownik rakietowy

W 1970 roku rozpoczęto trwającą dwa lata modernizację Colberta. W trakcie prac okręt został całkowicie przezbrojony. Zmiana uzbrojenia i wyposażenia doprowadziła do zmniejszenia wyporności, a także załogi. Jako krążownik rakietowy Colbert zabierał na pokład 562 oficerów i marynarzy.

Uzbrojenie okrętu stanowiły dwie uniwersalne, pojedyncze armaty kalibru 100 mm umieszczone na dziobie, 12 armat przeciwlotniczych kalibru 47 mm w sześciu podwójnych wieżach, jedna dwuprowadnicowa wyrzutnia przeciwlotniczych pocisków rakietowych Masurca o zasięgu 55,6 km i dwa karabiny maszynowe kalibru 12,7 mm. Dodatkowo w 1980 roku zainstalowano 4 pojedyncze wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych MM-38 Exocet. Okręt zachował również lądowisko dla jednego helikoptera.

Wraz z zmianą uzbrojenia, zainstalowano nowe wyposażenie elektroniczne w postaci radaru dozoru nawodnego DRBV 50, radarów dozoru powietrznego DRBV 23C i DRBV 20C, radaru wykrywania celów powietrznych DRBI 10D, dwóch stacji radiolokacyjnych dla pocisków przeciwokrętowych DRBV 51B, stacji radiolokacyjnej DRBC 32C dla dział kalibru 100 mm, dwóch stacji radiolokacyjnych DRBC 31C dla dział kalibru 57 mm, radaru nawigacyjnego Decca 1226, wyrzutni celów pozornych Syllex i systemu łączności satelitarnej Syracuse (od 1982 roku).

W nowej roli krążownik wykorzystywany był głównie w rejonie Morza Śródziemnego, a jego kariera nie należała do zbyt emocjonujących. Dopiero w 1991 roku oddelegowano go w rejon Zatoki Perskiej, gdzie zapewniał osłonę dla lotniskowca Clemenceau. Było to jego jedyna misja bojowa i ostatnie większe zadanie, ponieważ już 24 maja 1991 roku wycofano go ze służby.

Okręt-muzeum

Po wycofaniu ze służby, Colbert został 12 czerwca 1993 roku przekształcony w okręt-muzeum i zacumowany w Bordoux. Jednostka przyciągała tłumy odwiedzających, stając się szybko jedną z głównych atrakcji miasta. Niestety koszty operowania muzeum oraz konserwacji okrętu były zbyt duże i w 2006 roku podjęto decyzję o likwidacji muzeum. Swój wkład w zamknięcie muzeum mieli również niektórzy mieszkańcy, którzy nie chcieli aby w mieście znajdował się okręt-muzeum.

Po zamknięciu muzeum, wymagający naprawy okręt został pozbawiony wyposażenia, a 31 maja 2007 roku przeholowany na cmentarzysko okrętów wojennych w Landévennec (oficjalnie okręt trafił do Floty Rezerwy, ale nigdy nie miał jej opuścić). Podczas pobytu w Landévennec okręt stopniowo pozbawiano kolejnych części i elementów wyposażenia, które pasowało do innych, pozostających jeszcze w eksploatacji jednostek (np. dla krążownika lotniczego Jeanne d’Arc).

W 2010 roku podjęto decyzję o złomowaniu Colberta, jednak prace rozpoczęto dopiero 5 czerwca 2016 roku. Tak zakończyła się historia ostatniego krążownika Francuskiej Marynarki Wojennej.

Warto dodać, że Colbert będąc Landévennec był odwiedzany przez eksploratorów, którzy mimo zakazów, często wchodzili na pokład okrętu. Na stronie Proj3ct M4yh3m można znaleźć świetną galerię z wnętrza okrętu, wykonaną w października 2014 roku. Autor zdjęć nie podawał wówczas nazwy okrętu, ale z racji tego, że Colbert już nie istnieje, spokojnie można podać zarówno lokalizację jak i nazwę jednostki.