SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    • Pancerniki typu Iowa
    • Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu
    • Wschodnia Brama Belgradu
    • Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk
    • Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym
    • Pancernik Mikasa – ostatni zachowany predreadnought
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

      24 grudnia 2022

      5 zwyczajów i symboli wigilijnych

      22 grudnia 2022

      Zimowa przerwa od jazdy motocyklem. 5 pomysłów, czym warto się zająć między sezonami

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

      30 października 2022

      Cesja umowy leasingu – na czym polega? Kiedy można z niej skorzystać?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

      7.0
      3 czerwca 2022

      Crime Scene Game – Helsinki 2012 – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Artykuły

    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII

    Michał BanachBy Michał Banach17 września 2017Updated:2 lipca 2020Jeden komentarz4 Mins Read
    W 1931 roku Polskie Siły Powietrzne ogłosiły konkurs na nowy samolot towarzyszący (samolot wsparcia rozpoznawczego i łącznikowy dla wojsk lądowych). Z biorących udział w konkursie maszyn wybrano zaprojektowany przez zakłady Plage i Laśkiewicz Lublin R.XIII.

    Wojsko Polskie w okresie międzywojennym przyjęło strukturę zbliżoną do francuskiej. Jednym z przyjętych założeń, było wprowadzenie do służby tzw. samolotów towarzyszących. Maszyny te miały za zadanie wspierać wojska lądowe w działaniach rozpoznawczych, przekazywać meldunki i informacje z pola walki oraz ewentualnie transportować oficerów między sztabem a polem walki.

    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII

    Ze względu na swoją rolę, samoloty te nie musiały być szybkie, a ich uzbrojenie było bardzo ograniczone. Z drugiej strony maszyny te musiały mieć dobre właściwości pilotażowe, aby bez problemów prowadzić działania w trudnych warunkach pogodowych. W pierwszej połowie 1931 roku Wojsko Polskie uznało, że dotychczas wykorzystywane do tych zadań maszyny są już przestarzałe. W związku z tym ogłoszono konkurs na nowy samolot towarzyszący.

    W konkursie wystartowały m.in. zakłady Plage i Laśkiewicz. Wystawiono dwie maszyny oznaczone jako R-XIII, różniące się konstrukcją. Pierwszym był zupełnie nową konstrukcją, natomiast drugi był wersją rozwojową modelu R.XIV. 18 lipca 1931 roku komisja konkursowa ogłosiła, że najlepszym z samolotów jest R.XIII w wersji zaprojektowanej od podstaw.

    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII

    Zakłady Plage i Laśkiewicz otrzymały pierwsze zamówienie na 50 maszyn nowego typu, oznaczonych roboczo jako R.XIIIA. Produkcję samolotów uruchomiono 17 września 1931 roku. Wnioski płynące zarówno z produkcji jak i eksploatacji pierwszych egzemplarzy zaowocowały powstaniem nowej wersji maszyny, oznaczonej jako R.XIIIB. Wszystkie wyprodukowane maszyny przebudowano do tej wersji.

    Lublin R.XIIIB miał 13,2 m rozpiętości skrzydeł i 8,5 m długości. Masa własna wynosiła 801 kg, a masa całkowita 1290 kg. Napęd stanowił silnik Skoda Wright J5AB o mocy 220-240 KM, zapewniający prędkość maksymalną 180 km/h i zasięg 600 km. Załoga składała się z dwóch osób – pilota i obserwatora, siedzących w otwartych kabinach. Uzbrojenie składało się z jednego karabinu maszynowego Vickers F, kalibru 7,92 mm na obrotniku.

    Lublin R.XIIIDr/R.XXIII "Błękitny ptak"
    Lublin R.XIIIDr/R.XXIII „Błękitny ptak”

    W toku eksploatacji zaprojektowano kilka kolejnych wersji, różniących się wyposażeniem i szczegółami konstrukcji. Model R.XIIIC otrzymał osłonę cylindrów silnika (tzw. pierścień Townenda), kolejna wersja oznaczona jako R.XIIID otrzymała liczne drobne zmiany w konstrukcji silnika, podwozia i kadłuba, które miały przede wszystkim polepszyć osiągi. Na podstawie tej wersji zbudowano kilkadziesiąt maszyn specjalistycznych, przystosowanych do różnych zadań – od maszyn sztabowych, przez szkolne, aż po holownik szybowców czy też samolot rajdowy dalekiego zasięgu – R.XIIIDr/R.XXIII „Błękitny ptak”.

    Ten ostatni otrzymał zupełnie przebudowany kadłub, w którym zabudowano dodatkowe zbiorniki paliwa, pozwalające na zwiększenie zasięgu do 2000 km. Lepsze osłony podwozia i silnika dodatkowo zwiększały osiągi. Ponadto opracowano wersję samolotu z pływakami, wykorzystywaną do zadań patrolowych na morzu.

    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII

    W 1933 roku rozpoczęto prace nad kolejną wersją samolotu, oznaczoną jako R.XIIIE, różniącej się od poprzednich kadłubem, osłonami podwozia oraz silnikiem – zamontowano w nim silnik Gnome-Rhone 7K Titan o mocy 360 KM. Prace nad maszyną ukończono 24 stycznia 1934 roku. Mimo pozytywnych wyników prób, maszyna nie weszła do produkcji, a 10 czerwca 1936 roku uległa wypadkowi w trakcie jednego z lotów i została zniszczona.

    Dopiero kolejna wersja, oznaczona jako R.XIIIF weszła do produkcji seryjnej, jednak wprowadzone w niej zmiany znacząco pogorszyły jakość maszyn. Wyprodukowano kilkadziesiąt egzemplarzy samolotów tej wersji, różniących się silnikami – stosowano silniki Skoda Wright J-5Ab i Skoda G-1620A Mors. Już na początku eksploatacji okazało się, że samoloty miały znacznie gorsze właściwości pilotażowe, które dyskwalifikowały go jako maszynę towarzyszącą.

    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII

    Wojsko zerwało kontrakt, co doprowadziło do bankructwa zakładów Plage i Laśkiewicz, a następnie ich przejęcia przez zakłady LWS, utworzone w 1935 roku. Po zmianie właściciela wznowiono prace nad R.XIIIF i dopracowano konstrukcję – nie udało się jednak wyeliminować wszystkich wad.

    Ostatecznie według różnych źródeł zbudowano 273 samoloty typu R.XIII wszystkich wersji. W 1939 roku w jednostkach liniowych było 150 maszyn, ale tylko część z nich była zdolna do służby. Samoloty wykorzystywano do różnych zadań, głównie rozpoznawczych, ale ze względu na słabe osiągi, większość utracono w walkach. Pozostałe zniszczono, aby nie wpadły w ręce wroga. Kilkanaście maszyn zostało ewakuowanych do Rumunii i na Węgry. W tym czasie Lublin R.XIII był już przestarzałą konstrukcją.

    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII
    Samolot towarzyszący Lublin R.XIII

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleKrążownik Cristóbal Colón – z ziemi włoskiej do Hiszpanii
    Next Article Inteligentny monitoring – na czym polega?
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    30 stycznia 20233 Mins Read

    D-1 Cykacz – pierwszy projekt Jerzego Dąbrowskiego

    16 stycznia 20232 Mins Read

    Bartel BM-6 – polski samolot szkolno-myśliwski

    31 grudnia 20223 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    4 września 20165

    10 najlepszych asów myśliwskich II wojny światowej

    W trakcie II wojny światowej wojna w powietrzu była równie ważna, jak walki na lądzie.…

    Artykuły
    4 stycznia 20230

    Wewnątrz słynnego czołgu T-34/85

    T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II wojny światowej. Pojazd ten stał się legendą, a…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    31 stycznia 2023

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    30 stycznia 2023

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    29 stycznia 2023

    Pancerniki typu Iowa

    28 stycznia 2023

    Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu

    27 stycznia 2023

    Wschodnia Brama Belgradu

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    31 października 20210

    10 ciekawostek o dyniach

    Jak wygląda dynia, każdy wie, przynajmniej w teorii, ponieważ do rodziny dyniowatych należy ponad 1000…

    Artykuły
    4 stycznia 20170

    Ural-5920 (Nami-0157) – nietypowy pojazd gąsienicowy

    Eksploracja znajdujących się na północy i dalekim wschodzie Rosji pól naftowych to spore wyzwanie. Pomijając…

    Artykuły
    21 października 20200

    Port lotniczy Skiatos – greckie Sint Maarten

    Port lotniczy Princess Juliana na wyspie Sint Maarten na Karaibach słynnie z charakterystycznego położenia i…

    Artykuły
    29 czerwca 20210

    Linke-Hofmann R.I – (prawie) niewidzialny bombowiec z I wojny światowej

    Podczas I wojny światowej powstało wiele niecodziennych samolotów. Specjalizująca się w produkcji tramwajów firma Linke-Hofmann…

    Artykuły
    17 lutego 20170

    Buzłudża – symbol bułgarskiego socjalizmu

    Socjalizm pozostawił po sobie w Europie Środkowej i Wschodniej wiele pamiątek – zwłaszcza budynków i pomników.…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.