Krótka historia wentylatora

W gorące dni wentylatory są często jedynym sposobem na przewietrzenie pomieszczenia. Chociaż w znacznej mierze zostały one w ostatnich latach zastąpione przez klimatyzację, w wielu domach pozostają niezastąpione. Ich twórcą był pod koniec XIX wieku Amerykanin, Schuyler Skaats Wheeler.

Pierwsze mechaniczne urządzenia służące do wymuszania ruchu powietrza, a tym samym schładzania pomieszczeń powstały już w starożytności, ale ich „napędem” zawsze byli ludzie. Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero w XIX wieku wraz z rozwojem techniki. W 1837 roku Brytyjczyk, William Fourness stworzył wentylator napędzany silnikiem parowym. W kolejnych latach jeszcze kilku konstruktorów stworzyło podobne urządzenia, ale nie zyskały one większej popularności.

Przełomem były lata 80. XIX wieku. Amerykański inżynier Schuyler Wheeler (ur. 17.05.1860, zm. 20.04.1923) podczas pracy w należącej do Thomasa Edisona firmie United States Electric Lighting Company wpadł na pomysł zaprojektowania niewielkiego, zasilanego elektrycznie wiatraczka, który można było postawić na biurku. Zbudowane w 1882 roku urządzenie składało się z dwułopatowego wiatraczka z silnikiem elektrycznym. Łopaty nie były niczym chronione, w związku z czym urządzenie było dosyć niebezpieczne.

Dodatkowo, łopaty wiatraczka wykonano z mosiądzu, co znacząco podnosiło koszty produkcji urządzenia. Minęło kilka lat zanim przenośne wentylatory zyskały popularność. Najbardziej przyczyniła się do tego masowa produkcja stali, z której zaczęto produkować elementy wentylatora. Co ciekawe, w tym samym czasie Philip Diehl opracował wentylator sufitowy, który do czasu wynalezienia i popularyzacji klimatyzacji był podstawowym urządzeniem do schładzania, stosowanym w dużych pomieszczeniach.

Pierwsze masowo produkowane przenośne wentylatory zaczęto wprowadzać na rynek na początku XX wieku w Japonii. Z czasem dotarły one do innych krajów, zwłaszcza USA, gdzie stały się przebojem. W latach 60. popularność wentylatorów zaczęła jednak spadać, głównie z powodu coraz powszechniej stosowanej klimatyzacji. Mimo to, przenośne wentylatory cały czas są produkowane i stanowią ważny element wyposażenia zwłaszcza w domach i mieszkaniach. Siatkowe osłony na wentylatory zaczęto stosować w różnych wzorach już w latach 20., ale znaną nam współcześnie formę zyskały znacznie później.

Co ciekawe, chociaż Wheeler uznawany jest za pierwszego twórcę praktycznego wentylatora, na jego koncie znajduje się wiele innych wynalazków, w tym elektryczna winda oraz przede wszystkim elektryczny wóz strażacki.