Kawanishi E15K – zapomniany japoński szybki wodnosamolot

Operująca podczas II wojny światowej na rozległych wodach Pacyfiku japońska flota intensywnie korzystała z różnego rodzaju wodnosamolotów, wypełniających szeroki wachlarz zadań, od koordynowania ognia, przez prowadzenie działań rozpoznawczych po funkcje łącznikowe. W 1939 roku rozpoczęto prace nad nietypowym, szybkim wodnosamolotem dla japońskich krążowników – Kawanishi E15K Shiun.

Według założeń, nowy wodnosamolot miał być maszyną dwumiejscową, dysponującą dużą prędkością, aby w razie potrzeby uciec przed myśliwcami przeciwnika. Maszyna miała operować z pokładu nowych japońskich krążowników. Prace nad maszyną zlecono w 1939 roku zakładom Kawanishi w ramach wymagań 14-shi. Prototyp ukończono dopiero pod koniec 1941 roku, a oblot pierwszej maszyny miał miejsce w październiku. Próby zakończyły się katastrofą samolotu, w związku z czym podjęto decyzję o jego przeprojektowaniu.

Kolejny prototyp w docelowej konfiguracji, oznaczony jako Kawanishi E15K1 wzbił się w powietrze 5 grudnia 1941 roku. Samolot miał całkowicie metalową konstrukcję i wyposażony był w centralny pływak (w razie zagrożenia miał być odrzucany, co pozwalało na znaczący wzrost prędkości) oraz dwa, chowane pływaki wspornikowe na skrzydłach. E15K miał 11,6 m długości i 14 m rozpiętości skrzydeł. Maksymalna masa startowa wynosiła 4895 kg. Napęd stanowił czternastocylindrowy silnik gwiazdowy Mitsubishi Kasei 14, a w wersjach seryjnych zastąpiony silnikiem Kasei 24, o mocy odpowiednio 1500 KM i 1850 KM, w układzie podwójnej gwiazdy, napędzający dwa przeciwbieżne śmigła (był to pierwszy japoński samolot, w którym wykorzystano takie rozwiązanie). Prędkość maksymalna wynosiła 470 km/h, a przelotową 296 km/h. Zasięg wynosił 3370 km. Uzbrojenie składało się z jednego karabinu maszynowego kalibru 7,7 mm w tylnym stanowisku, oraz ewentualnie z dwóch bomb o masie 120 kg.

Pomimo zadowalających osiągów, próby wykazały wiele wad konstrukcyjnych, z których największymi były mechanizmy chowania pływaków dodatkowych, które często zawodziły i nie pozwalały na ich ponowne wypuszczenie. Podjęto w związku z tym decyzję o ich zamontowaniu na stałe, kosztem pogorszonych osiągów. Odrzucany pływak centralny również nie zawsze działał. Ostatecznie wyprodukowano jedynie 15 maszyn (w tym 6 prototypów), z których część uległa katastrofie podczas prób. Pozostałe zostały zniszczone w walkach w 1944 i 1945 roku, głównie z powodu słabych osiągów w porównaniu z amerykańskimi myśliwcami.

Kawanishi E15K Shiun stał się jedną z wielu zapomnianych maszyn, które wzięły udział w walkach na frontach II wojny światowej, nieodgrywająca istotnej roli ani w walkach, ani w rozwoju lotnictwa.