SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    • Pancerniki typu Iowa
    • Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu
    • Wschodnia Brama Belgradu
    • Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk
    • Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym
    • Pancernik Mikasa – ostatni zachowany predreadnought
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

      24 grudnia 2022

      5 zwyczajów i symboli wigilijnych

      22 grudnia 2022

      Zimowa przerwa od jazdy motocyklem. 5 pomysłów, czym warto się zająć między sezonami

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

      30 października 2022

      Cesja umowy leasingu – na czym polega? Kiedy można z niej skorzystać?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

      7.0
      3 czerwca 2022

      Crime Scene Game – Helsinki 2012 – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » Apollo 13 – najbardziej udana porażka NASA
    Zdjęcie księżyca wykonane przez Freda Haisa podczas przelotu nad jego powierzchnią w ramach misji Apollo 13 (fot. NASA)
    Zdjęcie księżyca wykonane przez Freda Haisa podczas przelotu nad jego powierzchnią w ramach misji Apollo 13 (fot. NASA)
    Artykuły

    Apollo 13 – najbardziej udana porażka NASA

    Michał BanachBy Michał Banach13 kwietnia 2015Updated:15 sierpnia 2019Jeden komentarz7 Mins Read
    W latach 60. minionego stulecia, w USA rozpoczęto program kosmiczny Apollo. Jego celem było lądowanie na księżycu. Udało się to 16 lipca 1969 roku, kiedy Neil Armstrong, jako pierwszy człowiek stanął na powierzchni ziemskiego satelity w ramach misji Apollo 11. W listopadzie tego samego roku miało miejsce drugie lądowanie w ramach misji Apollo 12. W kwietniu 1970 roku zorganizowano trzecią misję – Apollo 13, której celem również miało być lądowanie na srebrnym globie. Niestety początkowo rutynowa misja zamieniła się w walkę o przetrwanie trzech astronautów.

    Rutynowa misja

    Misja Apollo 13 była trzecią misją której celem było lądowanie na księżycu. W związku z tym traktowano ją jako rutynową. Doświadczenie z dwóch poprzednich misji było na tyle duże, że NASA nie spodziewało się żadnych problemów. Z drugiej strony zainteresowanie opinii publicznej nie było już tak duże jak w przypadku wcześniejszych misji.

    James Lovell i Fred Haise podczas przygotowań do misji Apollo 13. (fot. NASA)
    James Lovell i Fred Haise podczas przygotowań do misji Apollo 13. (fot. NASA)

    Start rakiety Saturn V na pokładzie której mieli znajdować się James Lovell, Thomas Mattingly i Fred Haise zaplanowano na 11 kwietnia 1970 roku. Krótko przed misją doszło jednak do incydentu, który o mały włos nie doprowadził do przerwania misji. Podczas badań lekarz opiekujący się załogą uznał, że Mattingly jest chory na różyczkę i odsunął go od udziału w misji. Jego miejsce zajął John Swigert z załogi rezerwowej.

    Załoga w nowym komplecie nie była ze sobą do końca zgrana, ale mimo to misję kontynuowano. 11 kwietnia 1970 roku o godzinie 19:13 czasu UTC, rakieta Saturn V z astronautami na pokładzie wystartowała z platformy startowej LC-39A w Kennedy Space Center na Florydzie.

    Start rakiety Saturn V z misją Apollo 13 (fot. NASA)
    Start rakiety Saturn V z misją Apollo 13 (fot. NASA)

    Podczas wchodzenia w atmosferę jeden z silników startowych wyłączył się wcześniej niż planowano, przez co pozostałe silniki musiały pracować dłużej, aby wynieść statek na odpowiednią wysokość. Incydent ten nie był jednak groźny dla załogi.

    Eksplozja

    Misja przebiegała spokojnie, aż do godzin porannych 13 kwietnia. Będąc w odległości około 320 000 km od ziemi, Kontrola Misji poleciła załodze Apollo 13 włączyć mieszacz w zbiornikach ciekłego tlenu. Była to rutynowa procedura, która zapewniała poprawne odczytywanie ich stanu. W momencie kiedy Swigert użył przełącznika, doszło do wstrząsu, a w module serwisowym włączyły się alarmy.

    Pierwotna załoga misji Apollo 13 - James Lovell, Thomas Mattingly i Fred Haise
    Pierwotna załoga misji Apollo 13 – James Lovell, Thomas Mattingly i Fred Haise

    Początkowo zarówno załoga jak i kontrola na ziemi uznała, że był oto uderzenie meteoroidu. Szybko jednak okazało się, że jest to poważniejsza awaria, ponieważ nagle z zbiorników tlenu modułu serwisowego zaczął uciekać tlen, a sam moduł zaczął tracić zasilanie.

    Nie wiedząc jaka jest skala uszkodzeń uznano, że należy przerwać misję. Aby nie tracić więcej energii potrzebnej na powrót na ziemię, astronauci otrzymali polecenie wyłączenia zasilania w module serwisowym i przeniesienia się do modułu księżycowego. Utrata zasilania uniemożliwiła również wykonanie zwrotu w kierunku ziemi. Statek musiał więc polecieć dookoła księżyca i w ten sposób zawrócić.

    Centrum konstroli lotów podczas lotu Apollo 13
    Centrum konstroli lotów podczas lotu Apollo 13

    Walka o życie

    Od momentu eksplozji na pokładzie Apollo 13 rozpoczęła się walka o życie astronautów. Nieznane przyczyny eksplozji i utraty kontroli nad modułem serwisowym potęgowały spekulacje i domysły. Nikt w NASA nie wiedział, czy astronauci w ogóle wrócą żywi na ziemię, ponieważ obawiano się uszkodzeń kapsuły w której załoga miała wodować na ziemi.

    Z czasem zaczęły pojawiać się inne problemy. Lądownik w którym znajdowali się astronauci nie był przystosowany do pomieszczenia 3 osób. Znajdujące się w nim filtry dwutlenku węgla szybko zużyły się, a stężenie niebezpiecznego gazu zaczęło wzrastać.

    Prowizoryczny filtr dwutlenku węgla skonstruowany przez astronautów
    Prowizoryczny filtr dwutlenku węgla skonstruowany przez astronautów

    Chociaż w module serwisowym znajdowały się zapasowe filtry, miały one… inną konstrukcję, przez co nie można było ich wykorzystać bezpośrednio w lądowniku. Specjaliści z NASA przygotowali w związku z tym na ziemi instrukcję budowy specjalnej przejściówki, dzięki której astronauci mogli je wykorzystać.

    Mimo rozwiązania problemu z dwutlenkiem węgla, pojawiło się sporo innych problemów. Sterowanie uszkodzonym statkiem było bardzo kłopotliwe, a należało go ustawić pod odpowiednim kątem wejścia w atmosferę. Ze względu na to, że Apollo 13 nie lądował na księżycu, a astronauci nie zebrali próbek, kapsuła była lżejsza niż zakładano. Należało przeliczyć wszystkie wartości na nowo – a nie było to proste zadanie, ponieważ ówczesne komputery nie były aż tak rozbudowane.

    Zdjęcie księżyca wykonane przez Freda Haisa podczas przelotu nad jego powierzchnią
    Zdjęcie księżyca wykonane przez Freda Haisa podczas przelotu nad jego powierzchnią

    Do tego dochodziła nieznośnie niska temperatura w lądowniku. Aby oszczędzić energię wyłączono wszystko co się dało. Astronauci mieli również ograniczone ilości wody, ponieważ system wytwarzający ją z wodoru podczas produkcji energii nie funkcjonował.

    Szczęśliwy koniec

    Mimo tych trudności załoga Apollo 13 uruchomiła ponownie statek i ustawiła go pod odpowiednim kątem do wejścia w atmosferę. Sporo pomógł im w tym Thomas Mattingly, który pozostawszy na ziemi mógł przetestować wszystkie możliwe rozwiązania i stworzyć optymalne procedury wykorzystania resztek energii w bateriach statku. Oczywiście nie zachorował na różyczkę.

    Kapsuła Apollo 13 po wyjęciu z wody
    Kapsuła Apollo 13 po wyjęciu z wody

    Apollo 13 powrócił na ziemię 17 kwietnia o godzinie 13:15. Astronautów wyłowiła załoga okrętu USS Iwo Jima. Równocześnie prowadzono już śledztwo mające wyjaśnić przyczyny katastrofy. Pomocne miały okazać się zdjęcia wykonane przez astronautów po odczepieniu od modułu serwisowego.

    Misję Apollo 13 uznaje się za najszczęśliwszą porażkę NASA. Mimo wielu przeciwności losu, udało się sprowadzić astronautów bezpiecznie na ziemię. Misja trwała 5 dni, 22 godziny, 54 minuty i 41 sekund.

    Apollo 13 podczas wodowania
    Apollo 13 podczas wodowania

    Przyczyny awarii

    W toku śledztwa uznano, że przyczyną awarii był zbieg wielu czynników. Główną przyczyną eksplozji było zwarcie instalacji elektrycznej spowodowane zniszczeniem jeszcze na ziemi izolacji przewodów zasilających mieszacz. Awaria powstała na długo przed lotem, a ze względu na konstrukcję elementów w tej części statku, nie zamontowano tam czujników temperatury, które mogłyby poinformować o uszkodzeniu izolacji.

    Załoga Apollo 13 już na pokładzie USS Iwo Jima
    Załoga Apollo 13 już na pokładzie USS Iwo Jima

    Zwarcie które nastąpiło w momencie włączenia mieszacza doprowadziło do pożaru i uszkodzenia zaworów w zbiornikach z ciekłym tlenem. Ilość gazu uwolniona w wyniku eksplozji zaworów wyrwała obudowę moduły serwisowego.

    Skutki eksplozji były możliwe do ocenienia dopiero po odłączeniu się kapsuły Apollo 13 od modułu serwisowego statku. Astronauci wykonali wówczas zdjęcia dokumentujące ogrom zniszczeń.

    Ciekawostki

    Już po zakończeniu misji, przedstawiciele firmy Grumman Aerospace Corporation wystawili NASA… rachunek na kwotę 312 421,24 dolarów za holowanie uszkodzonego statku. Wartość rachunku uwzględniała rabat. Chociaż był to żart, firma North American odpowiedzialna za moduł serwisowy odmówiła zapłacenia rachunku, ponieważ we wcześniejszych misjach moduł księżycowy Grummana był holowany bez opłat.

    Zdjęcie uszkodzonego modułu serwisowego Apollo 13 wykonane po odłączeniu. Widać ogrom zniszczeń.
    Zdjęcie uszkodzonego modułu serwisowego Apollo 13 wykonane po odłączeniu. Widać ogrom zniszczeń.

    Zaraz po awarii z ust Swigerta padły jedne z najsłynniejszych słów w historii podboju kosmosu: Houston we’ve had a problem here”. Wypowiedź ta przeszła do historii i jest potocznie używana do dzisiaj w różnych sytuacjach.

    Mimo, iż misja Apollo 13 nie zakończyła się lądowaniem na księżycu i w ogólnym rozrachunku była nieudana, to właśnie ta historia została zekranizowana przez Hollywood. Filmu o lądowaniu na księżycu misji Apollo 11 nie zrobiono.

    Załoga Apollo 13 podczas budowy nowego filtra dwutlenku węgla
    Załoga Apollo 13 podczas budowy nowego filtra dwutlenku węgla

    Załoga

    James Lovell – urodził się 25 marca 1928 roku. W NASA pracował od 17 września 1962 roku do 1 marca 1973 roku. Wziął udział w czterech misjach, spędzając w kosmosie 29 dni, 18 godzin i 24 minuty.

    John Swigert – urodził się 30 sierpnia 1931 roku. Zmarł 27 grudnia 1982 roku. W NASA pracował od 4 kwietnia 1966 roku do kwietnia 1973 roku. Po odejściu z agencji zajął się biznesem, a w 1982 roku został wybrany do Izby reprezentantów Kongresu USA. Zmarł na raka przed objęciem funkcji. Wziął udział w jednej misji, spędzając w kosmosie 5 dni, 22 godziny i 54 minuty.

    Załoga Apollo 13 z Swigertem - James Lovell, Jack Swigert i Fred Haise
    Załoga Apollo 13 z Swigertem – James Lovell, Jack Swigert i Fred Haise

    Fred Haise – urodził się 14 listopada 1933 roku. Od 1959 roku współpracował z NASA jako pilot doświadczalny. W NASA pracował od 4 kwietnia 1966 roku do czerwca 1979 roku. Wziął udział w jednej misji, spędzając w kosmosie 5 dni, 22 godziny i 54 minuty.

    Thomas Mattingly – urodził się 17 marca 1936 roku. W NASA pracował od 4 kwietnia 1966 roku do czerwca 1985 roku. Wziął udział w 3 misjach, spędzając w kosmosie 21 dni, 4 godziny i 33 minuty.

    Źródło zdjęć: NASA

    Related

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleAuto polo – polo i konie mechaniczne
    Next Article ORP Warszawa – ostatni polski niszczyciel
    blank
    Michał Banach
    • Website
    • Facebook
    • Instagram
    • LinkedIn

    Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

    Related Posts

    Pancerniki typu Iowa

    29 stycznia 202323 Mins Read

    Star Jet – roller coaster zabrany przez morze

    21 stycznia 20232 Mins Read

    USS Arizona – największa ofiara ataku na Pearl Harbor

    17 stycznia 20236 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    4 września 20165

    10 najlepszych asów myśliwskich II wojny światowej

    W trakcie II wojny światowej wojna w powietrzu była równie ważna, jak walki na lądzie.…

    Artykuły
    4 stycznia 20230

    Wewnątrz słynnego czołgu T-34/85

    T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II wojny światowej. Pojazd ten stał się legendą, a…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    31 stycznia 2023

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    30 stycznia 2023

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    29 stycznia 2023

    Pancerniki typu Iowa

    28 stycznia 2023

    Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu

    27 stycznia 2023

    Wschodnia Brama Belgradu

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    31 października 20210

    10 ciekawostek o dyniach

    Jak wygląda dynia, każdy wie, przynajmniej w teorii, ponieważ do rodziny dyniowatych należy ponad 1000…

    Artykuły
    4 stycznia 20170

    Ural-5920 (Nami-0157) – nietypowy pojazd gąsienicowy

    Eksploracja znajdujących się na północy i dalekim wschodzie Rosji pól naftowych to spore wyzwanie. Pomijając…

    Artykuły
    21 października 20200

    Port lotniczy Skiatos – greckie Sint Maarten

    Port lotniczy Princess Juliana na wyspie Sint Maarten na Karaibach słynnie z charakterystycznego położenia i…

    Artykuły
    29 czerwca 20210

    Linke-Hofmann R.I – (prawie) niewidzialny bombowiec z I wojny światowej

    Podczas I wojny światowej powstało wiele niecodziennych samolotów. Specjalizująca się w produkcji tramwajów firma Linke-Hofmann…

    Artykuły
    17 lutego 20170

    Buzłudża – symbol bułgarskiego socjalizmu

    Socjalizm pozostawił po sobie w Europie Środkowej i Wschodniej wiele pamiątek – zwłaszcza budynków i pomników.…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.