Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu

Na mapie polskich muzeów poświęconych historii i uzbrojeniu, Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu zajmuje szczególne miejsce. Jest to obecnie jedna z większych kolekcji pojazdów wojskowych w Polsce, której jedną z najważniejszych cech jest wyjątkowa jakość i unikalność eksponatów.

Historia muzeum sięga lat 60. i budowanej przez lata kolekcji pojazdów wojskowych, zwłaszcza czołgów, dział samobieżnych i pojazdów specjalistycznych w Oficerskiej Szkole Broni Pancernej w Poznaniu. Pojazdy wchodzące w skład kolekcji były wykorzystywane jako pomoc dydaktyczna. Dzięki temu do jednostki trafiały często unikalne pojazdy, jak m.in. czołg ciężki IS-3 (do Polski trafiły dwa pojazdy tego typu), które utrzymywano w bardzo dobrym stanie, aby służyły jak najlepiej kursantom.

Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)

Wraz z powstaniem Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych im. Hetmana Polnego Koronnego Stefana Czarnieckiego w 1993 roku, kolekcja stała się częścią Sali Tradycji Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych i udostępniana była okazjonalnie do zwiedzania, głównie podczas dni otwartych w CSWL. Wszystkie pojazdy wchodzące w skład kolekcji znajdowały się wówczas w specjalnym garażu na terenie bazy, dosłownie jeden przy drugim. Bogata kolekcja nie mieściła się w przeznaczonym dla niej miejscu.

W 2015 roku oficjalnie przekształcono kolekcję w muzeum i rozpoczęto starania o przeniesienie jej w bardziej przystępne dla zwiedzających miejsce, przy założeniu, że wszystkie pojazdy będą dalej przechowywane w dobrych warunkach, a nie pod gołym niebem (jak to niestety często jeszcze bywa w wielu muzeach w Polsce). Ostatecznie 4 października 2019 roku Muzeum Broni Pancernej otworzyło się w nowej siedzibie przy ul. 3 Pułku Lotniczego 4 w Poznaniu.

Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)

Obecnie kolekcja muzeum liczy około 80 pojazdów (czołgów, dział samobieżnych, samochodów pancernych, transporterów piechoty, pojazdów specjalistycznych, ciężarówek i samochodów rządowych), armat itp. Wszystko to znajduje się w 4 dużych halach podzielonych tematycznie – pojazdy przed 1939 rokiem, II wojna światowa, Zimna Wojna i okres po Zimnej Wojnie. Ekspozycja wzbogacona jest o elementy interaktywne przybliżające historię nie tylko samych eksponatów, ale i wydarzeń historycznych, związanych z okresem eksploatacji tych pojazdów.

Tym co wyróżnia kolekcję muzeum jest bez wątpienia nie tylko bardzo ciekawa aranżacja sal wystawowych, ale i stan w jakim utrzymane są zbiory. Ponad połowa pojazdów jest w pełni sprawna mechanicznie, a pozostałe często są w stanie nadającym się do szybkiego przywrócenia do sprawności. Dzięki działaniom władz muzeum, kolekcja w ostatnich latach powiększyła się o wiele unikalnych pojazdów pozyskiwanych z zagranicy. Część z nich poddawana była gruntownym remontom, które przywracały pojazdy do stanu idealnego. Niektóre pojedyncze eksponaty w muzeum (z okresu przed 1939 roku) to repliki, jednak w żadnym stopniu nie ustępują one wizualnie pierwowzorom.

Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu (fot. Michał Banach)

Na długiej liście eksponatów w muzeum znajdują się m.in. takie pojazdy jak samochód pancerny wz.34, samochód pancerny Poznańczyk, tankietka TKS, czołg T-34/85 Rudy, wykorzystywany podczas kręcenia serialu “Czterej Pancerni i Pies”, StuG IV, PzKpfw III Ausf. N, ciągnik półgąsienicowy Sd.Kfz 6, czołg ciężki IS-2 i IS-3 (jeden z dwóch w Polsce i co istotne zachowany w stanie idealnym, umożliwiającym nawet przywrócenie go do pełnej sprawności, w przeciwieństwie do drugiego egzemplarza w Warszawie), działa samobieżne SU-76, SU-85 oraz SU-100, liczne czołgi z okresu Zimnej Wojny zarówno wykorzystywane przez Wojsko Polskie – T-54, T-55, PT-76, oraz czołgi z drugiej strony Żelaznej Kurtyny – amerykańskie Pattony. Jednym z bardziej unikalnych eksponatów jest jedyny egzemplarz prototypowego czołgu T-72M2D Wilk polskiej produkcji, który stał się bazą do rozwoju czołgu PT-91 Twardy.

Wymienione pojazdy to zaledwie część kolekcji, która jest zdecydowanie większa i na pewno w kolejnych latach powiększy się jeszcze bardziej, ponieważ władze muzeum cały czas starają się pozyskiwać kolejne eksponaty.

M4A1 Halftrack i M10 Achilles (fot. Michał Banach)

Muzeum to jest zdecydowanie jednym z najciekawszych tego typu placówek w Polsce. Każdy fan militariów powinien je odwiedzić (o ile będzie to możliwe, ponieważ w momencie pisania tego tekstu wprowadzane obostrzenia pandemiczne uniemożliwiają zwiedzanie muzeów).

Informacje o muzeum, dojazd, godziny otwarcia, informacje o biletach i kontakt można znaleźć na stronie muzeum oraz na fanpagu na Facebooku.