Krótka historia rewolweru

Pomysł stworzenia wielostrzałowej broni, wyposażonej w bębenek, w którym znajdowały się pociski powstał już w XVI wieku. Kolejni konstruktorzy i rusznikarze próbowali dopracować projekt takiej broni, ale bez skutku. Dopiero w latach 30. XIX wieku udało się do Samuelowi Coltowi.

Narodziny rewolweru

Pierwsze próby stworzenia broni wielostrzałowej, opartej na mechanizmie bębna, w którym znajdowały się pociski, podejmowane były już w XVI wieku. Problemem, z którym nie mogli sobie jednak poradzić ówcześnie konstruktorzy był sposób przygotowywania broni do kolejnych strzałów. Najczęściej bębenek z pociskami musiał być obracany ręcznie, co chociaż przyśpieszało oddawanie kolejnych strzałów w porównaniu do broni ładowanej odprzodowo, generowało inne problemy.

Przy ręcznym obracaniu bębenkiem problemem było zsynchronizowanie osi komory w bębenku z lufą, dodatkowo często dochodziło do zapłonu ładunków we wszystkich komorach bębenka, a nie tylko w tej, z której chciano oddać strzał. Kolejni konstruktorzy i rusznikarze próbowali dopracować ten mechanizm, ale efekty ich prac uznawane były raczej za ciekawostki, a nie przyszłość uzbrojenia.

Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero na początku XIX wieku. Elisha Collier zaprojektował wówczas karabin skałkowy z bębenkiem. Broń ta nie zyskała wielkiej popularności (powstało kilkaset egzemplarzy pistoletów i karabinów z takim mechanizmem), ale w 1827 roku zapoznał się z nią zaledwie 13-letni Samuel Colt. Mimo młodego wieku, postanowił on dopracować broń.

Już w 1830 roku stworzył pierwszy prototyp rewolweru kapiszonowego, wyposażonego w 5-nabojowy bębenek. Przez kolejnych 5 lat Colt dopracowywał projekt broni, m.in.  tworząc mechanizm obracania bębenkiem i jego synchronizacji z osią lufy. Rozwiązanie to znacząco ułatwiało używanie broni. 18 grudnia 1835 roku udało mu się uzyskać brytyjski patent na elementy składowe broni, a 25 grudnia 1836 roku taki sam patent uzyskał w USA.

W międzyczasie, 5 marca 1835 roku 21-letni Colt założył firmę Patent Arms Manufacturing Company, a jej pierwszy produktem był… karabin z magazynkiem bębnowym Colt First Model Ring Lever Rifle. Następnie do produkcji wszedł rewolwer Colt Peterson. Broń nie zyskała jednak dużej popularności, ponieważ jej cena była bardzo wysoka, a ładowanie bębenka było czasochłonne i wymagało jego wyjęcia. W związku z tym broń często sprzedawano z zapasowym bębenkiem.

Koszty uruchomienia produkcji rewolwerów były tak duże, że sprzedaż pojedynczych sztuk broni na rynku cywilnym nie zapewniał odpowiednich przychodów. Jedynym wyjściem było pozyskanie dużego odbiorcy, jakim mogło być tylko wojsko. Niestety mimo starań, w 1837 roku amerykańska armia odrzuciła propozycję zakupienia większej partii rewolwerów, głównie z powodu kosztów, oraz braku wiary w skuteczność broni. Coltowi udało się sprzedać jedynie niewielką liczbę karabinów i rewolwerów wojskowym biorącym udział w II wojnie Seminolów na Florydzie. Wielu z nich kupowało broń za własne pieniądze. Kolejnym wojskowym odbiorcą broni Colta była armia Teksasu.

Popularyzacja rewolwerów

Na przełomie 1842 i 1843 roku Patent Arms Manufacturing Company zbankrutowała, ale konstruktor nie poddał się i cały czas eksperymentował z projektami kolejnych rewolwerów, a w 1848 roku utworzył nową firmę, Colt’s Manufacturing Company, w Hartford w stanie Connecticut. Tym razem Colt podszedł do przedsięwzięcia bardziej metodycznie i skutecznie. Na bazie doświadczenia z eksploatacji pierwszych wersji rewolweru, dopracował jego konstrukcję oraz stworzył prosty system produkcji masowej. Dzięki temu cena rewolweru spadła z 200 dolarów (współcześnie około 6360 dolarów)  do zaledwie 25 dolarów (współcześnie około 821 dolarów).

W popularyzacji broni pomogła również sytuacja polityczna w USA, a zwłaszcza wojna z Meksykiem, która zwiększała zapotrzebowanie na broń zarówno dla wojska, jak i cywilów. W ciągu kilku lat kolejne rewolwery Colta stały się bardzo popularne. To właśnie wtedy powstało stwierdzenie, że “Bóg stworzył ludzi, ale to Samuel Colt uczynił ich równymi”.

Rewolwery Colta zyskały popularność zarówno ze względu na niską cenę, ale również jakość wykonania, niezawodność i łatwość wymiany uszkodzonych elementów. Warto dodać, że równocześnie, prawie na całym świecie zaczęły powstawać projekty rewolwerów, różniące się konstrukcją i szczegółami mechanizmu działania, ale pod wieloma względami bardzo podobne do rewolwerów Colta.

Kolejnym punktem zwrotnym w historii rewolwerów było zastosowanie naboi zespolonych, które ułatwiły ładowanie broni i mechanizmu spustowego podwójnego działania, w którym naciśnięcie spustu obracało bębenek, odciągało kurek i prowadziło do oddania strzału. Pierwsze rewolwery posiadały bowiem mechanizm pojedynczego działania, w którym naciśniecie spustu powodowało jedynie oddanie strzału – aby obrócić bębenek należało odciągnąć ręcznie kurek. Pierwszym rewolwerem Colta z takim mechanizmem spustowym był model Colt 1877 z 1877 roku (wprowadzony do produkcji już po śmierci Samuela Colta.

Rewolwery miały znaczący wpływ na rozwój uzbrojenia i do końca XIX wieku były podstawową bronią krótką na świecie. Z czasem ustąpiły one jednak miejsca pistoletom samopowtarzalnym. Obecnie rewolwery dalej pozostają w produkcji i są wykorzystywane również przez służby mundurowe, ale nie są już tak popularne jak kiedyś.