SmartAge.pl
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn
    Trending
    • Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!
    • Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain
    • Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie
    • Pancerniki typu Iowa
    • Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu
    • Wschodnia Brama Belgradu
    • Normandie – najsłynniejszy francuski transatlantyk
    • Potez-CAMS 161 – niedokończony olbrzym
    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    SmartAge.pl
    • Technika
      1. Militaria
      2. Lotnictwo
      3. Motoryzacja
      4. Kosmos
      5. Statki i okręty
      6. Kolej
      7. Transport
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Historia
      1. Katastrofy
      2. Polityka
      3. Terroryzm
      4. Sylwetki
      Featured
      29 stycznia 20230

      Pancerniki typu Iowa

      Recent
      31 stycznia 2023

      Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

      30 stycznia 2023

      Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

      29 stycznia 2023

      Pancerniki typu Iowa

    • Technologia
      1. Internet i komputery
      2. Fotografia
      3. Gadgety
      4. Nauka
      5. Drony
      6. Gry komputerowe
      Featured
      1 marca 20222

      Sea Shadow – eksperymentalny okręt w technologii stealth

      Recent
      1 stycznia 2023

      Muzeum Techniki im. Nikola Tesli w Zagrzebiu

      12 grudnia 2022

      Jak zrobić ładną stronę internetową?

      3 grudnia 2022

      Licznik Geigera – na czym polega fenomen tego urządzenia?

    • Lifestyle
      1. Podróże
      2. Miejsca
      3. Sport
      4. Rozrywka
      5. Kultura
      6. Zabawki
      7. Zdrowie
      8. Jedzenie
      Featured
      6 maja 20210

      Ubrania do zadań specjalnych – Helikon-Tex Woodland i Tiger Stripe

      Recent
      1 lutego 2023

      Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

      14 stycznia 2023

      Piłkarska zapowiedź weekendu – typy na Serie A!

      24 grudnia 2022

      5 zwyczajów i symboli wigilijnych

    • Biznes
      1. Historia znanych marek
      2. Media
      3. Przemysł
      4. Reklama
      Featured
      30 grudnia 20190

      Złomowanie statków w XXI wieku

      Recent
      29 grudnia 2022

      Osuszacz powietrza – kiedy warto skorzystać z niego na budowie?

      2 listopada 2022

      Co to jest i jak działa elektroniczny obieg dokumentów?

      30 października 2022

      Cesja umowy leasingu – na czym polega? Kiedy można z niej skorzystać?

    • Recenzje
      1. Gry komputerowe
      2. Filmy
      3. Książki
      4. Sprzęt
      Featured
      9.0
      1 października 20160

      Żywioł. Deepwater Horizon – recenzja

      Recent
      19 października 2022

      Plakat – najlepszy pomysł na aranżację Twojego wnętrza

      21 sierpnia 2022

      Fotoksiążka Saal Professional Line – recenzja

      7.0
      3 czerwca 2022

      Crime Scene Game – Helsinki 2012 – recenzja

    • Redakcja
      • O nas
      • Reklama
    • Kontakt
    SmartAge.pl
    You are at:Strona główna » ORP Warszawa – ostatni polski niszczyciel
    (fot. http://www.mw.mil.pl)
    Artykuły

    ORP Warszawa – ostatni polski niszczyciel

    Damian WojtalBy Damian Wojtal14 kwietnia 2015Updated:30 listopada 20156 komentarzy18 Mins Read
    Piątego grudnia 2003 roku przeprowadzono ceremonię opuszczenia bandery na niszczycielu rakietowym ORP Warszawa, znacząc kres służby trzeciego, i ostatniego, okrętu wojennego noszącego nazwę stolicy Polski. Poradziecka jednostka została zastąpiona przez amerykańskie fregaty projektu Olivier Hazard Perry, które do dziś służą w Marynarce Wojennej RP.

    blank
    ORP Warszawa 271 (fot. www.bractwoorpwarszawa.pl)

    ORP Warszawa -monitor rzeczny serii B

    Pierwszym okrętem noszącym nazwę miasta stołecznego był, tzw. monitor rzeczny serii B, zbudowany w Kaiserliche Werft Danzig (z niem. Stocznia Cesarska w Gdańsku). ORP Warszawa został zbudowany według planów przygotowanych przez Ministerstwo Spraw Morskich. Do służby wszedł 13 sierpnia 1920 roku, po zaledwie sześciu miesiącach budowy, i była to także pierwsza jednostka, która została zbudowana od podstaw, dla nowo powstałej Marynarki Wojennej RP. W kolejnych miesiącach zwodowano jeszcze trzy, bliźniacze, jednostki: „Pińsk, „Horodyszcze” i „Toruń”.

    blank
    ORP Toruń i ORP Warszawa w Pińsku (fot. Wikipedia)

    ORP Warszawa wszedł w skład Flotylli Wiślanej, a prawie dwa lata później przydzielono go do Flotylli Pińskiej (operującej na rzekach Prypeć, Pina, Strumień – tereny dzisiejszej Białorusi). We wrześniu 1939 roku stoczył walkę z oddziałami radzieckimi. Niestety, fakt, niemożności wycofania się ze względu na niski stan wód, zmusił załogę do zatopienia własnego okrętu. 11 października ORP Warszawa został wydobyty i naprawiony przez Rosjan, a następnie wcielony, 24 października, pod nazwą Witebsk, do Flotylli Dnieprzańskiej gdzie ostatecznie zatonął, w 1941 roku, podczas walk z Niemcami. Okoliczności ostatnich godzin życia okrętu nie są do końca znane, ale podejrzewa się celowe zniszczenie przez załogę lub zbombardowanie przez Luftwaffe.

    blank
    Model ORP Warszawa (fot. www.kartonwork.pl)

    Uzbrojenie było kilkukrotnie modernizowane. Oryginalnie ORP Warszawa był uzbrojony w dwa działa kalibru 105 mm oraz pięć karabinów maszynowych. W 1930 roku zamieniono konfigurację na dwie armaty 75 mm i jedną haubicę 100 mm. Przy tym, ilość karabinów maszynowych spadła do czterech, lecz przystosowana je do prowadzenia ognia przeciwlotniczego. Ostatecznych zmian dokonali Rosjanie przezbrajając jednostkę na swoje własne uzbrojenie. W 1937 roku zastąpiono także, starzejące się silniki Maybach, jednostkami spalinowymi Glennifer co zwiększyło prędkość okrętu z 13,5km/h do 16km/h.

    blank
    ORP Warszawa (fot. www.mw.mil.pl)

    ORP Warszawa – numer 275, okręt projektu 56AE

    Kolejnym ORP Warszawa był radziecki niszczyciel projektu 56 (oznaczenie NATO – Kotlin). Stępkę pod budowę okrętu położono 25 grudnia 1954 roku, w stoczni nr 190 im. A. Żdanowa w Leningradzie (obecnie Sankt Petersburg, Rosja). Wodowanie nastąpiło 12 kwietnia 1956 roku, a banderę podniesiono 27 grudnia. We flocie radzieckiej okręt nosił nazwę Sprawiedliwyj.

    Sprawiedliwyj (numer 191) przed remontem – rok 1964 (fot. fleetphoto.ru)
    Sprawiedliwyj (numer 372) w Sewastopolu, już po remoncie – rok 1969 (fot. Vitaliy Kostrichenko/www.shipspotting.com)

     

    Był on jednym z trzydziestu jeden niszczycieli tradycyjnych, czyli jednostek posiadających klasyczne, artyleryjsko-torpedowe, uzbrojenie. Kotlin wywodzi się z projektu 41 (klasa Nieustraszony), który był pierwszym powojennym niszczycielem budowanym w ZSRR. Miał zastąpić przestarzałe jednostki bazujące jeszcze na drugowojennych rozwiązaniach. Jednak, z nieznanych przyczyn, ta konstrukcja nie wyszła nigdy z fazy prototypu. Zadanie usprawnienia Nieustraszonego dostał A.L. Fiszer, nawiasem mówiąc, największy krytyk tego projektu. Właściwa seria miała wynosić sto jednostek, lecz szybko zredukowano te plany do czterdziestu sześciu, a w praktyce wykonano tylko dwadzieścia siedem.

    blank
    ORP Warszawa 275 (fot. pl.uzbrojenie.wikia.com)

    Głównym zadaniem okrętów typu 56 było, wykonywanie ataków artyleryjsko-torpedowych przeciwko siłom morskim przeciwnika oraz, ochrona własnych jednostek przed atakami ze strony lotnictwa i jednostek podwodnych. Na główne uzbrojenie składały się dwa, dwulufowe, działa SM-2-1. Szybkostrzelność wynosiła 10-14 strzałów na minutę, przy czym, po jednorazowym wystrzeleniu 54 pocisków konieczna była pięciominutowa przerwa na chłodzenie lufy. Maksymalny zasięg strzału to 27,8km a pułap to 21km. Namiar na cel dostarczał radar Jakor-M, ale była też możliwość użycia dalmierza radiolokacyjnego Sztag-B, znajdującego się w każdej wieży SM-2-1. Na artylerię przeciwlotniczą składały się cztery automaty SM-20 ZIF, o zasięgu 6700m.

    Dziobowa wieża działowa SM-2-1 (fot. Xakas/forums.airbase.ru)
    Dziobowa wieża działowa SM-2-1 (fot. www.schiffsbilderarchiv.de)
    Wieża działowa SM-2-1 (fot. ot-a-do-ya.org)
    Wieża działowa SM-2-1 (fot. ot-a-do-ya.org)
    Wieża przeciwlotnicza SM-20 ZIF, na bliższym planie wyrzutnia rakietowych bomb głębinowych RGB-25 (RBU-2500) oraz działko salutacyjne (fot. Xakas/forums.airbase.ru)
    Wieża przeciwlotnicza SM-20 ZIF (fot. ot-a-do-ya.org)

     

    Pod koniec lat siedemdziesiątych część okrętów Kotlin przeszło modernizację, mającą na celu polepszyć walory bojowe, leciwych już, jednostek. Ze względu na koszty, wymiana uzbrojenia została przeprowadzona tylko na siedmiu. Sprawiedliwyj był wśród nich. Prace przebiegały w leningradzkiej stoczni w latach 1968-69. Zdemontowano uzbrojenie rufowe: działo SM-2-1, trzy działka SM-20 ZIF, wyrzutnię torped oraz zrzutnie i miotacze bomb głębinowych. Na uzyskanej wolnej przestrzeni postawiono długą nadbudówkę, mającą pomieścić rakietowy system przeciwlotniczy. Był nim M-1 Wołna, który testowano po raz pierwszy właśnie na niszczycielu typu Kotlin, o nazwie Brawyj. Pozytywne testy prototypu dały początek modyfikacjom 56A, a także 56AE (oznaczenie NATO: Kotlin SAM), którego jedynym przedstawicielem, był przyszły ORP Warszawa. Były to pierwsze radzieckie okręty uzbrojone w broń rakietową. Zasięg wystrzeliwanych przez niego pocisków W-601 wynosił 22km, a pułap – 18km. Istniała też możliwość wykonywania uderzeń na cele nawodne, w odległości 4-16 kilometrów od okrętu.

    Wyrzutnia ZIF-101, po prawej wyrzutnia torped SET-65 (MPTA-53-56) ORP Warszawa 275 (fot. Xakas/forums.airbase.ru)
    Wyrzutnia ZIF-101 ORP Warszawa 275 (fot. www.bractwoorpwarszawa.pl)
    Maszt piramidowy z antenami systemu kierowania ogniem rakietowym – Jatagan (fot. www.bractwoorpwarszawa.pl)
    Przekrój wyrzutni ZIF-101 systemu Wołna z magazynem na 16 pocisków (2×8) (fot. ot-a-do-ya.org)

     

    Na uzbrojenie przeciw okrętom podwodnym składały się torpedy SET-53 (zasięg – 8km, maksymalna głębokość 200m, prędkość – 23 węzły/43km/h) oraz rakietowe bomby głębinowe RGB-25 (zasięg – 500m – 2500m, maksymalna głębokość 350m).

    System Opis
    MR-310 Angara Radar dozoru powietrznego
    Don Radar nawigacyjny
    Jatagan Radar naprowadzania rakiet przeciwlotniczych
    Jakor-2M Radar kierowania ogniem artylerii
    D-2 Zdalny system kierowania ogniem artylerii
    D-20 Zdalny system kierowania ogniem artylerii przeciwlotniczej
    Sztag-B Radiolokacyjny dalmierz artylerii głównej
    Fut-N Radar wykrywania celów nawodnych i powietrznych
    Fut-B (x2) Radary kierowania ogniem dla artylerii przeciwlotniczej (Zasięg – 11km, pułap – do 6,7km)
    Pegas-2M Stacja hydrolokacyjna
    Bizań-4A System walki radioelektronicznej
    Buria-56A System kontroli ognia rakietowych bomb głębinowych RGB-25
    Zummer-56 System kierowania ogniem torpedowym
    Zwieno-56 Bojowe stanowisko informacyjne
    Kurs-4, LG-40, NEL-4SU, ARP-50 Zestaw przyrządów nawigacyjnych

    Napędem okrętu był podwójny zespół turbin TW-8, o łącznej mocy 72 000 koni mechanicznych. Parę zapewniały dwa kotły KW-41. Jednostki projektu 56 rozwijały prędkość maksymalną 38 węzłów (70km/h), oraz ekonomiczną – 14 węzłów (26km/h). Dawało to zasięg, odpowiednio 414,5 Mm (768km) i 3850 Mm (7130km).

    Zdjęcie ORP Warszawa, zrobione z pokładu kutra rakietowego OSA (fot. www.bractwoorpwarszawa.pl)
    Kuter rakietowy typu OSA – ORP Oksywie (fot. www.rch-gdy.pl)

     

    W latach siedemdziesiątych naszego wybrzeża broniły, miedzy innymi, kutry rakietowe projektu 205 (OSA). Polskie zobowiązania wobec Układu Warszawskiego wymagały jednak dodatkowej obecności niszczyciela, zdolnego do zapewnienia ochrony przeciwlotniczej dla reszty naszych okrętów. Dlatego też, w 1969 roku, podjęto decyzję o zakupie 56AE Sprawiedliwyj. Nie była to mała inwestycja gdyż szacuje się iż, jeden niszczyciel, był wart tyle samo co dziewięć jednostek projektu 205. W ramach postępowań dotyczących przyjęcia okrętu na stan, przyszli członkowie załogi zostali wysłani na przeszkolenie do Leningradu. Tam mieli się zapoznać z systemami, których nie posiadała jak dotąd żadna jednostka floty Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Okręt przybył do Polski 25 maja 1970, a 25 czerwca narodził się ponownie jako ORP Warszawa (numer taktyczny 275).

    blank
    Uroczystość podniesienia bandery na ORP Warszawa, po lewej stronie oficerowie polscy, po prawej – radzieccy – 25 czerwca 1970 (fot. www.bractwoorpwarszawa.pl)

    Related

    1 2 3
    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Email
    Previous ArticleApollo 13 – najbardziej udana porażka NASA
    Next Article PZInż. 222 – polski half-track
    blank
    Damian Wojtal

    Interesuje się polityką, technologią militarną, komputerową oraz oczywiście samymi grami komputerowymi. Nie jest mi obca także historia, zwłaszcza dotycząca XX wieku. Reszta opisu w DLC [5,99zł + VAT]

    Related Posts

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    30 stycznia 20233 Mins Read

    Czołg ciężki KW-1 – zapomniana legenda frontu wschodniego

    22 stycznia 20239 Mins Read

    Miasiszczew M-4 – nieudany bombowiec strategiczny

    20 stycznia 20234 Mins Read
    Najpopularniejsze
    Artykuły
    18 stycznia 20230

    Wojenna prowizorka – „niszczyciel czołgów” RSO/PaK 40

    Podczas każdego konfliktu zbrojnego, nawet najlepsze armie często sięgają po prowizoryczne rozwiązania, które w krótkim…

    Artykuły
    4 września 20165

    10 najlepszych asów myśliwskich II wojny światowej

    W trakcie II wojny światowej wojna w powietrzu była równie ważna, jak walki na lądzie.…

    Artykuły
    4 stycznia 20230

    Wewnątrz słynnego czołgu T-34/85

    T-34 był jednym z najważniejszych czołgów II wojny światowej. Pojazd ten stał się legendą, a…

    Reklama
    Najnowsze Artykuły
    1 lutego 2023

    Muzyka pop na winylach. Te albumy musisz mieć!

    31 stycznia 2023

    Brytyjski czołg podstawowy FV4201 Chieftain

    30 stycznia 2023

    Kuna – najstarszy pływający lodołamacz rzeczny na świecie

    29 stycznia 2023

    Pancerniki typu Iowa

    28 stycznia 2023

    Genex Tower – Zachodnia Brama Belgradu

    Reklama




    Losowe
    Artykuły
    7 sierpnia 20222

    Rumuńska fregata Marasesti

    Fregata Marasesti przez lata była najważniejszym okrętem wojennym rumuńskiej floty. Początkowo miała być krążownikiem lotniczym,…

    Artykuły
    15 kwietnia 20210

    Chemin de fer de Petite Ceinture – opuszczona linia kolejowa w Paryżu

    Przechadzając się paryskimi uliczkami można natrafić na wiele śladów przeszłości, często ukrytych między budynkami i…

    Artykuły
    6 września 20160

    Solar Impulse 2 – dookoła świata na bateriach słonecznych

    W marcu 2015 roku z lotniska Abu Zabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich wystartował napędzany energią…

    Artykuły
    13 października 20180

    Latające samochody Convair Model 116 i 118

    Wraz z rosnącą popularnością lotnictwa i samochodów w latach 30. XX wieku, pojawił się pomysł…

    Artykuły
    11 stycznia 20206

    Mercedes-Benz T80 – zbudowany do bicia rekordów

    W drugiej połowie lat 30. w nazistowskich Niemczech rozpoczęto budowę samochodu wyścigowego, który miał tylko…

    Dołącz do nas na Facebooku
    SmartAge.pl
    O nas
    O nas

    SmartAge.pl - Portal ludzi ciekawych świata powstał w 2014 roku. Na stronie znajdziecie liczne artykuły, ciekawostki, recenzje, wywiady, oraz wiele więcej. Piszemy o rzeczach znanych i nieznanych, o tym co było pierwsze, największe, najlepsze, albo też ostatnie, najmniejsze i najgorsze. Wszystko to podane w ciekawej i zwięzłej formie. SmartAge.pl jest zarejestrowany w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczony symbolem ISSN 2391-7342

    Facebook Twitter Instagram LinkedIn RSS
    • Strona główna
    • Kontakt
    • Reklama
    • O nas
    • Regulamin
    • Polityka Prywatności
    • RODO
    © Copyright by SmartAge Media Sp. z o.o. 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone. SmartAge.pl ISSN 2391-7342

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.