Opuszczony Port Lotniczy w Nikozji

W wyniku tureckiej inwazji na Cypr w 1974 roku wyspa została podzielona na dwie części. Wiele ważnych budynków, miast i rejonów pozostaje od tego czasu opuszczonych i powoli niszczeje. Jednymi z najważniejszych opuszczonych miejsc na wyspie jest Worosia i Port Lotniczy w Nikozji.

Lotnisko w Nikozji było kiedyś najważniejszym portem lotniczym na wyspie. Zlokalizowane w centrum wyspy, niedaleko stolicy mogło obsługiwać wszystkie loty na wyspę. Jego budowę rozpoczęto w latach 30.. W 1939 roku zbudowano pierwszy betonowy pas startowy. Właścicielem lotniska była brytyjska armia.

Nicosia International Airport (fot. Dickelbers/Wikimedia Commons)

Początkowo lotnisko było głównie wykorzystywane przez RAF, ale krótko po zbudowaniu betonowego pasa startowego uruchomiono regularne cywilne połączenia lotnicze min. z Egiptem obsługiwane przez samoloty DH.86. Zawieszono je jednak po wybuchu wojny. W trakcie II wojny światowej rozbudowano infrastrukturę na lotnisku oraz wydłużono pasy startowe i drogi kołowania. W latach 1943-1944 lotnisko wykorzystywano również jako bazę dla bombowców atakujących rumuńskie rafinerie w Ploeszti.

Po wojnie przywrócono cywilne połączenia lotnicze z Nikozją, ale samo lotnisko nie do końca nadawało się do obsługi ruchu cywilnego z powodu braku terminalu. Dopiero na początku 1949 roku przystąpiono do jego budowy. Prace kosztowały około 50 000 funtów i zakończyły się w maju. Z czasem pojemność budynku przestała wystarczać do obsługi rosnącego ruchu pasażerskiego i w 1959 roku podjęto decyzję o powiększono terminalu. Wówczas lotnisko otrzymało oficjalną nazwę Nicosia International Airport.

Wnętrze terminalu – to co widać to skutki obecności ptaków… (fot. Dickelbers/Wikimedia Commons)

W latach 60. wzrastający ruch cywilny związany z rozbudową kurortów wakacyjnych na wyspie sprawił, że lotnisko w Nikozji nie było w stanie obsługiwać zarówno maszyn cywilnych i wojskowych. W związku z tym w 1966 roku RAF oficjalnie przebazował swoje jednostki na inne lotniska na wyspie. Pozwoliło to na rozpoczęcie przebudowy Portu Lotniczego i zbudowanie nowego, znacznie większego terminala.

Oficjalnie 27 marca 1968 roku otwarto nowy, nowoczesny terminal zaprojektowany przez niemiecką firmę Dorsch und Gehrmann. Koszt jego budowy wyniósł 1,1 mln funtów. Budynek mógł pomieścić 800 pasażerów i obsługiwać 11 samolotów. W 1974 roku planowano jego rozbudowę, ale w lipcu wszystkie plany upadły z powodu przewrotu na wyspie.

Wnętrze terminalu – to co widać to skutki obecności ptaków… (fot. Dickelbers/Wikimedia Commons)

Lotnisko zamknięto dla ruchu cywilnego i wykorzystywano do przyjmowania greckich samolotów wojskowych, które dostarczały na wyspę wsparcie dla greckich rewolucjonistów. 18 lipca na lotnisku zorganizowano chaotyczną akcję ewakuacji turystów i zagranicznych obywateli z Cypru.

W wyniku inwazji tureckiej, lotnisko w Nikozji stało się jednym z głównych celów oddziałów desantowych. Już 20 lipca zbombardowano i znacząco uszkodzono część jego zabudowań i infrastruktury. Po zakończeniu walk lotnisko znalazło się w strefie zdemilitaryzowanej, kontrolowanej przez ONZ. W toku negocjacji między Turcją a Grecją rozważano jego ponowne uruchomienie, ale z rozmów nic nie wyszło.

Hawker-Siddeley Trident pozostawiony na płycie lotniska (fot. Dickelbers/Wikimedia Commons)

Na krótko lotnisko uruchomiono w 1977 roku aby ewakuować z niego trzy samoloty należące do Cypryjskich Linii Lotniczych (należących wcześniej do Wielkiej Brytanii). Na lotnisku pozostał jeden Hawker Siddeley Trident, nienadający się do lotu oraz wrak zniszczonego wcześniej Avro Shackletona.

Część zabudowań na obrzeżach lotniska zostało przejętych przez siły ONZ, które wykorzystywały je do własnych potrzeb, ale zarówno terminal jak i większość hangarów i warsztatów pozostawiono własnemu losowi. Niszczejące budynki szybko stały się atrakcją dla śmiałków, którym udało się dostać na lotnisko aby zwiedzić pozostałości starego lotniska.

Wrak Avro Shackleton (fot. nieznany)

Utrata głównego portu lotniczego na wyspie znacząco odbiła się na ekonomii wyspy. W związku z tym już 1975 roku przekształcono jedno z brytyjskich lotnisk wojskowych na południu wyspy na lotnisko cywilne – Larnaca International Airport. W 1983 roku uruchomiono kolejne lotnisko – Paphos International Airport. W 2004 roku w północnej części Cypru, zajmowanej przez Turków uruchomiono Ercan International Airport.

Lotnisko w Nikozji cały czas jest opuszczone i mimo dyskusji na jego temat, nie podjęto działań aby przywrócić je do użycia. Głównym powodem jest po prostu brak potrzeby uruchamiania kolejnego lotniska, gdy na wyspie funkcjonują już 3 nowe porty lotnicze.